ابوصالح (کنیه امام مهدی)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی (ع) است.

ابوصالح از کنیه‏‌های حضرت مهدی (ع) است[۱].

مقدمه

در برخی از کتاب‌‏ها، "ابو صالح" یکی از کنیه‌‏های حضرت مهدی (ع) یاد شده است. در هیچ روایتی به این کنیه اشاره نشده است. آنچه گفته‏ شده این‏که شاید این کنیه با استفاده از این روایت باشد که امام صادق (ع) فرمود: هرگاه راه خود را در سفر گم کردی، بانگ برآور: ای ابا صالح یا ای صالح! خداوند سبحانه و تعالی رحمتش را بر تو فرود آورد! راه را به ما نشان ده[۲].

معروف است برخی از عرب‌‏های شهری و بیابان‌‏گرد، پیوسته در توسلات و یاری خواستهای خود، آن حضرت را به این اسم می‌‏خوانند و شعرا و ادبا نیز در قصیده‌‏ها و مدح‌‏های خود، از این کنیه استفاده کرده‌‏اند[۳]. از این‏رو در برخی از حکایت‏‌های مربوط به آن حضرت، عنوان "ابا صالح" یاد شده است[۴][۵].

کنیه معروف حضرت مهدی (ع) است. در میان عرب‌ها، بلدی و بادیه‌نشین و پیوسته در توسّلات و استغاثات خود، آن حضرت را به این اسم می‌خوانند و شاعران و ادیبان در قصاید و مدایح خود ذکر می‌کنند[۶].

از امام صادق (ع) روایت است که فرمود: "هرگاه گم شدی در راه، ندا کن یا بگو: «يَا صَالِحُ وَ يَا بَا صَالِحٍ أَرْشِدَانَا إِلَى اَلطَّرِيقِ رَحِمَكُمَا اَللَّهُ»[۷] و آورده‌اند که صالح، اسم جنّی است که سیر می‌کند در بلاد به جهت ارشاد گم شده و حبس کردن حیوان فرار کرده؛ چنان‌چه در "خصال" از امیرالمؤمنین (ع) روایت شده است[۸].

بسیاری از منتظران، با جمله "یا ابا صالح المهدی ادرکنی" از حضرت مدد می‌گیرند[۹].

پرسش‌های وابسته


منابع

پانویس

  1. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۳۴-۳۵.
  2. " إِذَا ضَلَلْتَ‏ عَنِ‏ الطَّرِيقِ‏ فَنَادِ يَا صَالِحُ‏ أَوْ يَا أَبَا صَالِحٍ‏ أَرْشِدُونَا إِلَى‏ الطَّرِيقِ‏ يَرْحَمُكُمُ‏ اللَّهُ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۹۸
  3. میرزا حسین طبرسی نوری، نجم الثاقب، ص ۶۰
  4. ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۲۹۲
  5. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۳۴-۳۵.
  6. نجم الثاقب، باب دوم
  7. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۷۲.
  8. نجم الثاقب، باب دوم.
  9. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۶۶.