اسماعیل بن حماد بن ابیحنیفه
آشنایی اجمالی
ابوحیان اسماعیل بن حماد بن ابی حنیفه حنفی کوفی بغدادی نوه ابوحنیفه بود که علم فقه را نزد پدرش حماد بن ابیحنیفه و حسن بن زیاد، و علم حدیث را از پدرش و مالک بن مِغوَل و عمر بن ذرّ فرا گرفت. او مردی عالم و زاهد و از فقهای بزرگ فرقه حنفی به شمار میآمد.[۱] عدهای گفتهاند که وی جهمی (طرفدار جهم بن صفوان) و غیر ثقه بوده است.[۲] او در امر قضاوت بصیرت و تسلط پیدا کرد و از طرف امین به سمت قضاوت در جانب شرقی بغداد منصوب شد و در سال ۱۹۴ هـ در رصافه و کوفه منصب قضاوت را به دست گرفت و در سال ۲۱۰ هـ به مدت یک سال در بصره به قضاوت نشست.[۳] ابوحیان سرانجام در ذی قعده سال ۲۱۲ در اثر بیماری فلج در سن جوانی از دنیا رفت.[۴] آثار او عبارتاند از: الجامع در فقه حنفی؛ الردّ علی القدریّه؛ رسالة الی البستّی و الارجاء[۵].[۶]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱