ابوعایشه ۲
ابوعایشه ۲ از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوعایشه در تراجم و رجال - ابوعایشه در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابونعیم[۱] به نقل از ابن ابی عاصم و حسن بن سفیان، و به تبع آنان ابوموسی[۲]، ابن اثیر[۳] و ذهبی[۴] او را در شمار صحابه آورده و از او چنین نقل کرده‌اند ابوعایشه که مردی راستگو بود! گفت: روزی بامدادان رسول خدا(ص) بر ما وارد شد و فرمود: خواب دیدم کلیدها و موازین را به من دادند. مرا در یک کفه ترازو و امتم را در کفه دیگر آن گذاشتند، من بر آنان برتری یافتم. آنگاه ابوبکر با امت مقایسه شد، ابوبکر برتری یافت. سپس عمر و آنگاه عثمان با امت مقایسه شدند و هر دو آنان برتری یافتند. ابن فتحون (ابوبکر محمد بن خلف بن سلیمان بن فتحون) نیز این روایت را از ابوعایشه در کتاب خود اوهام ابن عبدالبر فی الاستیعاب آورده است[۵].
صرف نظر از متن این حدیث که ساختگی دانسته شده[۶] باید گفت: این روایت مرسل است و احمد بن حنبل[۷]، ابن ابی شیبه[۸]، عبد بن حمید[۹]، ابن ابی عاصم[۱۰] و ابن عساکر[۱۱] این حدیث را از ابوعایشه، از ابن عمر نقل کرده‌اند و چون ابن عمر از سند ابونعیم (در حقیقت از ابن ابی عاصم و حسن بن سفیان، یا شاید از نسخه‌ای که نزد ابونعیم بوده) افتاده و به پیروی از او، ابوموسی در ذیلش بر معرفة الصحابه، و نیز ابن اثیر و ذهبی این حدیث را به همان صورت مرسل نقل کرده‌اند، تصور شده ابوعایشه صحابی است. از همین رو، علی بن مدینی می‌گوید: این ابوعایشه را نمی‌شناسیم[۱۲]. ابن ابی عاصم[۱۳] می‌گوید: ابوعایشه مسروق بن اجدع همدانی وادعی است که از مخضرمین و فقهای تابعین است. از این رو، ابن حجر [۱۴] نام او را در بخش چهارم (توهمات) آورده است.[۱۵]
منابع
پانویس
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۸۱.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۵۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۸۸
- ↑ ذهبی، ج۲، ص۱۸۲.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۵۳.
- ↑ ر.ک: امینی، ج۱۰، ص۶۸.
- ↑ احمد بن حنبل، ج۲، ص۷۶.
- ↑ ابن ابی شبیه، ج۷، ص۴۷۶.
- ↑ عبد بن حمید، ص۲۶۸.
- ↑ ابن ابی عاصم، ص۵۲۵.
- ↑ ابن عساکر، ج۳۸، ص۱۱۶ و ج۳۹، ص۱۱۵-۱۱۶.
- ↑ ابن عساکر، ج۳۸، ص۱۱۶.
- ↑ ابن ابی عاصم، ص۵۲۵.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص:۲۵۳.
- ↑ هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابوعایشه»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۱۹-۴۲۰.