آل در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

آل: گروهی که نسبت خویشاوندی، عنوان فامیلی، آیین و دین آنها به فرد معینی باز می‌گردد[۱]؛ مانند آل یعقوب، آل فرعون، آل موسی و.... واژه "آل" مشتق از "اَوْل" به معنای رجوع است. مفهوم آل به لحاظ نسبت آن با مضاف‌الیه از لحاظ گستردگی و ضیق مختلف است.

﴿إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ[۲].

کلمه "آل" مقلوب از کلمه "اهل" و مترادف آن است و مصغّر آن "اهیل" می‌باشد و فقط در اشراف و بزرگان به کار می‌رود؛ مثل آل الله و در اشخاص ناشناس و زمان و مکان به کار نمی‌رود[۳]. کلمه آل از لحاظ مفهومی توسعه یافته و بر اقوام و اقربا (خاندان) نیز اطلاق می‌شود و همچنین در مواردی مانند آل فرعون بر اتباع و اطرافیان نیز صدق می‌کند. این توسعه مفهومی در کلام نیازمند قرینه است[۴][۵].

منابع

پانویس

  1. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۷۷.
  2. «خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.
  3. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۹۸.
  4. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۷۷.
  5. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۳۶.