ابوامامه بن ثعلبه انصاری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ابوامامه بن ثعلبه انصاری
تصویر کهنی از شهر دمشق
نام کاملابوامامه بن ثعلبه انصاری
جنسیتمرد
از قبیلهبنو حارثة بن حارث بن خزرج
از تیرهاوس
پسرعبدالله بن ابوامامه بن ثعلبه انصاری
از اصحابپیامبر خاتم

مقدمه

از تیره اوس[۱] از بنو حارثة بن حارث بن خزرج[۲]، برخی وی را بلوی نیز دانسته‌اند[۳]. نامش را به اختلاف، ایاس بن ثعلبه[۴]، ثعلبه، سهل[۵] و عبدالله[۶] آورده‌اند؛ البته بیشتر منابع به جز نام ایاس، همه را نادرست شمرده‌اند[۷].

گفته‌اند او آماده شرکت در جنگ بدر شده بود، ولی چون مادرش در بیماری به سر می‌برد، رسول خدا (ص) به او فرمود نزد مادرش بماند. هنگامی که آن حضرت از جنگ بدر بازگشت، مادر وی درگذشته بود و آن حضرت بر او نماز گزارد. وی پسر خواهر[۸] ابوبردة بن نیار بود و بنا بر نقلی، بر سر شرکت در جنگ بدر با او اختلاف داشت تا آنکه به دستور رسول خدا (ص) برای مراقبت از مادرش از شرکت در این جنگ بازماند[۹].

زمان درگذشت وی دانسته نیست. ابن اثیر[۱۰] با اشاره به درگذشت وی پس از جنگ احد و نماز خواندن رسول خدا (ص) بر او، این قول را نادرست شمرده و با دلایلی آن را رد کرده است. ابن حجر[۱۱] نیز تنها می‌گوید: وی در زمان رسول خدا (ص) درگذشت.

ابوامامه را از راویان احادیث رسول خدا (ص) دانسته‌اند[۱۲]. اگرچه به گفته برخی، از ابوامامه سه روایت از آن حضرت درباره حقوق برادر دینی، تواضع و ساده زیستی، و نماز خواندن رسول خدا (ص) بر مادرش نقل شده است و شهرت دارد[۱۳]، ولی از وی روایات دیگری نیز نقل کرده‌اند. از جمله روایات وی، حدیثی است که بر پایه آن، رسول خدا (ص) شرک به خدا، عاق والدین و سوگند دروغ را از گناهان کبیره شمرد[۱۴]. عبدالله پسر ابوامامه و محمد بن زید بن مهاجر و برخی دیگر، از ابوامامه روایت نقل کرده‌اند[۱۵][۱۶]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. دولابی، ج۱۰، ص۳۲.
  2. ابن عبد البر، ج۴، ص۱۶۴.
  3. ابن سعد، ج۴، ص۲۶۳؛ ابن جوزی، ص۱۶۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵.
  4. خلیفة بن خیاط، ص۱۷۶؛ دولابی، ج۱۰، ص۳۲؛ ابن عبد البر، ج۴، ص۱۶۴.
  5. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۶۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵.
  6. مزی‌، ج۲۱، ص۳۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶.
  7. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۶۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶.
  8. به خطا: پسر عموی؛ ر. ک: ابن سعد، ج۴، ص۲۶۳.
  9. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۶۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶.
  10. ابن اثیر، ج۱، ص۳۳۵ و ۳۳۶.
  11. ابن حجر، ج۵، ص۷.
  12. دولابی، ج۱۰، ص۳۲؛ ابن حبان، ج۳، ص۴۵۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۶۴؛ مری، ج۲۱، ص۳۶.
  13. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۶۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵.
  14. مزی‌، ج۲۱، ص۳۶؛ برای اطلاع بیشتر ر. ک: ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۷۹؛ ابوداوود، ج۲، ص۲۸۱؛ طبرانی، ج۱، ص۲۷۲.
  15. مزی، ج۲۱، ص۳۶.
  16. خانجانی، قاسم، مقاله «ابوامامه بن ثعلبه انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۲۵-۱۲۶.