اخلاص

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

اخلاص در قرآن | اخلاص در حدیث | اخلاص در نهج البلاغه | اخلاص در اخلاق اسلامی | اخلاص در معارف دعا و زیارات

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل اخلاص (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

خالص ساختن، عبادت‌ها و عمل‌ها را از نیّت‌های غیرالهی پاک ساختن. آنچه به عبادت و کار خیر افراد، قیمت و ارزش می‌دهد آن است که برای خدا و برای تقرّب به او باشد، نه به قصد ریا، تظاهر، خودنمایی و فریب مردم. اگر عبادت‌هایی مانند نماز، حج، روزه گرفتن ریایی انجام گیرد باطل است و خدا آن را نمی‌پذیرد.
خداوند در قرآن از کسانی یاد می‌کند که مُخلص بوده‌اند و همه را در معرض فریب شیطان می‌داند مگر آنان که اخلاص داشته باشند:﴿قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ﴾^[۱].
خالص‌سازی عمل و عبادت و کارهای نیک از انگیزه‌های غیر الهی بسیار دشوار ولی بسیار با ارزش است.
خداوند به خالصان و مخلصان پاداش بزرگ می‌دهد و آنان را مقرّب درگاه خویش می‌سازد^[۲].
خلوص، بدون تردید سرّی از اسرار الهی است، که حضرت حق آن را تنها برای آن کس که در میان بندگان خود برگزیند، افشا می‌نماید. خلوص ملکه‌ای است که موجب می‌شود تا آنکه از آن بهره‌مند است، در یاد خود تنها حضرت حق را داشته و وجود خویش را از غیر او بپیراید؛ او خود در این رابطه می‌فرماید: ﴿صِبْغَةَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً﴾^[۳]؛ و باز می‌فرماید: ﴿إِنَّا أَخْلَصْنَاهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِكْرَى الدَّارِ﴾^[۴]^[۵].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ «گفت: به ارجمندی تو سوگند که همگی آنان را گمراه خواهم کرد مگر از میان آنان بندگان نابت را» سوره ص، آیه ۸۲-۸۳.
↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۲۰.
↑ «رنگ (و نگار) خداوند را (بگزینید) و خوش‌رنگ (و نگار) تر از خداوند کیست؟» سوره بقره، آیه ۱۳۸.
↑ «و ما آنان را به ویژگی‌یی که یادکرد رستخیز است، ویژه ساختیم» سوره ص، آیه ۴۶.
↑ مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۳، ص ۲۰۹.

[1] «گفت: به ارجمندی تو سوگند که همگی آنان را گمراه خواهم کرد مگر از میان آنان بندگان نابت را» سوره ص، آیه ۸۲-۸۳.

[2] محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۲۰.

[3] «رنگ (و نگار) خداوند را (بگزینید) و خوش‌رنگ (و نگار) تر از خداوند کیست؟» سوره بقره، آیه ۱۳۸.

[4] «و ما آنان را به ویژگی‌یی که یادکرد رستخیز است، ویژه ساختیم» سوره ص، آیه ۴۶.

[5] مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۳، ص ۲۰۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]