محمد بن مستنیر بن احمد نحوی
محمد بن مستنیر بن احمد نحوی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: محمد بن مستنیر بن احمد نحوی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابوعلی محمد بن مستنیر بن احمد بصری قطرب معروف به قطرب اهل بصره، وی از موالیان سالم بن زیاد[۱] و فردی معتزلی مذهب بود. از سیبویه، عیسی بن عمرو و نظّام متکلم معتزلی کسب علم کرد. ابن سکیت گوید که من از او مطالبی می‌‌نوشتم و چون بر من روشن شد که وی در لغت، دروغ می‌‌گوید دیگر هیچ مطلبی از او ذکر نکردم.[۲] ثقه نزد ابن ندیم و خطیب بغدادی، و غیر ثقه به نقل داوودی، ناشناخته نزد شیعه، افرادی چون محمد بن جهم سمری و دیگران از او روایت نمودند. قطرب، استاد فرزندان ابودلف عجلی، و به گفته رجال‌نویسان اهل سنت فردی موثق بود. روایت کننده از امام صادق (ع)[۳]. شیخ مفید کتابی با عنوان البیان عن غلط قطرب فی القرآن تألیف کرده است[۴].[۵] وی سرانجام به سال ۲۰۶ هـ وفات یافت.[۶]
آثار او عبارت‌اند از: معانی القرآن، الاشتقاق الوافی، النوادر الازمنه، الفرق الاصوات المثلث الصفات العلل فی النحو الاضداد خلق الفرس خلق الانسان، غریب الحدیث، الرد علی الملحدین فی متشابه القرآن[۷] الهمزه فعل و افعل، اعراب القرآن[۸] غریب الآثار[۹] مجاز القرآن و نیز کتاب غریبی در علم لغت دارد[۱۰] .[۱۱]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ وفیات الاعیان ۴/۳۱۲.
- ↑ معجم الادباء ۱۹/۵۲.
- ↑ ر. ک: خویی، معجم الرجال الحدیث، ج۱۷، ص۲۲۳، رقم ۱۱۷۶۲.
- ↑ ر. ک: رجال النجاشی، ص۴۰۲، رقم ۱۰۶۷ (محمد بن محمد بن نعمان)، آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۳، ص۱۷۲.
- ↑ بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن، ص ۲۴۴.
- ↑ تاریخ الاسلام ۱۴/۳۰۱.
- ↑ ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۲۵۴ و ۲۵۵، رقم ۵۴۸؛ بغدادی، هدیة العارفین، ج۶، ص۹ و ۱۰؛ زرکلی، الأعلام، ج۷، ص۹۵؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۲۹۸، رقم ۱۳۸۶.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۵۸.
- ↑ هدیة العارفین ۲/۹.
- ↑ معجم الادباء ۱۹/۵۲.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۸۵۵-۸۵۶.