عبدالرزاق بن همام صنعانی
مقدمه
ابوبکر عبدالرزاق بن همام بن نافع حمیری یمانی صنعانی در سال ۱۲۶هـ در صنعا، از شهرهای یمن به دنیا آمد و از موالی حمیر[۱] و صحابی امام صادق(ع) بود.[۲] بعضی وی را صحابی امام جواد(ع) هم می‌‌دانند. او از امام محمد باقر و امام جعفر صادق(ع) روایت دارد.[۳] همچنین از معمر بن راشد، سفیان بن عیینه و احمد بن حنبل روایت کرده و احمد بن حنبل و یحیی بن معین از او روایت کرده‌اند.[۴]
رجال‌شناسان او را ثقه، از بزرگان و مفاخر شیعه،[۵] مفسر و محدثی حافظ معرفی کرده‌اند.[۶] تفسیر او از قدیمی‌ترین تفاسیر شیعه می‌‌باشد.[۷] وی مدت هشت سال از ایام حیات امام جواد(ع) را درک کرد و در آخر عمرش نابینا شد[۸] و در سال ۲۱۱هـ در یمن از دنیا رفت.[۹]
آثار او عبارت‌اند از: المغازی السنن[۱۰]، تزکیة الارواح عن مواقع الافلاح الامالی[۱۱]، الجامع الکبیر المصنّف (المسند) و تفسیر القرآن[۱۲] که این تفسیر را طبری روایت کرده است.[۱۳].[۱۴]
جستارهای وابسته
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ وفیات الاعیان ۳/۲۱۶.
- ↑ رجال الطوسی ۲۶۷.
- ↑ تنقیح المقال ۲/۱۵۰.
- ↑ وفیات الاعیان ۳/۲۱۶.
- ↑ قاموس الرجال ۶/۱۵۴.
- ↑ معجم المفسرین ۱/۲۸۱.
- ↑ الذریعه ۴/۲۵۰.
- ↑ الثقات ۸/۴۱۲.
- ↑ الطبقات الکبری ۵/۵۴۸.
- ↑ هدیة العارفین ۱/۵۶۶.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۲۸۴.
- ↑ معجم المؤلفین ۵/۲۱۹.
- ↑ معجم المفسرین ۱/۲۸۲.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۴۴۴.