انصاف در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
| انصاف در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ فقه سیاسی |
| مدخل اصلی | انصاف در لغت |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
انصاف در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث فقه سیاسی است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فقه سیاسی مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید کاظم سیدباقری در کتاب «عدالت سیاسی در قرآن کریم» در این‌باره گفته است:
«انصاف، اسم آن “نَصَف” و “نَصَفه” به معنای عمل به عدل و قسط است. “نِصْف” نیز گرفته شده از همین لغت، برای آن است که به طرف مقابل، حقی عطا می‌شود که خود شخص نیز در برابر، مستحق حقی است[۱]. آن‌گونه که در مفردات آمده است که انصاف در معامله به معنای عدالت است به اینکه از طرف مقابلش منافعی نمی‌برد مگر همانند آنچه را که می‌دهد؛ آن‌گونه که در ضرر و خسران نیز همانند هم می‌باشند[۲]. در لسان العرب نیز انصاف به معنای اعطای حق آمده است[۳]؛ همچنین در تبیین مفهوم عدل در تفسیر این آیه کریم که فرمود: ﴿إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ﴾[۴]؛ علی(ع) می‌فرماید: «الْعَدْلُ الْإِنْصَافُ وَ الْإِحْسَانُ التَّفَضُّلُ»[۵]»[۶]
منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی
پانویس
- ↑ فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۱۲۴؛ شبیه همین مضمون، ر.ک: خلیل بن احمد الفراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۱۳۲.
- ↑ راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۸۰۹.
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۳۳۰.
- ↑ «به راستی خداوند به دادگری و نیکی کردن فرمان می‌دهد» سوره نحل، آیه ۹۰.
- ↑ «عدل و دادگری، انصاف است و احسان و نیکی، فضل و بزرگواری» نهج البلاغه، سید رضی، کلمه ۲۲۳، ص۱۱۸۸.
- ↑ سیدباقری، سید کاظم، عدالت سیاسی در قرآن کریم، ص ۵۲.