علی در آثار هنری
مقدمه
هنرمندان مؤمن و متعهد، عشق خود را به امام علیS به صورت‌های گوناگون ابراز کرده‌اند. در آثار معماری، کتیبه‌ها و کاشیکاری‌های مدارس و مساجد، خوشنویسی‌ها و مرقّعات، تابلوهای نقاشی فراوان می‌توان به نام علیS یا احادیث کوتاه دربارۀ او یا احادیثی که نام علی دارد برخورد. حتّی گاهی هنرمندان شیعه به‌طور ظریف و دقیق غیرآشکار، نام علی را در بناهای عظیمی که در عصر سلطۀ سلاطین غیرشیعه ساخته شده گنجانده‌اند تا تعهّد ولایی خود را نشان دهند. این نام، زیبایی و جلوه و انعطاف‌پذیری خاصّی دارد که به خوبی قابل نقش‌آفرینی در کتیبه‌ها و خوشنویسی‌ها و تذهیب‌ها و هنرهای ظریف است[۱]حدیث معروف «أنا مدینة العلم و علیّ بابها» در کاشیکاری‌ها و خطوط کتیبۀ سردر مدارس دینی در شهرهای مختلف مشهود است. در موزه‌های مختلف، آثار هنری زیبایی که با استفاده از همین نام و احادیث مربوط به آن پدید آمده، یافت می‌شود[۲] قلمرو شعر، ادبیات داستانی، تآترها، تعزیه‌ها و حتّی فیلم و سریال‌هایی که با عشق مولا و ترسیم شخصیت او ساخته شده، گویای این واقعیّت است. ناگفته نماند که جایگاه علیS در هنر و سخنان او در زمینۀ شعر، کلام و بلاغت، خطّ، همچنین خطابه‌ها و کلمات قصار و نهج البلاغۀ او جلوۀ دیگری از ارتباط صاحب این نام مقدّس با هنر است[۳].[۴]
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک: ماهنامه کوثر شماره ۱ مقاله تجلی نام امیرالمؤمنین در معماری اسلامی از حجت کشفی.
- ↑ ر.ک: کتاب ماه هنر شماره ۳۱-۳۲ مقاله «تجلی علی بر سفالینه‌های نیشابور» و «نام علی بر گنبد سلطانیه».
- ↑ ر.ک: امام علی و هنر جواد محدثی
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۱۰.