با اینکه امام علی خود را برتر از خلفا میدانست علت امتناع ایشان از پذیرش خلافت پس از عمر و عثمان چه بود؟ (پرسش)
با اینکه امام علی خود را برتر از خلفا میدانست علت امتناع ایشان از پذیرش خلافت پس از عمر و عثمان چه بود؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ امام علی |
مدخل اصلی | امام علی |
با اینکه امام علی خود را برتر از خلفا میدانست علت امتناع ایشان از پذیرش خلافت پس از عمر و عثمان چه بود؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث امام علی است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امام علی مراجعه شود.
پاسخ به این پرسش
حجت الاسلام و المسلمین دکتر عبدالله محمدی در کتاب «امیر مؤمنان علی (ع)» به نقل از آثار شهید مطهری در این باره گفته است:
«پس از مرگ عمر مقرر شد جانشین او از میان شورایی شش نفره انتخاب شود. در آن شورا زبیر به نفع امام علی (ع)، طلحه به نفع عثمان و سعد وقاص به نفع عبدالرحمن بن عوف کنارهگیری کردند. عبدالرحمن نیز از پذیرفتن خلافت صرفنظر کرده و بنا شد از میان عثمان و علی (ع) یک نفر را برای خلافت انتخاب کند. او شرط بیعت با امام علی (ع) را عمل آن حضرت به قرآن، سنت رسول خدا (ص) و سیره شیخین بیان کرد. علی (ع) تنها عمل به قرآن و سنت پیامبر (ص) را پذیرفت. حضرت به دلیل انحرافهایی که در دوران خلافت شیخین میدید، همچون تفاوت میان مهاجرین و انصار که در زمان عمر تأسیس شد، حاضر به پذیرش چنین شرطی نبود؛ زیرا با پذیرش این شرط فلسفۀ حکومت او که عدالتمحوری و امتیاززدایی بود از بین میرفت. اما عثمان شرط عبدالرحمن را پذیرفت و خلیفه شد.
امیرمؤمنان (ع) پس از خلافت عثمان نیز نخست خلافت را نپذیرفت، چون میدانست انحرافات نسبت به زمان عمر نیز بسیار بیشتر و شرایط جامعه با اوضاع زمان پیامبر (ص) بسیار متفاوت شده است. از سویی فضا تیره گردیده و از دیگر سو یاور کافی در میان مردم نمیدید تا با کمک آنها بتواند حکومت صحیح تشکیل دهد و سیرۀ پیامبر (ص) را اجرا کند. اما چون اقبال و توجه عمومی مردم به سمت خویش را دید، حجت را بر خود تمام دانست و خلافت را پذیرفت. حضرت معتقد بود با نپذیرفتن حکومت فرصت را از دست داده و تاریخ عذر او را نخواهد پذیرفت[۱]»[۲]
پرسشهای وابسته
- با توجه به اهمیت مسئله امامت چرا نام علی در قرآن نیامده است؟ (پرسش)
- گفتهاند علی در حال نماز از خود بیخود بوده و توجهی به اطراف نداشت پس چگونه صدای سائل را در رکوع میشنود و انگشتری را به او میبخشد؟ (پرسش)
- گفتهاند که قیمت انگشتری که علی در رکوع به فقیر بخشید معادل خراج سوریه و شامات بوده او چگونه چنین انگشتر گرانبهایی در دست میکرد؟ (پرسش)
- با توجه به عصمت امام علی انتخاب ابن عباس به حکومت بصره که پیآمدهای ناگواری به همراه داشت چگونه قابل توجیه است؟ (پرسش)
- با توجه به موفقیت معاویه در حکمیت پیروزی واقعی با علی بود یا معاویه؟ (پرسش)
پانویس
- ↑ مجموعه آثار، ج ۴، صص ۹۰۲ و ۹۲۸.
- ↑ عبدالله محمدی، امیر مؤمنان علی (ع)، ص ۱۱۴ و ۱۱۵.