شعر در فقه اسلامی
مقدمه
شعر: سخنی ادبی و غالباً موزون و دارای قافیه که بیان کننده عواطف و تخیل گوینده است.
شعر خواندن در حدّ خودش عملی مشروع و جایز است و دریافت مزد در ازای آموختن آن به دیگری نیز جایز میباشد. [۱]
خواندن شعر در ستایش و رثای اهل بیت(ع)؛ به‌ویژه مصائب سالار شهیدان، حضرت امام حسین(ع) و یاران با وفای آن گرامی مستحب و در روایات بدان ترغیب و تأکید شده است؛ [۲] چنان که آموختن اشعار جناب ابوطالب(ع) به فرزندان مستحب است. [۳]
سرودن شعر مشتمل بر هجو و ناسزای مؤمن و دروغ و نیز بیان زیبایی‌های زن مؤمنِ شناخته شده از گناهان شمرده شده و حرام است. [۴]
خواندن شعر در مسجد، [۵] در حال روزه، [۶] در ماه رمضان، در حرم [۷]، در حال احرام، در حال طواف، [۸] روز جمعه [۹] و در شب [۱۰] مکروه است.
بسیاری از فقها خواندن اشعار مدایح و مراثی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آن حضرت و نیز اشعار مشتمل بر حکمت و موعظه، همچنین استشهاد به اشعار جهت فهم معانی لغات قرآن و حدیث را استثنا کردهاند. [۱۱]
بسیار خواندن اشعار باطل، هرچند موجب بطلان وضو نمیشود، لیکن برخی، وضو گرفتن پس از آن را مستحب دانستهاند. [۱۲] برخی افزون بر چهار بیت را مصداق آن دانستهاند. [۱۳].[۱۴]
منابع
پانویس
- ↑ المبسوط، ج:۸، ص:۲۲۵؛ تذکرة الفقهاء، ج:۱۲، ص:۱۳۶
- ↑ کامل الزیارات، ص:۲۰۸؛ وسائل الشیعة، ج:۱۴، ص:۵۹۳؛ هدایة الأمّة، ج:۵، ص:۵۰۴
- ↑ وسائل الشیعة، ج:۱۷، ص:۳۳۱؛ جواهر الکلام، ج:۲۲، ص:۴۶۶
- ↑ کتاب السرائر، ج:۲، ص:۱۲۴؛ مسالک الأفهام، ج:۱۴، ص:۱۸۱ ـ ۱۸۲؛ جواهر الکلام، ج:۲۲، ص: ۶۰ و ج:۴۱، ص:۴۹
- ↑ الحدائق الناضرة، ج:۷، ص:۲۸۸ ـ ۲۸۹؛ مفتاح الکرامة، ج:۳، ص:۴۱۳ ـ ۴۱۵؛ جواهر الکلام، ج:۱۴، ص:۱۱۹ ـ ۱۲۱
- ↑ الحدائق الناضرة، ج:۱۳، ص:۱۶۲
- ↑ کشف الغطاء، ج:۳، ص:۲۶۸ و ج:۴، ص:۱۷
- ↑ المبسوط، ج:۱، ص:۳۵۹؛ جواهر الکلام، ج:۱۹، ص:۳۶۹ ـ ۳۷۰
- ↑ کشف الغطاء، ج:۳، ص:۲۶۱ ـ ۲۶۸
- ↑ وسائل الشیعة، ج:۷، ص:۴۰۲ ـ ۴۰۳ و ج:۱۰، ص:۱۶۹
- ↑ ذکری الشیعة، ج:۳، ص:۱۲۴؛ جامع المقاصد، ج:۲، ص:۱۵۱؛ الروضة البهیة، ج:۱، ص:۵۴۸؛ مدارک الأحکام، ج:۴، ص:۴۰۲؛ ذخیرة المعاد، ص:۲۵۰؛ ملاذ الأخیار، ج:۵، ص:۴۶۸ ـ ۴۶۹؛ الحدائق الناضرة، ج:۷، ص:۲۸۸ و ج:۱۳، ص:۱۶۲؛ مستند الشیعة، ج:۱۰، ص:۳۱۳ ـ ۳۱۴؛ کشف الغطاء، ج:۳، ص:۲۶۱ و ۲۶۸؛ جواهر الکلام، ج:۱۴، ص:۱۱۹ ـ ۱۲۰؛ العروة الوثقی، ج:۳، ص:۵۸۹
- ↑ کشف اللثام، ج:۱، ص:۱۲۷؛ الحدائق الناضرة، ج:۲، ص:۱۱۶؛ جواهر الکلام، ج:۱، ص:۲۲
- ↑ مفاتیح الشرائع، ج:۱، ص:۴۱؛ مدارک الأحکام، ج:۱، ص:۱۳
- ↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴، صفحه ۶۸۲-۶۸۳.