نضر بن شمیل مازنی
مقدمه
ابوالحسن نضر بن شمیل بن خرشه مازنی تمیمی بصری مروزی در حدود ۱۲۲هـ در مرو به دنیا آمد.[۱] در سال ۱۲۸هـ همراه پدرش به بصره رفت[۲] و در آنجا رشد و پرورش یافت و مدت طولانی را در بادیه اقامت گزید.[۳] ابوالحسن از هشام بن عروه، عثمان بن غیاث و بهز بن حکم روایت کرد و افرادی چون یحیی بن معین، اسحاق بن راهویه و محمود بن غیلان از او روایت نمودند. رجالنویسان اهل سنت وی را فصیحترین مردم، عالم به ادبیات و حوادث و جنگهای گذشتگان و همچنین امام در عربیت و حدیث دانستهاند.[۴] نضر بن شمیل پس از مدتی به خاطر سختی در معیشت و زندگی، بصره را به قصد مرو ترک کرد و حدود سه هزار نفر از محدثان و فقها و ادبای بصره وی را مشایعت نمودند. او در مرو به دربار مأمون عباسی رفت و مورد اکرام و احترام بسیار قرار گرفت و مدتی نیز قضاوت مرو را بر عهده گرفت.[۵] وی سرانجام به سال ۲۰۳هـ و قبل از خروج مأمون از خراسان، در آنجا وفات یافت.[۶]
آثار او عبارتاند از: خلق العرش[۷]، المعانی الانواء، غریب الحدیث، السلاح، المدخل الی کتاب العین، المصادر خلق الفرس، الجیم، الشمس و القمر و الصّفات که کتاب بزرگی است و شامل صفات انسان، کوهها، خانهها، شتران، پرندگان، ستارگان، مزارع و بسیاری از چیزهای دیگر میباشد[۸].[۹]