استعاذه در فقه اسلامی
مقدمه
استعاذه: گفتن « أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ » و مانند آن.
مراد از استعاذه در این مقام، استعاذه لفظی است، نه معنوی و آن عبارت است از گفتن « أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ » و کلمات مرادف آنکه بیانگر التجاء و پناه بردن انسان به خدای تعالی از شیاطین، عذاب و آتش جهنّم است[۱] و از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج و نکاح سخن رفته است.
حکم
استعاذه در هر حال و در همه امور مستحب است،[۲] لیکن در مواردی خاص، تأکید و به آن، امر شده است:
قبل از شروع به تلاوت قرآن کریم.[۳] در روایات، کیفیّت استعاذه در این مورد، مختلف ذکر شده است، از جمله: « أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ » و « أَعُوذُ بِاللَّهِ اَلسَّمِيعِ اَلْعَلِيمِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ» صورت نخست به مشهور نسبت داده شده؛ گرچه صورتهای دیگر نیز جایز است.[۴]
۲. در رکعت اول نماز، پیش از قرائت به قول مشهور.[۵] چگونگی استعاذه در این مورد، همانند مورد پیشین است. قول مشهور، استحباب آهسته گفتن استعاذه در همه نمازها است.[۶]
۳. استعاذه از عذاب هنگام خواندن یا شنیدن آیات عذاب[۷].
۴. پیش از آمیزش[۸].
۵. استعاذه از آتش جهنم در گرمابه.[۹]
۶. هنگام ورود به مستراح.[۱۰].[۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ مهذب الاحکام، ج ۶، ص۳۶۰
- ↑ مستند الشیعة، ج ۵، ص۱۷۵
- ↑ الحدائق الناضرة، ج ۸، ص۱۶۲
- ↑ جواهر الکلام، ج ۹، ص۴۲۰
- ↑ جواهرالکلام، ج ۹، ص۴۲۰
- ↑ مستند الشیعة، ج۵، ص۱۷۵
- ↑ کشف الغطاء، ج ۳، ص۴۶۲
- ↑ العروة الوثقی، ج۲، ص۸۰۰
- ↑ کشف الغطاء، ج ۲، ص۴۱۲
- ↑ الحبل المتین، ص۳۲.
- ↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، صفحه ۴۶۱ - ۴۶۲.