تربیت اخلاقی (کتاب)
تربیت اخلاقی، جلد سوم از مجموعهٔ چهار جلدی سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است که با زبان فارسی به بررسی تبیین ابعاد، روشها و اصول تربیت اخلاقی از دیدگاه معصومین می‌پردازد. این مجموعه اثر محمد داوودی و زیر نظر علی رضا اعرافی نوشته شده و انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
| تربیت اخلاقی | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | [[سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) (کتاب)|سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)]][[رده:مجموعه کتاب سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)]] |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد داوودی |
| زیر نظر | علی رضا اعرافی |
| موضوع | سیره، سیره تربیتی، اخلاق، تربیت اخلاقی، پیامبر خاتم، اهل بیت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه|انتشارات انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه]][[رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۷، ۱۳۸۸، ۱۳۹۰ ش |
| شابک | ۹۶۴-۷۷۸۸-۲۸-۲ |
| شماره ملی | ۱۳۰۸۸۵۸ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده این هدف خود را به صورتی تحلیلی و مختصر و با ذکر مثالها، شواهد و روایات متعدد طی پنج فصل دنبال کرده است. وی در فصل نخست، مفاهیم اخلاق و تربیت اخلاقی را تعریف و سپس در فصل دوم دیدگاههای متفکران و فیلسوفان یونان باستان، اسلام و متفکران معاصر غرب درباره تربیت اخلاقی را تحلیل نموده است. فصل سوم به اهداف تربیت اخلاقی و فصل چهارم به بیان مبانی و اصول و فصل پنجم به ذکر روش‌های تربیت اخلاقی از دیدگاه و سیره پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) اختصاص یافته است». [۱]
این کتاب به چاپ چهارم رسیده است.[۲]
فهرست کتاب
مقدمه
فصل اول: کلیات
- مفهوم‌شناسی؛
- قلمرو تربیت اخلاقی و رابطهٔ آن با ادب‌آموزی؛
- رابطهٔ تربیت اخلاقی با علوم دیگر؛
- تاریخچهٔ تربیت اخلاقی؛
- دورنمایی از مباحث کتاب.
فصل دوم: مروری بر آرا اندیشه‌ها و رویکردها در تربیت اخلاقی
- آرا و اندیشه‌ها در تربیت اخلاقی:
- تربیت اخلاقی از نظر برخی متفکران یونان باستان؛
- تربیت اخلاقی از نظر برخی متفکران مسلمان؛
- تربیت اخلاقی از نظر خواجه نصیرالدین طوسی؛
- تربیت اخلاقی از نظر ابو حامد غزالی؛
- تربیت اخلاقی از نظر برخی روان‌شناسان معاصر مغرب زمین؛
- رویکردها به تربیت اخلاقی؛
- رویکردها متفکران غربی به تربیت اخلاقی؛
- رویکردهای متفکران مسلمان به تربیت اخلاقی.
فصل سوم: هدف تربیت اخلاقی در سیرهٔ پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)
- مفهوم هدف؛
- ضرورت تعیین هدف؛
- بررسی هدف تربیت اخلاقی در سیره؛
- جمع بندی.
فصل چهارم: مبانی و اصول تربیت اخلاقی در سیرهٔ پیامبر (ص) و اهل بیت(ع)
- مفهوم مبنا و اصل؛
- مبنای نخست: درهم تنیدگی دین و اخلاق؛
- مبنای دوم: صالح بودن عمل و انگیزه عامل؛
- مبنای سوم: مکمل بودن عقل و وحی؛
- مبنای چهارم: درهم تنیدگی اصل و فضیلت اخلاقی؛
- مبنای پنجم: دو مراتب بودن اخلاق؛
- مبنای ششم: جدال پیوستهٔ لشکریان عقل و جهل؛
- جمع بندی.
فصل پنجم: روش‌های تربیت اخلاقی در سیرهٔ پیامبر (ص) و اهل بیت(ع)
- روش‌های زمینه‌ساز؛
- روش‌های پرورش آگاهی و بصیرت اخلاقی؛
- روش‌های پرورش گرایش‌ها و عادت‌های مطلوب اخلاقی؛
- روش‌های اصلاح رذایل؛
- جمع‌بندی؛
- منابع و مآخذ.[۳]
دربارهٔ پدیدآورندگان
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد داوودی (متولد ۱۳۴۵ ش، خمین)، دارای مدرک دکترای فلسفه و تاریخ تعلیم و تربیت از دانشگاه تربیت معلم می‌باشد. تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید علی محقق و محمد فاضل لنکرانی پیگیری کرد. محقق مؤسسه پژوهشی حوزه و دانشگاه، عضو شورای علمی گروه پژوهشکده تعلیم و تربیت، مسئول واحد ترجمه مرکز مطالعات تربیت اسلامی، سردبیر دو فصلنامه تربیت اسلامی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، مدیر گروه اخلاق و تربیت جامعة الزهراء و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، دانشگاه قم مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ، دانشکده علوم قرآنی قم، مرکز تربیت از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه و دانشگاه‌های کشور، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه و دانشگاه‌های کشور، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «نقد و بررسی کتاب سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت تربیت فرزند»، «رفق و مدارای تربیتی در سیره معصومین»، «سیره پیامبر و اهل بیت در تربیت اعتقادی» و «تربیت دینی» برخی از این آثار است.[۴]
- آیت الله علی رضا اعرافی (متولد ۱۳۳۸ ش، یزد)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علی مشکینی، حسن حسن زاده آملی، حسین وحید خراسانی، محمد فاضل لنکرانی، مرتضی حائری، جواد تبریزی و ناصر مکارم شیرازی به اتمام رساند. ریاست پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، مدیر مسؤول مجله تربیت اسلامی، ریاست جامعة المصطفی العالمیة، عضو شورای پژوهش‌های علمی کشور، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مدرس حوزه علمیه قم، دانشگاه قم، حوزه علمیه یزد، حوزه علمیه میبد، دانشگاه سپاه قم، دانشگاه تربیت مدرس تهران از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه و دانشگاه‌های کشور، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «آرای تربیتی متفکران مسلمان»، «فلسفه تعلیم و تربیت»، «اهداف تعلیم و تربیت، فقه تربیتی»، «درآمدی بر تعلیم و تربیت اسلامی»، «روش‌شناسی استنباط آموزه‌های تربیتی در آینه سیره و کلام امام علی (ع)» و «نگرش به حکومت و مدیریت از منظر امام علی (ع)» برخی از آثار اوست.[۵]