ابواحیحه قرشی
| ابواحیحه قرشی | |
|---|---|
 تصویر کهنی از مدینه | |
| نام کامل | ابواحیحه قرشی |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | قریش |
| از اصحاب | پیامبر خاتم |
مقدمه
این شخص غیر از ابواحیحه قرشی، یعنی سعید بن عاص بن امیه است که از دشمنان رسول خدا (ص) بود و از او و فرزندانش در منابع سیره و صحابه‌نگاری فراوان یاد می‌شود. از این شخص تنها ابن عساکر و ابن حجر نام برده و سخن خود را به ابن اسحاق استناد کرده‌اند. ابن حجر[۱] در توضیح و توجیه صحابی بودن او می‌گوید: گفتیم که هنگام حجة الوداع هیچ قرشی نماند، مگر اینکه با اعتقاد به اسلام در آن شرکت کرد؛ پس او هم صحابی است.
ابن عساکر[۲] می‌گوید: ابواحیحه در «فتح» حاضر بود و ابن حجر[۳] این «فتح» را به فتح دمشق تعبیر کرده است. اما بعید نیست مراد از آن، فتح مکه باشد؛ هرچند ابن حجر[۴] به نقل از کتاب فتوح الشام ابن اسحاق، حضور او را در فتح شام گزارش کرده است.
ابن عساکر[۵] و ابن حجر[۶] می‌گویند: ابواحیحه در مسیر عراق به شام، همراه خالد بن ولید بود و درباره رافع بن ابی رافع که لشکر را از بی‌آبی نجات داد، شعری سرود. همه منابعی که همراهی رافع را با خالد در مسیر عراق گزارش کرده‌اند، به این شعر نیز اشاره می‌کنند، ولی از ابواحیحه قرشی نامی نبرده و از سراینده آن، با عنوان «یکی از مسلمانان» با عبارت شاعری چنین گفت تعبیر کرده‌اند[۷]، حتی خود ابن عساکر در جاهای دیگر کتابش، همان تعبیرها را آورده و از ابواحیحه نام نمی‌برد[۸]. قعقاع بن عمرو تمیمی را نیز گوینده این اشعار دانسته‌اند[۹][۱۰]
سعید بن عاص
در کتب رجال و تاریخ کنیه ابواُحَیحَه برای سعید بن عاص نیز به‌کار رفته است.
منابع
پانویس
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۶.
- ↑ ابن عساکر، ج۶۶، ص۱۰.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۶.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۶.
- ↑ ابن عساکر، ج۶۶، ص۱۰ و ج۲، ص۹۰.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۶.
- ↑ برای نمونه ر. ک: ابن سعد، ج۶، ص۱۳۲؛ طبری، ج۳، ص۴۱۶؛ ابن اثیر، مدخل رافع بن عمیره.
- ↑ ابواحیحه، ج۲، ص۸۸ و ج۱۸، ص۱۴-۱۳، ص۱۸ و موارد دیگر.
- ↑ ابن عساکر، ج۱۵، ص۳۲۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۶.
- ↑ صادقی، مصطفی، مقاله «ابواحیحه قرشی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۱۰-۱۱۱.