بحث:آیا غیب و شهادت مراتب و درجات دارند؟ (پرسش)

مراتب غیب

• غیب بر‌ دو‌ قسم است: مطلق و نسبی:

1. غیب مطلق آن است که در همۀ مقاطع وجودی و برای همگان پوشیده و مستور است؛ مانند‌ ذات‌ خداوند‌ که در همۀ مقاطع وجودی و برای همگان پوشیده و مستور است‌، گرچه برای خودش مشهود است.
2. غیب نسبی آن است که در‌ برخی مقاطع وجودی و یا برای برخی افراد غیب است؛ مانند اخبار گذشتگان: ﴿ذَلِکَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَیْبِ نُوحِیهِ إِلَیْکَ﴾ و یا قیامت و فرشتگان. خود غیب نسبی هم دارای مراتب مختلف است:
   1. مرتبه اول این است که چیزی به حس و تجربه نگنجد بلکه از راه عقل و ادراک باطنی شناخته شود از قبیل خدا قیامت و....
   2. مرتبه دوم این است که حتی دور از دسترس عقل و ادراک باطنی بشر عادی باشد و از راه اسباب عادی و مجاری علمی به دست نمی‌آید.

مراتب شهادت

• در‌ برابر‌ غیب مطلق و نسبی، شهادت نیز بر دو گونه است:

1. شهادت مطلق در برابر‌ غیب‌ مطلق‌ است؛ نظیر اصل واقعیت که نسبت به هیچ موجودی، غایب و محجوب نیست،
2. شهادت نسبی؛ مانند‌ موجودهای محسوس و مادی که وجود و حالات برخی آنها نسبت به برخی دیگر پنهان‌ است.

تقسیمات دیگر

• از نگاهی دیگر عالم غیب و موجودات غیبی درجات متعدد طولی دارند، درجاتی که بعضی برتر از برخی دیگر است. رؤیت شهودی هم درجاتی دارد مانند دیدن خدای سبحان که بالذات و بالاصاله است و رؤیت بالغیر پیامبر(ص) و امامان(ع) که از گناه و اشتباه معصوم‌اند و رؤیت شاگردان ویژۀ ایشان که از مقام آنان پایین تر هستند.
• در تقسیمی دیگر برای غیب و شهادت مراتب دیگری وجود دارد مانند: غیب و حضور مکانی، حضور نزد حواسّ ظاهری و غیب از حواس ظاهری، حضور در فکر و علم و غیب از فکر و علم، حضور در مقام معرفت و بصیرت و غیب از مقام معرفت و بصیرت.