نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Wasity(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۱ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۵۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۱ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۵۶ توسط Wasity(بحث | مشارکتها)
آیا امکان ملاقات با امام مهدی(ع) وجود دارد؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
«اعتقاد به وجود امام زمان (ع) از ضروریات مذهب شیعه است و برابر روایات و ادلّه، وجود امام در هرزمانی لازم است و زمین، بدون حجت باقی نمیماند. اما درباره امکان ارتباط و مشاهده حضرت دو دیدگاه وجود دارد:
در دوران غیبت کبری، امکان ارتباط و مشاهده وجود ندارد.
برای اولیای الهی، امکان ارتباط و بهره بردن از محضر حضرت وجود دارد.
گروهی از بزرگان شیعه، بر این باورند که در زمان غیبت کبری، امکان ارتباط با امام زمان (ع) برای شیعیان وجود ندارد و برابر دستور حضرت، مدعی دیدار را باید تکذیب کرد. محمد بن ابراهیم (معروف به نعمانی و صاحب کتاب الغیبة)، فیض کاشانی (در کتاب وافی)، کاشف الغطاء (در رساله حق المبین) و شیخ مفید از این گروهند. مهمترین و معتبرترین دلیل اینان، بر نفی رؤیت و مشاهده حضرت در عصر غیبت، توقیعی است که شش روز پیش از مرگ علی بن محمد سمری -آخرین نائب خاص حضرت- از ناحیه آن حضرت صادر شده است[۱]. برابر این توقیع، مدعی مشاهده دروغگوست و ادّعای وی قابل پذیرش نیست. گروهی دیگر از علمای شیعه معتقدند که در غیبت کبری، امکان ارتباط با امام زمان (ع) وجود دارد. این دیدگاه در بین متأخران شدت دارد. از سید مرتضی شروع میشود و پس از وی، شهرت مییابد و افرادی چون محدث نوری، کراجکی، شیخ طوسی و... آن را طرح میکنند.
سید مرتضی در پاسخ به این پرسش که حضور امام، در پرده غیب، چه فایدهای دارد؟ امکان استفاده گروهی از اولیاء الهی را از محضر آن حضرت، مطرح میکند. مدّعیان امکان ارتباط با حضرت، سه دلیل اقامه کردهاند: روایات، اجماع و داستانها. البته هر کدام، ادله طرف دیگر را نقد کردهاند که در این مجال، بحث آن نمیگنجد. به هر حال، اگر فرض را بر امکان مشاهده و ارتباط با حضرت بدانیم، برابر صریح توقیع، دیدارکنندگان حق اظهار آن را ندارند و به تعبیر شیخ طوسی، خود میدانند و نفس خویش[۲]»[۳].
پاسخهای دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
« امام مهدی (ع) در آخرین توقیعی که خطاب به چهارمین نایب خاص خود، علی بن محمد سمری، صادر کرد، فرمود: ای علی بن محمد سمری، خداوند پاداش برادرانت را در مرگ تو بزرگ گرداند. تو تا شش روز دیگر میمیری. پس کارت را سامان ده و به کسی به عنوان جانشین پس از خود وصیت مکن که دیگر غیبت دوم [تامه] رخ داده است. دیگر ظهوری نیست، مگر به اذن خداوند و آن، پس از مدتی دراز و بعد از آن که دلها سخت شد و زمین از ستم پر شد، رخ خواهد داد. به زودی از شیعیانم، کسانی خواهند آمد که ادعای دیدار (مشاهده) مرا میکنند، آگاه باشید هر کس پیش از خروج سفیانی و صیحه آسمانی ادعای دیدار مرا کرد، دروغگو و افترا زننده است[۴].
این توقیع شریف، زمینهساز بحث و گفتو گوهای فراوانی در زمینه امکان یا عدم امکان ملاقات حضرت مهدی(ع)در زمان غیبت شده و علمای شیعه را به اظهارنظر در این زمینه واداشته است[۵]. آنچه از مجموع این بحث و گفتوگوها بر میآید، این است که در اصل امکان ملاقات با آن حضرت تردیدی نیست و این که افراد زیادی در طول دوران غیبت کبری به این شرافت رسیدهاند، گواه روشنی بر این مدعاست. با این حال، سخن در شرایط و ویژگیهای آن است. یکی از نکتههایی که همه علمای شیعه در این زمینه بر آن اتفاق نظر دارند، این است که در عصر غیبت کبری، باب نیابت و سفارت، به گونهای که در مورد نایبان خاص آن حضرت و در دوران غیبت صغری وجود داشت، بسته شده است. از اینرو، هیچ کس نمیتواند ادعا کند که با آن حضرت در ارتباط است و هر زمان اراده کند، میتواند با ایشان ملاقات کند یا به طور خاص از سوی ایشان نیابت یافته است که اموری را به انجام رساند یا دستورهایی را به مردم ابلاغ کند. نکته دیگری که بسیاری از علمای شیعه در کتابها و آثار خود به آن اشاره کردهاند، این است که ملاقات با امام زمان مستلزم شایستگیهای ویژهای است که حتی بسیاری از بزرگان به آن دست نیافتند و گروهی هم که به این توفیق دست یافتند، با تلاشهای فراوانی بوده است.
حضرت آیت الله جوادی آملی در این زمینه میفرماید: امام (ع)، وحید دهر است. مثل شمس آسمان است. همان طور که شما با دستتان نمیتوانید به آفتاب برسید، نمیتوانید به راحتی به امام برسید[۶].
حضرت آیت الله ناصری نیز وجود "سنخیت" را شرط لازم برای حصول تشرف دانسته است و میفرماید: تنها کسانی میتوانند آن حضرت را ببینند و ایشان را باز شناسند که خود از بُعد مادی عالم خارج شده باشند و با آن حضرت که سلطان عالم مجردات هستند، سنخیت برقرار کرده باشند. از اینروست که "سنخیت" را نخستین و مهمترین شرط برای حصول تشرف میدانیم... دو شیء تنها به این شرط میتوانند به هم منضم شوند و پیوستگی یابند که از سنخیت نسبت به یکدیگر بهرهمند باشند. حال اگر کسی سنخیت با عالم ماده و مادیات داشته باشند، نمیتواند هم سنخ عالم مجردات باشد و با فرشتگان و برتر از آنان، حضرت ولی عصر (ع)، ارتباط برقرار کند[۷]. ایشان در ادامه سخنان خود، پیراستن نفس از رذایل اخلاقی (تخلیه) و آراسته شدن به صفات پسندیده (تحلیه) را تنها راه ایجاد سنخیت میداند: تخلیه نفس از رذایل اخلاقی و تحلیه آن به صفات پسندیده، تنها راه ایجاد سنخیت و زان پس تشرف یافتن به محضر آن حضرت است؛ چه، مادام که نفس انسان از صفات رذیله تخلیه نشود و به صفات حمیده، آذین نبندد، حجابهای نفسانی مانع از دیدن خورشید وجود آن حضرت است[۸].
با توجه به آنچه گفته شد، در مییابیم که:
هر کس نمیتواند ادعای رؤیت امام زمان (ع) و ملاقات با آن حضرت کند.
در این زمینه، هر ادعایی را هم به راحتی نمیتوان پذیرفت»[۹].
«اشتیاق ملاقات با حضرت بسیار نیکوست. این اشتیاق را همه علاقهمندان حضرت دارند. ولی عجله نکنید؛ تسلیم رضا و قضای الهی باشید. در زمان غیبت باید به وظایفمان عمل کنیم. اگر حضرت صلاح بداند، خودش به دیدن ما میآید. وظیفه ما این است که در عمل به اخلاق و احکام الهی تلاش و خود را در تمام جهات به حضرت نزدیک کنیم و موجبات رضایت ایشان را فراهم نماییم.
علاوه بر همه این مسائل، ملاقات حضور با امام، آن هم در اوضاع فعلی، آمادگی روحی بسیار بالایی میخواهد؛ مثلاً برای ملاقات خصوصی با رهبر انقلاب تسلط روحی و آمادگی کامل میخواهد، درحالی که همیشه حداقل از طریق تلویزیون با چهره و صدای ایشان آشنایی داریم؛ پس به طریق اولی ملاقات امام زمان (ع)، آمادگی بسیار بالا میخواهد»[۱۰].