مداهنه در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۸ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۳ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

مداهنه در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث سیره اجتماعی معصومان است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی سیره اجتماعی معصومان مراجعه شود.

مداهنه در لغت و اصطلاح به چه معناست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ سیره اجتماعی معصومان
مدخل اصلیمداهنه

پاسخ نخست

 
م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌

آقای دکتر م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌ در کتاب «سیره نبوی» در این‌باره گفته‌ است:

«واژه مداهنه از دهن گرفته شده است و مانند ادهان و تدهین به معنای مصانعه و سازشکاری در حق به کار می‌رود[۱]. دهن به معنای روغن و «ادهان» به معنای روغن مالی و به اصطلاح فارسی ماست مالی است، که کنایه از روی خوش نشان دادن و نرمی کردن در جایی است که نباید روی خوش نشان داد و نرمی کرد[۲]، و معمولا در مورد انعطاف‌های مذموم و منافقانه به کار می‌رود[۳]. «ادهان» به معنای کوتاه آمدن در حق، سازش کردن، همرنگ جماعت شدن، عوام زده شدن، پیرو و همراه جریان‌ها شدن و تن به باطل دادن است؛ و بی‌گمان در جایی که مداهنه حاکم باشد حقی برپا نمی‌شود و چیزی به درستی سامان نمی‌یابد، بلکه جامعه گرفتار ریاکاری و عوام‌زدگی، و سازش‌کاری و باطل‌پذیری می‌شود. خدای سبحان در آیه نهم سوره قلم خطاب به پیامبر اکرم می‌فرماید که منکران حق دوست دارند که مداهنه کنی و از حق عدول نمایی، و سازش کنی و با باطل آنان همنوا شوی، و برای این کار پیشنهاد می‌کنند که قدری تو از دینت مایه بگذاری و از حق دور شوی، و قدری آنان؛ چنان که نقل شده است سران مکه، رسول خدا(ص) را به سازش با آیین نیاکان و شرک و بت‌پرستی دعوت کردند و خداوند او را از اطاعت آنان نهی فرمود[۴]»[۵]

منبع‌شناسی جامع سیره اجتماعی معصومان

پانویس

  1. المفردات، ص۱۷۲؛ لسان العرب، ج۴، ص۴۳۴.
  2. ر.ک: تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۳۴؛ تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۷۱.
  3. التفسیر الکبیر، ج۳۰، ص۸۳؛ تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۳۸۵.
  4. التفسیر الکبیر، ج۳۰، ص۸۳.
  5. دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌، سیره نبوی، ج۲ ص ۹۵.