بحث:آیا مادر حضرت موسی علم غیب داشت؟ (پرسش)
پاسخ جامع
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
| سبحانی | مصباح یزدی | غرویان | رضایی اصفهانی | هاشمی | شاکر | نصیری | خوش‌باور |
گاهی برخی حقایق و امور پنهان از حس، بر ضمیرِ "قلب" القاء می‌گردد، که در مباحث معارفی به آن الهام گفته می‌شود. الهام در لغت به معنای القای مطلبی در نفس و جان است. معنای خاص الهام که گاه باواسطه صورت می‌گیرد و گاه بدون واسطه، مخصوص اولیا و اوصیاست؛ اما معنای عام آن عبارت است از القای معانی و حقایق در قلوب اولیاء از عالم غیب که ممکن است به صورت دفعی و ناگهانی باشد و یا به تدریج صورت پذیرد، این نوع از الهام برای برخی افراد مانند مادر حضرت موسی(ع) اتفاق افتاده است[۱]
در آیات قرآن کریم آمده است: ﴿﴿وَأَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّ مُوسَى أَنْ أَرْضِعِيهِ﴾﴾[۲][۳] و یا در جای دیگر مادر موسی(ع) دلواپس و نگران سرنوشت فرزند دلبند خود است، به او الهام می‌شود او را در میان جعبه‌ای بگذارد و آنرا به روی آبهای نیل روانه کند و در سرنوشت او فکری نکند[۴]، زیرا خداوند متعال می‌فرماید: ﴿﴿ إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ﴾﴾ [۵] و تعبیر دیگر از الهام، همان آگاهی از غیبی است که گاهی در مورد برخی از انسان‌ها مانند ایشان صورت می‌گیرد[۶]، یعنی علم و آگاهی منحصر به طرق عادی نیست، و راه غیر عادی، منحصر به انبیاء نیز نیست[۷]و باید دانست الهام از راه تزکیه و تصفیه نفس به دست می‌آید[۸].
گزیده‌های پاسخ‌ها
سبحانی: الهام به مادر حضرت موسی(ع) چیزی جز آگاهی از غیب نیست. 
مصباح یزدی: در برخی موارد، در مورد غیر انبیاء نیز تعبیر وحی بکار رفته و مفاد آن اینست که علمی از غیر راه عادی، حاصل شده است. مانند مادر حضرت موسی(ع). و علم منحصر به طرق عادی نیست، و راه غیر عادی، منحصر به انبیاء نیز نیست. و این وحی شامل الهام هم می‌شود. 
غرویان: مسئله وحی در رابطه با افرادی غیر از انبیاء نیز مطرح شده است و این خود حاکی از امکان علم غیب در حق این گونه افراد است مانند مادر حضرت موسی(ع). 
رضایی اصفهانی: قرآن گاهی بخشی از علم غیب را به پیامبران و حتی غیر پیامبران نسبت می‌دهد مانند مادر حضرت موسی(ع). 
هاشمی: علم غیب دانستن مادر حضرت موسی(ع). 
شاکر: قرآن دلالت دارد، مادر موسی(ع) از طریق غیب به آینده فرزندش آگاه شد. 
نصیری: الهام موهبت و رهنمونی است الهی که همه بندگان به میزان صفای باطن یا مصالحی دیگر از آن بهره دارند و اختصاص به افرادی خاص ندارد مانند الهام به مادر حضرت موسی(ع). 
خوش‌باور: بعد از توضیحاتی در مورد الهام و تقسیم آن می‌گوید: الهام حقیقی با سبب از راه تزکیه و تصفیه نفس به دست می‌آید. الهام غیر حقیقی و بدون سبب، برای افرادی که استعداد خاصی دارند، به مقتضای ویژگی‌های خاص نژادی و جغرافیایی حاصل می‌شود مانند الهام به مادر حضرت موسی(ع). 
سیده رابیل: زندگانی اولیاء الله حکایت از تحقق علم غیب برای غیر انبیاء نیز دارد. مانند مادر حضرت موسی(ع). 
پژوهشگران وبگاه پرسمان: مطابق آیات به مادر حضرت موسی(ع) الهام شده است. - پژوهشگران پایگاه تخصصی مرسلون: در منطق قرآن کریم علم غیب برای برخی از افراد که حتی واجد مقام امامت نیز نیستند مطرح شده است مانند مادر حضرت موسی(ع).
- ↑ داوود خوش‌باور علم غیب از دیدگاه فریقین، ص۷؛ سیده رابیل جستاری در مسئله علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآن‌پژوهی.
- ↑ «و ما به مادر موسی وحی کردیم که فرزندت را شیر بده » سوره قصص، آیه ۷.
- ↑ وحی در اصطلاح قرآنی شامل الهام هم می‌شود، یعنی ادراکی غیر عادی که از سوی خدای متعال به کسی اعطا می‌گردد. مصباح یزدیمعارف قرآن، ج۱، ص ۳۹۵.
- ↑ سبحانی آگاهی سوم یا علم غیب، ص ٣٣ ـ ٣٨؛ محسن غرویان، سید محمد حسین میرباقری و محمد رضا غلامی بحثی مبسوط در آموزش عقاید، ج ٢، ص ٢٨.
- ↑ ما او را به تو باز می‌گردانیم و او را از پیامبران خواهیم کرد؛ سوره قصص، آیه: ۷.
- ↑ سبحانی آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۸۵ ـ ۱۰۸؛ رضایی اصفهانی تفسیر قرآن مهر، ج۹، ص۳۳۶ و ۳۳۷؛ هاشمی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه.
- ↑ مصباح یزدیمعارف قرآن، ج۱، ص ۳۹۵.
- ↑ خوش‌باور علم غیب از دیدگاه فریقین، ص ۷؛ نصیری، گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات.