ابوعمرو بن مغیث
ابوعمرو بن مغیث از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوعمرو بن مغیث در تراجم و رجال - ابوعمرو بن مغیث در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابن مغیت از تیره اسلم و مدنی است و در سند روایتی (عطاء بن ابی مروان، از پدرش از جدش = ابن مغیث) قرار گرفته که بر اساس آن، رسول خدا a هنگام ورود به هر شهری، برکت و خوبی آن را از خداوند می‌خواست و از گزند آن، مردم آنجا و آنچه در آن است، به خدا پناه می‌برد. ابن حجر[۱] این روایت را از نسائی از ابن اسحاق نقل کرده، آن را مستند صحابی بودن ابن مغیث قرار داده و در قسم اول از او یاد کرده است. طبق خبری مشابه که بیهقی[۲] آن را ضعیف شمرده. او این دعا را هنگام حرکت رسول خدا a به سوی خیبر، یا دیدن خیبر [۳] شنیده که همراهی وی را در آن نبرد می‌رساند.
ابن مغیث را بیشتر[۴] عبدالرحمان بن مغیث و برخی[۵] عبدالله بن مغیث دانسته‌اند. برخی دیگر[۶] عبدالرحمان بن مغیث را همان ابومروان، پدر عطاء دانسته‌اند، و موسی بن عقبه این روایت را از عبدالله بن معتب نقل کرده است[۷]. نسائی[۸] سند روایت را به ابومغیث بن عمرو رسانده و واقدی آن را از "سعید بن عطاء بن ابی مروان عن أبیه عن جده" نقل کرده و نام ابومروان را، معتب بن عمرو گفته[۹] است.
در مجموع، تصحیف‌های متعددی مانند "ابو" به "ابن"، "مغیث" به "معتب" و همچنین اضافه شدن سعید بن عطاء به سند، دامنه اختلاف را شدت بخشیده، به گونه‌ای که ابن اثیر[۱۰] حتی در لفظ معتب دو ضبط آورده: غیب را نظر محمد بن جریر طبری، و معتب را نظر دیگران دانسته است. اما مزی[۱۱] می‌گوید: طبری در کتاب اسماء من روی عن النبی a نام وی را مغیث دانسته است. از این رو، به نظر می‌رسد ابوعمرو بن مغیث، عبدالرحمان بن مغیث، مغیث بن عمرو و معتب بن عمرو یکی باشند. در هر صورت، وی از کعب الاحبار از صهیب نقل کرده[۱۲] که در این صورت، روایت، مرسل و او تابعی خواهد بود[۱۳] و عجلی، به تابعی بودن وی تصریح کرده است[۱۴]. شخصی به نام ابوعمرو بن مغیث، جز در کتاب الاصابه یافت نشد.[۱۵]
منابع
پانویس
- ↑ الاصابه، ج۷، ص۲۳۹.
- ↑ بیهقی، ج۵، ص۲۵۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۲۳۵.
- ↑ ر. ک: نسائی، ج۶، ص۱۴۰؛ بیهقی، ج۵، ص۲۵۳؛ حاکم، ج۳، ص۴۰۱؛ طبرانی، الدعاء، ص۴۲۷؛ همو، المعجم الکبیر، ج۸، ص۳۴؛ بخاری، ج۶، ص۴۷۲.
- ↑ ر. ک: ابن عساکر، ج۱۷، ص۱۰۸.
- ↑ ابن حبان، ج۷، ص۲۵۳.
- ↑ ابن ماکولا، ج۷، ص۲۷۹.
- ↑ نسائی، ج۶، ص۱۴۰ و ر. ک: ج۷، ص۲۸۰؛ برخلاف گفته ابن حجر.
- ↑ ابن ماکولا، ج۷، ص۲۸۰.
- ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۲۳۵.
- ↑ مزی، ج۳۴، ص۲۷۸.
- ↑ نسائی، ج۶، ص۱۴۰؛ طبرانی، الدعاء ص۴۲۷.
- ↑ ر. ک: ابن حبان، ج۷، ص۲۵۳؛ مزی، ج۱۷، ص۴۲۲ و ج۲۰، ص۱۰۳.
- ↑ مزی، ج۳۴، ص۲۷۸.
- ↑ حسینیان مقدم، حسین، مقاله «ابوعمرو بن مغیث»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۵۵.