بحث:آیا داوود پیامبر علم غیب داشت؟ (پرسش)
پاسخ اجمالی
غیب دانستن پیامبران
- در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی بندگان خاص خدا از امور پنهان از حس را، تصدیق میکند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی میداند پس از دقت در مفاد آنها، نمیتواند در این مسأله تردید داشته باشد[۱]. یکی از این پیامبران حضرت داوود۷ میباشد. اهمیت و جایگاهی که قرآن و روایات برای پیشوای الهی و خلیفةالله قایل است، خود به خود علم غیب را برای چنین افرادی ثابت میکند:[۲] ﴿إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً﴾[۳]، ﴿يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ﴾[۴].
علم غیب داشتم حضرت داوود
- قرآن مجید وحی و تعلیم غیبی را لازمۀ کار پیشوایان الهی میداند:[۵] ﴿وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ﴾[۶] شناخت و دانایی داوود و سلیمان از منطق پرندگان، قسمی از غیب است:[۷] ﴿وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ وَقَالَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَأُوتِينَا مِن كُلِّ شَيْءٍ﴾[۸] در روایات از قضاوت داوودی نام برده شده که قضاوتی بر پایۀ علم غیب بوده،[۹] و نیز وارد شده است، قضاوت امام زمان(ع) هم اینچنین خواهد بود؛ امام صادق(ع) فرمودند: «قائم آل محمد(ع) به حکم داوود و سلیمان داوری میکند یعنی از مردم شاهدی نمیخواهد».[۱۰] حضرت سلیمان در بیان برخی از علومی که نصیب وی و پدر بزرگوارش حضرت داوود شده میفرماید: «ما زبان و منطق پرندهها را میدانیم. خداوند آنچه را لازمه ارشاد و هدایت در این نظام است به ما داده است، چه در مسایل تشریع و چه در مسایل تکوین، و بسیاری از امور را مسخّر ما کرده است و این فضلی آشکار است».[۱۱]
پاسخ تفصیلی
غیب دانستن پیامبران
- در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی بندگان خاص خدا از امور پنهان از حس را، تصدیق میکند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی میداند پس از دقت در مفاد آنها، نمیتواند در این مسأله تردید داشته باشد[۱۲]. یکی از این پیامبران حضرت داوود(ع) میباشد. اهمیت و جایگاهی که قرآن و روایات برای پیشوای الهی و خلیفةالله قایل است، خود به خود علم غیب را برای چنین افرادی ثابت میکند: [۱۳] ﴿إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً﴾[۱۴]، ﴿يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ﴾[۱۵].
علم غیب داشتم حضرت داوود
- قرآن مجید وحی و تعلیم غیبی را لازمۀ کار پیشوایان الهی میداند:[۱۶] ﴿وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ﴾[۱۷] امام ادامهدهنده وظایف نبّی است و از شئونات و ویژگیهای او، جز دریافت وحی برخوردار است، پس مقام امامت همان مقام خلیفةاللهی است که خداوند به آدم(ع) با تعلیم اسماء داد؛ همان مقامی است که به داوود(ع) داد تا میان مردم حکومت کند و چنین مقامی ملازم با علم برتر است وگرنه خلیفه نخواهد بود[۱۸].[۱۹] آشنا بودن داوود و سلیمان به زبان پرندگان و آگاه بودن از مقصود آنان جز آگاهی از غیب است؟[۲۰] ﴿وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ وَقَالَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَأُوتِينَا مِن كُلِّ شَيْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِينُ﴾[۲۱]
- کلینی در کافی با سند صحیح از امام صادق(ع) روایت کرده است: ««إِنَّ دَاوُودَ وَرِثَ عِلْمَ الانْبِیَاءِ وَ إِنَّ سُلَیْمَانَ وَرِثَ دَاوُودَ وَ إِنَّ مُحَمَّداً صلی الله علیه و آله و سلم وَرِثَ سُلَیْمَانَ وَ إِنَّا وَرِثْنَا مُحَمَّداً صلی الله علیه و آله و سلم».»[۲۲]»[۲۳]
- در روایات از قضاوت داوودی نام برده شده که قضاوتی بر پایۀ علم غیب بوده،[۲۴] و نیز وارد شده است، قضاوت امام زمان(ع) هم اینچنین خواهد بود؛ امام صادق(ع) فرمودند: «قائم آل محمد(ع) به حکم داوود و سلیمان داوری میکند یعنی از مردم شاهدی نمیخواهد».[۲۵] حضرت سلیمان در بیان برخی از علومی که نصیب وی و پدر بزرگوارش حضرت داوود شده میفرماید: «ما زبان و منطق پرندهها را میدانیم. خداوند آنچه را لازمه ارشاد و هدایت در این نظام است به ما داده است، چه در مسایل تشریع و چه در مسایل تکوین، و بسیاری از امور را مسخّر ما کرده است و این فضلی آشکار است».[۲۶]
- سلیمان و داوود منطق الطیر را میدانستند اما نه به این معنا که تنها از علایم و رفتار حیوانات پی به مقاصدشان ببرند، بلکه افکار و اندیشههای حیوانات را هم به وسیله حروف یا غیر حروف تشخیص میدادند. نمونههایش داستان نمل و هدهد است. سلیمان و داوود از استدلال، طرز تفکر و اندیشههای این حیوانات باخبر بودند[۲۷].
پاسخ جامع
صدر | سبحانی | جوادی آملی | محمدی ریشهری | شاکر | لطیفی |
اهمیت و جایگاهی که قرآن و روایات برای پیشوای الهی و خلیفةالله قایل است، خود به خود علم غیب را برای چنین موجودی ثابت میکند [۲۸]: ﴿﴿إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً﴾﴾[۲۹] ﴿﴿يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ﴾﴾[۳۰] قرآن مجید وحی و تعلیم غیبی را لازمه کار پیشوایان الهی میداند: ﴿﴿وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ﴾﴾[۳۱] شناخت و دانایی داوود و سلیمان از منطق پرندگان ﴿﴿وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ وَقَالَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَأُوتِينَا مِن كُلِّ شَيْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِينُ﴾﴾[۳۲]، قسمی از غیب است[۳۳]. همچنین در روایات از قضاوت داوودی نام برده شده که قضاوتی بر پایۀ علم غیب بوده است[۳۴]، و آمده که قضاوت امام زمان(ع) هم اینچنین خواهد بود؛ امام صادق(ع) فرمودند: "قائم آل محمد(ع) به حکم داوود و سلیمان داوری میکند یعنی از مردم شاهدی نمیخواهد"[۳۵]
حضرت سلیمان در بیان برخی از علومی که نصیب وی و پدر بزرگوارش حضرت داوود شده میفرماید: "ما زبان و منطق پرندهها را میدانیم. خداوند آنچه را لازمه ارشاد و هدایت در این نظام است به ما داده است، چه در مسایل تشریع و چه در مسایل تکوین، و بسیاری از امور را مسخّر ما کرده است و این فضلی آشکار است"[۳۶].
گزیدههای پاسخها
- صدر: داوری حضرت داوود(ع) بر اساس علم غیب.
- سبحانی: در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق میکند. آیا آشنا بودن داوود و سلیمان به زبان پرندگان و آگاه بودن از مقصود آنان جز آگاهی از غیب است.
- جوادی آملی: ما زبان و منطق پرندهها را میدانیم. خداوند آنچه را لازمه ارشاد و هدایت در این نظام است به ما داده است، چه در مسایل تشریع و چه در مسایل تکوین، و بسیاری از امور را مسخّر ما کرده است و این فضلی آشکار است.
- محمدی ریشهری: روش قضاوت امام زمان(ع) مانند حضرت داوود(ع) است یعنی قضاوت بر اساس عدم مطالبه بیّنه، داوری بر اساس علم، حق را به ذی حق رساندن، الهام الهی و امور پنهان را آشکار ساختن. یعنی استفاده از علم غیب.
- شاکر: آگاهی از زبان پرندگان یعنی دانستن غیب.
- لطیفی: اهمیت و جایگاهی که قرآن و روایات برای پیشوای الهی و خلیفةالله قایل است، خود به خود علم غیب را برای چنین موجودی ثابت میکند. و قرآن مجید وحی و تعلیم غیبی را لازمه کار پیشوایان الهی میداند.
- پژوهشگران پایگاه جامع ادیان و مذاهب: دانستن زبان پرندگان یعنی علم لدنی، یعنی علم غیب.
- پژوهشگران پایگاه اطلاعرسانی حوزه: ارث بردن از انبیای گذشته.
پانویس
- ↑ ر.ک: سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۱ـ ۱۰۳.
- ↑ ر.ک: لطیفی، رحیم، علم غیب معصوم، قسمت اول، ش ۴۶، صفحه؟؟؟
- ↑ «و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: میخواهم جانشینی در زمین بگمارم، گفتند: آیا کسی را در آن میگماری که در آن تباهی میکند و خونها میریزد در حالی که ما تو را با سپاس، به پاکی میستاییم و تو را پاک میشمریم ؛ فرمود: من چیزی میدانم که» سوره بقره، آیه ۳۰.
- ↑ «ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کردهایم پس میان مردم به درستی داوری کن و از هوا و هوس پیروی مکن که تو را از راه خداوند گمراه کند؛ به راستی آن کسان که از راه خداوند گمراه گردند، چون روز حساب را فراموش کردهاند، عذابی سخت خواهند داشت» سوره ص، آیه ۲۶.
- ↑ ر.ک: لطیفی، رحیم، علم غیب معصوم، قسمت اول، ش ۴۶، صفحه؟؟؟
- ↑ «و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری میکردند و به آنها انجام کارهای نیک را وحی کردیم». سوره انبیاء، آیه ۷۳.
- ↑ ر.ک: سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۱ و ۱۰۳؛ شاکر، محمد تقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص۱۲۰ ـ ۱۲۸.
- ↑ «و سلیمان از داود میراث برد و گفت:ای مردم! به ما زبان مرغان آموختهاند و از همه چیز (بهرهای) بخشیدهاند؛ بیگمان این برتری آشکاری است» سوره نمل، آیه ۱۶.
- ↑ ر.ک: محمدی ریشهری، محمد، دانشنامه امام مهد(ع). جلد و صفحه؟؟؟
- ↑ ر.ک: صدر، سیدمحمد، تاریخ پس از ظهور، ص ۴۸۷ تا ۴۹۵.
- ↑ ر.ک: جوادی آملی، عبدالله، سیره پیامبران در قرآن، وبگاه تبیان. جلد و صفحه؟؟؟
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۱ ـ ۱۰۳.
- ↑ ر.ک. لطیفی، رحیم، علم غیب معصوم، قسمت اول، ش ۴۶، صفحه؟؟؟
- ↑ «و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: میخواهم جانشینی در زمین بگمارم، گفتند: آیا کسی را در آن میگماری که در آن تباهی میکند و خونها میریزد در حالی که ما تو را با سپاس، به پاکی میستاییم و تو را پاک میشمریم ؛ فرمود: من چیزی میدانم که» سوره بقره، آیه ۳۰.
- ↑ «ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کردهایم پس میان مردم به درستی داوری کن و از هوا و هوس پیروی مکن که تو را از راه خداوند گمراه کند؛ به راستی آن کسان که از راه خداوند گمراه گردند، چون روز حساب را فراموش کردهاند، عذابی سخت خواهند داشت» سوره ص، آیه ۲۶.
- ↑ ر.ک. لطیفی، رحیم، علم غیب معصوم، قسمت اول، ش ۴۶، صفحه؟؟؟
- ↑ «و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری میکردند و به آنها انجام کارهای نیک و برپا داشتن نماز و دادن زکات را وحی کردیم و آنان پرستندگان ما بودند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.
- ↑ ر.ک. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱، ص۲۷۵-۸۷۲.
- ↑ ر.ک. لطیفی، رحیم، علم غیب معصوم، قسمت اول، ش ۴۶، صفحه؟؟؟
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۱۰۱ و ۱۰۳، شاکر، محمدتقی، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص۱۲۰ ـ ۱۲۸.
- ↑ «و سلیمان از داود میراث برد و گفت:ای مردم! به ما زبان مرغان آموختهاند و از همه چیز (بهرهای) بخشیدهاند؛ بیگمان این برتری آشکاری است» سوره نمل، آیه ۱۶.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج١، ص ٢٢۵؛ مرآة العقول، ج١، ص ١۶٩.
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص١٩٠.
- ↑ ر.ک. ری شهری، محمد، دانشنامه امام مهدی(ع). جلد و صفحه؟؟؟
- ↑ ر.ک. صدر، سیدمحمد، کتاب تاریخ پس از ظهور، ص ۴۸۷ تا ۴۹۵.
- ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، سیره پیامبران در قرآن، وبگاه تبیان. جلد و صفحه؟؟؟
- ↑ وبگاه تبیان.
- ↑ لطیفی، علم غیب معصوم، قسمت اول، شماره۴۶، خرداد۱۳۸۶.
- ↑ «میخواهم جانشینی در زمین بگمارم»؛ سوره بقره، آیه۳۰.
- ↑ «ای داوود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کردهایم پس میان مردم به درستی داوری کن»؛ سوره ص، آیه۲۶.
- ↑ «و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری میکردند و به آنها انجام کارهای نیک را وحی کردیم»؛ سوره انبیا، آیه۷۳.
- ↑ «و سلیمان از داود میراث برد و گفت: ای مردم! به ما زبان مرغان آموختهاند و از همه چیز (بهرهای) بخشیدهاند؛ بیگمان این برتری آشکاری است». سوره نمل، آیه۱۶.
- ↑ سبحانی، آگاهی سوم یا علم غیب ص ۱۰۱ و ۱۰۳؛ شاکر، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص۱۲۰ – ۱۲۸؛ پایگاه جامع ادیان و مذاهب
- ↑ محمدی ریشهریدانشنامه امام مهدی
- ↑ صدرکتاب تاریخ پس از ظهور صفحه ۴۸۷ تا ۴۹۵
- ↑ جوادی آملی، سیره پیامبران در قرآن