سید بن طاووس (پدیدآورنده)
مقدمه
"سید رضی الدین علی بن موسی" معروف به ابن طاووس، از علمای ربانی و زاهد مشرب امامیه بود که در عین استادی در فقه، از فرط تقوا -در عمر خود- فتوی نداد و به ادعیه و اوراد و سیر باطن مشغول بود. آورده‌اند که با امام غائب(ع) ملاقات داشت و به خود وی هم کراماتی نسبت می‌دهند. وی شخصا نیز ادعیه و زیاراتی انشاء کرده است. ابن طاووس در دوران زندگی و پس از مرگ، مورد احترام فریقین بود. مدفن او در حلّه است. نواده او نیز به نام رضی الدین بن طاووس (مؤلف زوائد الفوائد) مشهور است. ابن طاووس از عالمانی است که عرفای متأخر شیعه، وی را از پیشروان خود شمرده‌اند. او با سیزده واسطه از طرف پدر با امام حسن مجتبی(ع) پیوند می‌خورد و از طرف مادر به امام حسین(ع) می‌رسد. بدین‌جهت او را ملقب به "ذی الحسنین" نیز کرده‌اند و چون پدر سید بن طاووس، فرزند دختری "شیخ طوسی" نیز بوده، در تألیفاتش از جناب شیخ طوسی، با کلمه "جدّی" یاد می‌کند. از آثار اوست: الامان عن اخطار الاسفار و الزمان، مهج الدعوات و منهج العبادات، جمال الاسبوع، الملهوف علی قتلی الطفوف، الفتن و الملاحم، فتح الابواب بین ذوی الالباب و رب الارباب (در استخارات)[۱][۲].
رضی الدین، علی بن موسی بن طاووس مشهور به «سید بن طاووس»، متکلم، محدث و ادیب نامدار شیعه است. مادر وی دختر ورام بن ابی‌فراس از علمای حله بود. نجیب الدین بن نما از استادان ابن طاووس و علامه حلی از شاگردان وی بوده‌اند. ابن طاووس دوره کودکی و جوانی را در زادگاهش گذراند. پس از آن به بغداد رفت و حدود ۱۵ سال در آن شهر زیست و دوباره به حله بازگشت. مدتی هم در نجف، کربلا، سامرا و کاظمین سکونت داشت. وی روابط حسنه‌ای با مستنصر - خلیفه عباسی - داشت؛ اما به جهت دوری از دنیا پیشنهاد خلیفه مبنی بر پذیرش سمت‌هایی چون قضاوت و وزارت را نپذیرفت. با این حال پس از حاکم شدن مغولان در سال ۶۶۱ ق به درخواست هلاکوخان مغول و با سفارش خواجه نصیرالدین طوسی (۵۹۷-۶۷۲ق)، منصب نقابت سادات علوی را پذیرفت و تا پایان عمر در آن منصب ماند. ابن طاووس بیشتر به دلیل نقل دعا و روایات و کتب اخلاقی و کلامی‌اش مشهور است و خود نیز دعا انشا می‌کرده است. از وی آثار متعددی در حوزه‌های مختلف کلام، اخلاق، رجال، فقه و حدیث باقی مانده است که بسیاری از آنها به دفعات منتشر شده و برخی نیز به فارسی ترجمه شده‌اند. مشهورترین اثر وی لهوف با موضوع گزارش واقعه عاشورا است. از دیگر آثار او می‌توان کشف المحجه لثمرة المهجه، فلاح السائل، اقبال الاعمال، منهج الدعوات و منهج العنایات و مصباح الزائر و جناح المسافر را نام برد.[۳]
منابع
پانویس
- ↑ معارف و معاریف، ج ۱، ص۲۷۹.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۱۵.
- ↑ حسینی، سید عبدالله، مقاله «ابن طاووس»، فرهنگ سوگ شیعی، ص ۳۹.