رویکرد فلسفی و عرفانی به علم امام (مقاله)
رویکرد فلسفی و عرفانی به علم امام | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسنده | محمد حسن نادم |
مذهب | شیعه |
منتشر شده در | فصلنامه هفت آسمان |
وابسته به | دانشگاه ادیان و مذاهب |
محل نشر | قم، ایران |
تاریخ نشر | پاییز ۱۳۸۸ |
شماره | ۴۳ |
تعداد صفحات | ۲۲ |
شماره صفحات | از صفحه ۲۷ تا ۴۸ مجله |
ناشر الکترونیک | پرتال جامع علوم انسانی |
بازنمایی علم غیب در نظام فلسفی مکتب متعالیه عنوان مقالهای است که به بررسی حکمت متعالیه و ارتباط آن با علم غیب میپردازد.این مقاله توسط محمد حسن نادم به زبان فارسی نوشته شده و در فصلنامه هفت آسمان پاییز ۱۳۸۸ (شماره ۴۳) در ۲۲ صفحه منتشر شده است.[۱]
چکیده مقاله
- نویسنده در ابتدای چکیده مقاله مینویسد: «در فرهنگ شیعیان برای امام ویژگیهایی مطرح است که «علم امام» یکی از آنها به شمار میرود؛ یعنی اینکه امام باید در آگاهی از معارف و احکام دین سرآمد همگان باشد».
- نویسنده معتقد است: «علم نه تنها از شرایط بنیادین امامت است، بلکه مکمل دیگر شروط و زیربنای آنها نیز است. بدین جهت از همان ابتدا تاکنون، این ویژگی از جمله دغدغههای ائمه معصومین(ع) و اصحاب و شاگردان و پیروانشان بوده است».
- وی در مورد اقوال مختلف مرتبط با محدوده علم امام مینویسد: «درباره کم و کیف و حد و حدود علم امام اظهارنظرهای متفاوتی وجود دارد که از مجموع آنها سه نگرش بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است: نگرش اول قائل به سکوت دربارة علم امام است؛ نگرش دوم علم را محدود به حدود خاصی میداند و نگرش سوم هیچگونه حد و حدودی برای علم امام قائل نیست. این نگرش را بیشتر میتوان در بین عرفا و فلاسفه دید؛ البته منظور از فلسفه، بیشتر فلسفه متأخر، یعنی حکمت متعالیه، است که با عرفان اسلامی همخوانی بیشتری دارد».
- نویسنده هدف از این مقاله را اینگونه بیان میکند: «نوشتار پیش رو در حد توان تلاش نموده تا با توجه به مبانی خاص فلسفی و عرفانی، توصیفی از این دیدگاه که تقریبا دیدگاه رایج زمان محسوب میشود، ارائه دهد».[۲]
فهرست مقاله
- علم امام در متون عرفانی و فلسفی؛
- انسان شناسی از منظر عرفا؛
- انسان شناسی از منظر فلاسفه؛
- مظهریت انسان کامل از دیدگاه عرفا؛
- قلمرو خلافت انسان کامل؛
- استمرار خلافت و ولایت پس از پیامبر (ص)؛
- نتیجه؛
- کتابنامه.
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسن نادم (متولد ۱۳۴۱ ش، شهرضا)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: ناصر مکارم شیرازی، محمد فاضل لنکرانی، محمد تقی مصباح یزدی، عبدالله جوادی آملی، سید محمود هاشمی شاهرودى و یحیی انصاری شیرازی پیگیری کرد. مسؤل دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشکده پزشکی شهرستان فسا و رییس دفتر فرهنگ دانشگاه آزاد اسلامی، مدیریت آموزش مؤسسه امام خمینی، رییس سابق دانشکده شیعهشناسی دانشگاه ادیان و مذاهب از جمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله را به رشته تحریر درآورده است. «خاستگاه فرهنگی نهج البلاغه»، «علم غیب از نگاه عقل و وحی»، «معارف کلامی شیعه (کلیات امامت)»، «علم امام (مجموعه مقالات)»، «علم امام»، «نقد و بررسی شبهات کتاب اصول مذهب الشیعه درباره بداء»، «در آستانه نهج البلاغه»، «رویکرد فلسفی و عرفانی به علم امام»، «بازنمایی علم غیب از نگاه مكتب فلسفی اشراق»، «بازنمایی علم غیب در نظام فلسفی مکتب متعالیه» و «علم غیب پیامبر و امام از نگاه متکلمین و فلاسفه» برخی از این آثار است.[۳]