معصیت در فقه سیاسی
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل معصیت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- اثم: گناه، بزه، جرم، معصیت، ناشایست[۱]، عمل زشت و ناپسند که تأخیر در رسیدن به حیات سعیده را به دنبال دارد[۲] و آنچه حلال نیست[۳].
- وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ[۴]
- "اثم" نوعی کنش است که دارای دو بُعد فردی و اجتماعی میباشد. در آیه شریفه وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ تأکید بر جنبه اجتماعی "اثم" است. در حوزه فرهنگ عمومی "اثم" از قبیل امور ضد ارزشی، غیر هنجاری و ضد اخلاقی به شمار میرود و در بسیاری از متون اسلامی به آثار اجتماعی گناه اشاره شده است[۵].
- در طبقهبندی برخی دانشمندان اسلامی از جوامع و دولتها، مدینه فاسقه مدینهای است که سعادت را میشناسد، اما کنش اهل آن بر اساس بدی، فسق، اثم و ضد ارزشها بنا شده و در مقابل مدینه فاضله قرار گرفته است[۶][۷].
منابع
پانویس
- ↑ ابنمنظور، لسان العرب، ج۱۲، ص۵؛ علیاکبر دهخدا، لغتنامه، ج۱، ص۸۶۱.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۳.
- ↑ ابنمنظور، لسان العرب، ج۱۲، ص۵. لوئیس معلوف، المنجد، ص۳؛ ر.ک: بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژهنامه، ص۶۹۹؛ محمود سرمدی، «اثم»، دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ج۱، ص۱۴۸.
- ↑ «و یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید و در گناه و تجاوز یاری نکنید» سوره مائده، آیه ۲.
- ↑ برای نمونه ر.ک: عبدالواحد بن محمد آمدی، غرر الحکم، ص۱۸۵-۱۸۶.
- ↑ محمد بن محمد فارابی، آراء اهل المدینة الفاضله، ص۱۳۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۴۴-۴۵.