اوس بن ضمعج کوفی حضرمی
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
وی منسوب به حضرموت یمن[۱] است که ساکن کوفه شد[۲]. گفته شده وی تابعی بزرگ و از قاریان نخستین، و دارای فضایل، مورد اعتماد و بسیار نیک گفتار بود[۳]. او در اواخر عصر جاهلی می‌زیست و از معمرین بود، اما توفیق تشرف به محضر رسول خدا (ص) را نیافت[۴]. حدیث کمی از او نقل شده است، اما در نقل حدیث مورد اعتماد و احادیث او مشهور است[۵]. وی از ابومسعود انصاری، عایشه، عبدالله بن عباس، سلمان فارسی و براء بن عازب روایت دارد و اسماعیل بن رجاء زبیدی کوفی و ابواسحاق کوفی همدانی از او روایت نقل کرده‌اند[۶].
بخاری به روایت اوس از عایشه تصریح[۷] دارد، ولی عقیلی در این باره تردید کرده است[۸]. اوس از طریق براء بن عازب از رسول خدا (ص) نقل کرده است که فرمود: «زَيِّنُوا اَلْقُرْآنَ بِأَصْوَاتِكُمْ»؛ با صوت خود زینت بخش قرآن باشید»[۹]. مشهورترین روایت نقل شده از او، تقدم قاری قرآن بر دیگران در امامت جماعت است[۱۰]. او تا زمان امارت بشر بن مروان بر عراق زنده بود. بشر برای برخی قاریان قرآن از جمله اوس بن ضمعج، جوایزی فرستاد که اوس جایزه را نپذیرفت و گفت: مرا به آن حاجتی نیست[۱۱]. اوس به سال ۷۴، در ایام امارت بشر درگذشت [۱۲][۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ سمعانی، ج۲، ص۳۳۰.
- ↑ سیوطی، ص۸۰؛ ابن حبان، ثقات، ج۴، ص۴۳؛ مزی، ج۳، ص۳۹؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱، ص۳۳۵.
- ↑ مزی، ج۳، ص۳۹.
- ↑ عجلی، ج۱، ص۲۳۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۵۷.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۳۹؛ جوهری، ص۱۳۵؛ خلیفة بن خیاط، ص۱۷۱.
- ↑ ابن حبان، الثقات، ج۴، ص۴۳ و ج۶، ص۲۹؛ ابن عدی، ج۲، ص۳۲۶؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۱۷، ص۲۲۲.
- ↑ بخاری، ج۱، ص۳۵۲ و ج۶، ص۴۰۸.
- ↑ عقیلی، ج۳، ص۲۹۶.
- ↑ ابوالشیخ انصاری، ج۴، ص۳۱.
- ↑ احمد بن حنبل، ج۴، ص۱۱۸؛ ابن ماجه، ج۱، ص۳۱۳؛ با کمی اختلاف بنگرید: طبرانی، المعجم الاوسط، ج۴، ص۳۰۸.
- ↑ ابن عساکر، ج۱۰، ص۲۵۶.
- ↑ خلیفة بن خیاط، ص۲۱۰؛ بلاذری، ج۱، ص۱۴؛ ابن حبان، مشاهیر، ص۱۷۱.
- ↑ محمدی، رمضان، مقاله «اوس بن ضمعج کوفی حضرمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۶۹.