آشنایی اجمالی

ابواسحاق ابراهیم بن ادهم بن منصور تمیمی عجلی بلخی. حدود ۱۰۰ هـ[۱] در مکه[۲] یا بلخ متولد شد.[۳] پدر وی اهل بلخ و از ملوک خراسان بود. ابراهیم در یک روز که به قصد شکار به صحرا رفته بود، در پی حادثه‌ای به خود آمد و از عیش و نوش و بساط شاهانه کناره گرفت،[۴] توبه نمود و دستگاه حکومت و امارت را رها کرد و برای کسب حلال[۵] و تحصیل علم و حدیث[۶] به شهرهای مختلف از جمله کوفه، شام،[۷] منصوره (مصیصه)، طرسوس،[۸] مصر[۹] و مکه سفر نمود [۱۰] و از محضر امام باقر (ع)،[۱۱] منصور بن معتمر،[۱۲] مقاتل بن حیان، اعمش و محمد بن عجلان بهره برد. محمد بن حمیر، ضمرة و بقیة بن ولید از جمله شاگردان وی به شمار می‌‌روند.[۱۳]

بلخی را فردی زاهد، پرهیزکار، سخاوتمند،[۱۴] امین و مورد اعتماد دانسته‌اند.[۱۵] او بر سختی‌ها و مشکلات زندگی صبر کرد، زندگی فقیرانه‌ای را انتخاب نمود و از دسترنج خود امرار معاش می‌‌کرد.[۱۶] کتاب مثنوی از آثار اوست.[۱۷] سرانجام در سال ۱۶۱ [۱۸] یا ۱۶۲ یا ۱۶۳ [۱۹]و یا ۱۴۰ه‍ در عراق[۲۰] یا بلاد روم[۲۱] و یا شام درگذشت [۲۲] و در ساحل دریا دفن شد.[۲۳][۲۴]

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. سیر اعلام النبلاء ۷/۳۸۸.
  2. حلیة الاولیاء ۷/۳۶۸و۳۷۱.
  3. الکامل فی التاریخ ۶/۵۶.
  4. حلیة الاولیاء ۷/۳۶۸و۳۷۱.
  5. الثقات ۶/۲۱.
  6. المستفاد من ذیل تاریخ بغداد ۱۹/۴۱.
  7. التاریخ الکبیر ۱/۲۷۳.
  8. حلیة الاولیاء ۷/۳۶۸و۳۷۱.
  9. تاریخ مدینة دمشق ۶/۲۸۱.
  10. طبقات الصوفیه ۲۷.
  11. تاریخ الاسلام ۱۰/۴۴.
  12. التاریخ الکبیر ۱/۲۷۳.
  13. الجرح و التعدیل ۱ / ۱ / ۸۷.
  14. الثقات ۶/۲۱.
  15. تاریخ مدینة دمشق ۶/۲۸۱.
  16. الثقات ۶/۲۱.
  17. فهرست نسخه‌های خطی فارسی ۴/۳۱۱۷.
  18. الثقات ۶/۲۱.
  19. تاریخ مدینة دمشق ۶/۲۸۱.
  20. وفیات الاعیان ۱/۳۲.
  21. الثقات ۶/۲۱.
  22. طبقات الصوفیه ۲۷.
  23. تاریخ مدینة دمشق ۶/۲۸۱.
  24. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۶۸.