رسم‌های انتظار ظهور مهدی در جهان اسلام (مقاله)
رسم‌های انتظار ظهور مهدی در جهان اسلام عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی رسم‌های انتظار ظهور مهدی را از قرن چهارم تا اواخر قرن یازدهم هجری در نقا گوناگون جهان اسلام می‌پردازد. این مقاله ۲۸ صفحه‌ای به قلم سید زین‌العابدین صفوی و سید مسعود شاهمرادی نگاشته شده و در نشریه پژوهش‌های مهدوی (شماره ۲۰، بهار ۱۳۹۶) منتشر گشته است.[۱]
| رسم‌های انتظار ظهور مهدی در جهان اسلام | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | سید زین‌العابدین صفوی و سید مسعود شاهمرادی |
| موضوع | مهدویت و انتظار |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه پژوهش‌های مهدوی |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | بهار ۱۳۹۶ |
| شماره | ۲۰ |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
چکیده مقاله
نویسنده در چکیده مقاله خود می‌نویسد: «اندیشه مهدویت یکی از افکار مهم در دین اسلام و به ویژه تشیع محسوب می‌‌شود و به همین سبب شیعیان در زمان‌های گوناگون همواره انتظار ظهور مهدی را داشته‌اند. این انتظار سبب گردیده رسم‌هایی خاص در میان شیعیان پدید آمده و در قالب اعمال و مکان‌های نمادین جلوه‌گر شود. از آنجایی که این رسوم به گونه‌ای جمعی انجام می‌‌پذیرد و نشانگر تسری اعتقاد مهدی باوری از حیطه بینش فردی شیعیان به حیطه رفتار اجتماعی آنان است، در حیطه تاریخ اجتماعی شیعیان قرار می‌‌گیرند. پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از روش توصیفی _ تحلیلی و کاربرد مطالعات کتابخانه‌ای، رسم‌های انتظار ظهور مهدی را از قرن چهارم تا اواخر قرن یازدهم هجری در نقاط گوناگون جهان اسلام بررسی نموده و آنها را در چارچوب نمادگرایی و یا نمادشناسی جوامع مختلف شیعی تفسیر و تحلیل نماید»[۱].
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- اندیشه مهدویت
- کارکردهای اجتماعی اندیشه مهدویت
- رسم‌های انتظار ظهور مهدی در جهان اسلام
- رسم انتظار ظهور در بذ
- انتظار ظهور در دوران حاکمیت قرامطه بر بحرین
- رسم انتظار ظهور در شام
- رسم انتظار ظهور در کاشان
- رسم انتظار ظهور در سامراء
- رسم انتظار ظهور در حله
- رسم انتظار ظهور در سبزوار
- رسم انتظار ظهور در اصفهان دوره صفوی
- مراسم نهم ربیع
- نمادهای اجتماعی شیعه و رسم‌های انتظار ظهور
- نتیجه‌گیری
- منابع
دربارهٔ پدیدآورندگان
-
سید مسعود شاهمرادی(نویسنده)
-
سید زین‌العابدین صفوی(نویسنده)
- در مورد سید زین‌العابدین صفوی اطلاعاتی در دست نیست.
- آقای دکتر سید مسعود شاهمرادی (شاهین‌دژ)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری تاریخ دانشگاه اصفهان به اتمام رساند. او علاوه بر تدریس، به راهنمایی و داوری مقالات در مجلات علمی نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «دولت‌های شیعی در تاریخ»، «تشیع در آذربایجان»، «رسم‌های انتظار ظهور مهدی در جهان اسلام»، «رعایای غیر مسلمان و نظام ملل در امپراطوری عثمانی»، «بررسی مفهوم مهدویت، مدعیان و منسوبان به آن و زمینه‌های شکل‌گیری آنها تا غیبت کبری» و «تشیع ایران در قرن هشتم به روایت رحله ابن بطوطه» برخی از این آثار است.[۲]