مسلم البطین
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. مسلم البطین از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مسلم البطین در حدیث - مسلم البطین در تاریخ اسلامی - مسلم البطین در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد| مسلم البطین | |
|---|---|
 تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |
| نام کامل | مسلم البطین |
| جنسیت | مرد |
| از اصحاب | |
مقدمه
برقی در رجال خود، مسلم بطین را از اصحاب امیرمؤمنان (ع) به شمار آورده است[۱]. اما شیخ طوسی وی را از اصحاب امام حسن مجتبی (ع) و شخصی به نام مسلم بن علی بطین را از اصحاب امام سجاد (ع) ذکر کرده است[۲].[۳]
شیخ طوسی در جایی، مسلم را از اصحاب امام حسن (ع)[۴] و در جای دیگری با عنوان مسلم بن علی بن البطین، او را از اصحاب امام زین‌العابدین (ع) معرفی کرده است[۵].
مرحوم برقی نیز وی را هم از اصحاب امام علی و امام حسن (ع)[۶]، و هم از اصحاب امام سجاد (ع) شمرده است[۷].
ابن‌شهرآشوب از او با عنوان مسلم بن بطین یاد کرده، وی را از اصحاب امام حسن (ع) دانسته است [۸].
مرحوم شوشتری در این باره می‌نویسد: مسلم بن علی بن البطین: شیخ طوسی در کتاب رجالش وی را از اصحاب امام حسین (ع) برمی‌شمارد و ظاهراً او با مسلم البطینی که از اصحاب امام حسن (ع) شمرده شده، یکی است. او سپس می‌نویسد: از او در کتاب التقریب، با عنوان مسلم بن عمران البطین و به نقلی، ابن ابی عمران ابو عبدالله کوفی که ثقه شمرده شده، یاد شده و چه بسا این عنوان، با آن‌چه در کتاب رجال شیخ طوسی آمده، یکی است؛ یعنی با فرض صحت آن با اسم ابی عمران، یا با فرض صحت نداشتن که تحریف شده عمران باشد [۹].
مرحوم خویی نیز در سه مورد از وی یاد کرده است و می‌نویسد: مسلم بن البطین: مرحوم شیخ طوسی وی را از اصحاب امام حسن (ع) و برقی وی را از اصحاب امیرالمؤمنین و امام حسن (ع) شمرده است و او ظاهراً با مسلم بن علی بن البطینی که در آینده به او پرداخته خواهد شد، یکی است[۱۰]. او سپس در جای دیگری می‌نویسد: مسلم بن بطین: ابن‌شهرآشوب وی را از اصحاب حسن بن علی (ع) شمرده است؛ من می‌گویم: او همان مسلم البطینی است که قبلا شرح حالش گذشت[۱۱]. همچنین او در جای دیگری می‌نویسد: مسلم بن علی بن بطین: مرحوم شیخ طوسی وی را از اصحاب علی بن الحسین (ع) شمرده است[۱۲].
برخی اهل رجال هم نوشته‌اند: گویا مسلم بن البطین همان ابن علی است[۱۳]. نمازی شاهرودی می‌نویسد: شیخ طوسی مسلم بن البطین را از اصحاب امام حسن مجتبی (ع) می‌شمارد؛ اما اگر او همان مسلم بن علی البطین باشد، او از اصحاب امام سجاد (ع) بوده است[۱۴].
آیت الله سبحانی نیز مسلم البطین را از کسانی دانسته که از امام زین العابدین (ع) روایت نقل کرده است[۱۵].
علمای اهل سنت از مسلم با عنوان‌های مسلم بن عمران، ابن ابی عمران البطین، ابوعبدالله کوفی یا ابن ابی عبدالله البطین یاد کرده‌اند[۱۶].[۱۷]
مسلم بن البطین و نقل روایت
روایات نقل شده از مسلم بن البطین
سرانجام
در منابع درباره سرانجام وی مطلبی نقل نشده است.[۱۸]
منابع
پانویس
- ↑ رجال برقی، ص۷.
- ↑ رجال طوسی، ص۷۰، ش۱ و ص۱۰۱، ش۴.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۲۹۴.
- ↑ رجال الطوسی، طوسی، ص۹۵ (اصحاب ابی محمد الحسن بن علی (ع) باب المیم: مسلم البطین).
- ↑ رجال الطوسی، طوسی، ص۱۱۹ (اصحاب ابی محمد علی بن الحسین (ع): مسلم بن علی البطین).
- ↑ رجال البرقی، برقی، ص۷ (اصحاب ابی محمد الحسن بن علی (ع) و من أصحاب أمیرالمؤمنین (ع): مسلم البطین).
- ↑ رجال البرقی، برقی، ص۸ (اصحاب علی بن الحسین (ع): مسلم البطین).
- ↑ مناقب آل ابی طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۴، ص۴۶. عبدالله بن جعفر طیار، مسلم بن عقیل، عبدالله بن عباس، حبابه والبیه دختر جعفر، حذیفة بن اسید، جارود بن ابی بشر، جارود بن منذر، قیس بن اشعث بن سوار، سفیان بن ابی لیلای همدانی (به سکون میم)، عمرو بن قیس مشرفی، ابوصالح کیسان بن کلیب، ابومخنف لوط بن یحیی ازدی (بفتح همزه و سکون زاء) مسلم بن بطین، ابوزین مسعود بن ابی وائل، هلال بن یساف و ابواسحاق ابن کلیب سبیعی از یاران امام حسن مجتبی (ع) به شمار می‌رفتند.
- ↑ قاموس الرجال، شوشتری، ج۱۰، ص۶۸ - ۶۷.
- ↑ معجم رجال‌الحدیث، خویی، ج۱۸، ص۱۴۷.
- ↑ معجم رجال‌الحدیث، خویی، ج۱۸، ص۱۴۸.
- ↑ معجم رجال‌الحدیث، خویی، ج۱۸، ص۱۵۰.
- ↑ جامع الرواة، محمد علی اردبیلی، ج۲، ص۲۲۹؛ طرائف المقال، سید علی بروجردی، ج۲، ص۷۲.
- ↑ مستدرکات علم رجال الحدیث، نمازی شاهرودی، ج۷، ص۴۱۱ (فإن أتحد مع مسلم بن علی البطین الآتی فهو من اصحاب السجاد صلوات الله علیه أیضا).
- ↑ موسوعة طبقات الفقهاء (مقدمه)، سبحانی، ج۲، ص۱۳۹. ایشان چنین نوشته‌اند: ۱. زید الشهید پسر امام زین العابدین (ع)؛ ۲. ابوحمزه ثمالی؛ ۳. سعید بن جبیر والبی؛ ۴. سعید بن المسیب؛ ۵. ابان بن تغلب؛ ۶. زهری؛ ۷. عمر پسر امام زین العابدین (ع)؛ ۸. عمرو بن دینار؛ ۹. حکم بن عتیبة؛ ۱۰. زید بن اسلم؛ ۱۱. یحیی بن سعید؛ ۱۲. ابوالزناد؛ ۱۳. علی بن جدعان و ۱۴. مسلم البطین.
- ↑ ر. ک: اسدالغابه، ابن اثیر، ج۳، ص۴۱۴؛ خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، خزرجی انصاری یمنی، ص۳۷۶؛ فیض القدیر شرح الجامع الصغیر، مناوی، ج۴، ص۳۹۳؛ الثقات، ابن حبان، ج۷، ص۴۴۶؛ تهذیب الکمال، مزی، ج۲۷، ص۵۲۶ و ج۳۵، ص۳۸؛ الکاشف فی معرفة من له روایة فی کتب السته، ذهبی، ج۲، ص۲۵۹ و تاج العروس، زبیدی، ج۱۸، ص۶۳.
- ↑ عسکری، عبدالرضا، مقاله «مسلم البطین»، اصحاب امام حسن مجتبی، ص۵۵۷-۵۵۹.
- ↑ عسکری، عبدالرضا، مقاله «مسلم البطین»، اصحاب امام حسن مجتبی، ص۵۶۴.