ابوایوب ازدی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابوایوب ازدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوایوب ازدی در تراجم و رجال - ابوایوب ازدی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

ابوایوب ازدی
تصویر کهنی از مدینه
نام کامل	ابوایوب ازدی
جنسیت	مرد
از قبیله	ازد
از اصحاب	پیامبر خاتم

مقدمه

حاکم نیشابوری، وی را از زاهدان صحابه دانسته و به نقلی نوشته است: ابوایوب نزد معاویه رفت و چون از او جفایی دید گفت: پیامبر به ما خبر داده بود پس از من به زودی به شما جفایی خواهد رسید. معاویه به وی گفت: رسول خدا (ص) شما را به چه چیزی امر کرد. گفت به صبر. معاویه گفت: من هم شما را به صبر سفارش می‌کنم. حاکم این حدیث را مرسل دانسته و یادآور شده که راوی آن، عمارة بن غزیه راوی ابوایوب ازدی را درک نکرده است. افزون بر اینکه این حدیث از طریق دیگر نیز از ابو ایوب انصاری نقل شده است ابن حجر پس از آوردن گزارش حاکم، در تأیید سخن او به این نکته اشاره کرده است که بعضی از راویان، ابو ایوب انصاری را بدان سبب که انصار از قبیلة أزد بودند، ازدی خوانده‌اند. افزون بر این، در میان تابعین نیز فردی با همین کنیه به نام یحیی بن مالک ازدی و مراغی وجود داشته است که از عبدالله بن عمروعاص و برخی دیگر از صحابه روایت کرده و از این شخص نیز روایت مرسله نقل شده است.

نتیجه آنکه ابن حجر، منکر صحابه‌ای به نام ابو ایوب ازدی است. به همین دلیل نیز نام وی را در بخش چهارم کتابش آورده که به توهمات اختصاص دارد. این در حالی است که بخاری و بیهقی ابوایوب ازدی را غیر از ابوایوب انصاری دانسته‌اند و روایتی را که از نظر آن دو مرسل است، از وی نقل کرده‌اند. فردی نزد ابوایوب آمد، چون او ناخن‌های بلند وی را مشاهده کرد گفت: پیامبر به فردی که نزد آن حضرت آمده بود و ناخن‌های بلندی داشت فرمود: «یکی از شما از من خبر آسمان را می‌پرسد، در حالی که ناخن‌هایش را مانند ناخن‌های پرندگان که زیر آنها کثافت و... جمع می‌شود رها می‌کند». بیهقی این روایت را از ابوداوود نقل کرده و این در حالی است که خود ابوداوود؛ ابو ایوب ازدی را همان ابو ایوب انصاری می‌داند. گفتنی است در میان صحابه، فرد دیگری نیز با نام منیب، مکنی به ابو ایوب ازدی غامدی وجود دارد، اما وی به نام منیب مشهور است و در شرح حال وی، گزارش‌های یاد شده نیامده است

منابع

1. سامانی، سید محمود، مقاله «ابوایوب ازدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱