جابیه

مقدمه

روستایی از روستاهای شام است. وقتی منادی از آسمان، ندای پیروزی می‌دهد و این ندا از دمشق به گوش جهانیان می‌رسد، "جابیه" فرو می‌رود^[۱].^[۲].

جابیه در لغت به معنای «حوضی است بزرگ و وسیع که آب در آن جمع می‌شود و شتران از آن می‌نوشند،»^[۳] و آن روستایی است از توابع دمشق^[۴] و سپس جولان در نزدیکی مرج الصّفر در شمال حوران که بدان «جابیه جولان» هم گفته می‌شود. «باب الجابیه» هم که در دمشق قرار دارد، نام خود را وامدار این مکان است.^[۵] این دروازه که در گذشته در جنوب غربی باروی دمشق قرار داشته، تا به امروز نام خود را حفظ کرده است.^[۶] جابیه، در حال حاضر در جولان سوریه و در شمال شهر «الصنمین» واقع است. از عوارض طبیعی آن تپه ای به نام تل جابیه -نزدیک جولان- است^[۷] که از وقایع تاریخی مهم آن، سخنرانی عمر بن خطاب بر فراز آن پس از فتح بیت المقدس گفته شده است.^[۸] این منطقه در سال ۱۳ هجری توسط ابوعبیده جراح فتح شد و سپاه مسلمانان پس از فتح شهرهای یرموک، سرغ، رماده و جابیه در جایی نزدیک جابیه لشکرگاهی ساختند.^[۹].^[۱۰]

منابع

پانویس

↑ امام مهدی از ولادت تا ظهور، سید محمد کاظم قزوینی، ص ۵۳۷.
↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۳۹.
↑ خلیل بن احمد، العین، ج۶، ص۱۹۲؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۹۱.
↑ جغرافیانویسان مسلمان، جابیه را روستایی از توابع دمشق دانسته‌اند. (ابن خردادبه، المسالک و الممالک، ص۷۷؛ ابن فقیه، مختصر البلدان، ص۱۰۵) جابیه در کتب مسعودی، موضعی در ناحیۀ جولان میان دمشق و طبریه (اردن) به شمار رفته است. (مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۲۸۴)
↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۹۱.
↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۹۱؛ حتی، تاریخ سوریه و لبنان و فلسطین، ج۱، ص۴۴۹.
↑ این روستا امروزه به صورت خرابه‌ای باستانی در حوران، از توابع منطقۀ اِزرع، در استان درعای سوریه واقع است. این خرابه بر «تلّ جابیه» که مخروطی آتش‌فشانی در حدود ۸۰ کیلومتری جنوب دمشق و ۴ کیلومتری شمال غربی شهر نَوی واقع است و از سمت غرب بر دشتی هموار مشرف است - قرار دارد.
↑ ابن جوزی، المنتظم، ج۴، ص۲۲۵؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۷، ص۵۶.
↑ ازدی، تاریخ فتوح شام، ص۲۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۳، ص۴۰۶.
↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۷۷-۷۸.

[1] امام مهدی از ولادت تا ظهور، سید محمد کاظم قزوینی، ص ۵۳۷.

[2] تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۳۹.

[3] خلیل بن احمد، العین، ج۶، ص۱۹۲؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۹۱.

[4] جغرافیانویسان مسلمان، جابیه را روستایی از توابع دمشق دانسته‌اند. (ابن خردادبه، المسالک و الممالک، ص۷۷؛ ابن فقیه، مختصر البلدان، ص۱۰۵) جابیه در کتب مسعودی، موضعی در ناحیۀ جولان میان دمشق و طبریه (اردن) به شمار رفته است. (مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۲۸۴)

[5] یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۹۱.

[6] یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۹۱؛ حتی، تاریخ سوریه و لبنان و فلسطین، ج۱، ص۴۴۹.

[7] این روستا امروزه به صورت خرابه‌ای باستانی در حوران، از توابع منطقۀ اِزرع، در استان درعای سوریه واقع است. این خرابه بر «تلّ جابیه» که مخروطی آتش‌فشانی در حدود ۸۰ کیلومتری جنوب دمشق و ۴ کیلومتری شمال غربی شهر نَوی واقع است و از سمت غرب بر دشتی هموار مشرف است - قرار دارد.

[8] ابن جوزی، المنتظم، ج۴، ص۲۲۵؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۷، ص۵۶.

[9] ازدی، تاریخ فتوح شام، ص۲۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۳، ص۴۰۶.

[10] بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۷۷-۷۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]