ابوعذبه حضرمی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ابوعذبه حضرمی
تصویر کهنی از حمص
نام کاملابوعذبه حضرمی
جنسیتمرد
از قبیلهحضرموت
محل زندگیحمص
از اصحابپیامبر خاتم

مقدمه

منسوب به حضرموت[۱] از سرزمین‌های یمن[۲] چنان که برخی گفته‌اند[۳] نام وی دانسته نیست. ابن سعد[۴] در طبقه اول از تابعین اهل شام با همین عنوان أبوعذبه حضرمی از وی یاد کرده است. به گفته ابن عساکر[۵]، ابوزرعه نیز نام او را در طبقه پس از صحابه آورده است، برخی نام او را ابوعذیه آورده‌اند [۶] که باید تصحیف باشد. به گفته ابن حجر[۷] وی زمان رسول خدا (ص) را درک کرد و به روزگار عمر، در حمص سکونت گزید. شاید بدین سبب به وی حمصی نیز گفته‌اند[۸]. گزارش مشهوری که از وی در دست است اینکه، او هنگام حج نزد عمر رفت و شاهد بود که عمر از نافرمانی اهل عراق آگاه شده است و آنان را نفرین می‌کند. عمر از خدا خواست در مسلط شدن جوان ثقفی - حجاج - بر اهل عراق تعجیل کند که او به حکم جاهلی بر آنان حکم براند و نیکی آنان را نپذیرد و از بدی‌شان نگذرد[۹]. این قسمت خبر، باید مجعول و شبیه به پیشگویی‌های منسوب به امام علی (ع) درباره مردم عراق باشد. گفته‌اند ابوعذبه از عمر روایت نقل کرده است[۱۰] و شریح بن عبید و اهل شام از وی روایت حدیث کرده‌اند[۱۱]. برخی با اشاره به نقل روایت او از عمر، وی را ناشناخته دانسته‌اند[۱۲]. ابن عساکر[۱۳] مشابه گزارش یاد شده را از عمرو بن سلیم حضرمی نقل می‌کند و ذیل نام ابوعذبه می‌گوید: به گمانم ابوعذبه، همان عمرو بن سلیم حضرمی باشد و گفته‌اند حارث بن معاویه کندی حمصی است[۱۴]. این سخن به نظر نادرست می‌آید؛ چون به گفته خود ابن عساکر[۱۵] و دیگران[۱۶] عمرو بن سلیم از ابوعذبه روایت نقل کرده است؛ پس آن دو نمی‌تواند یکی باشند.[۱۷]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ناحیه‌ای وسیع در شرق عدن نزدیک دریا؛ ر. ک: یاقوت حموی، ج۲، ص۲۷۰.
  2. سمعانی، ج۲، ص۲۷۲.
  3. ر. ک: ابن عساکر، ج۶۷، ص۸۴؛ به نقل از حاکم نیشابوری.
  4. ابن سعد، ج۷، ص۳۰۷.
  5. ابن عساکر، ج۶۷، ص۸۴.
  6. بخاری، ص۶۲.
  7. الاصابه، ج۷، ص۲۴۹.
  8. ابن عساکر، ج۸۴، ص۶۷.
  9. ابن سعد، ج۷، ص۳۰۷؛ بخاری، ص۶۲.
  10. ابن ابی‌حاتم، ج۹، ص۴۲۰؛ ابن عساکر، ج۶۷، ص۸۴؛ ابن ماکولا، ج۶، ص۱۶۵-۱۶۶.
  11. ابن حبان، ج۷، ص۶۶۴.
  12. ذهبی، ج۴، ص۵۵۱؛ ابن حجر، لسان، ج۷، ص۸۰.
  13. ابن عساکر، ج۶۷، ص۸۳.
  14. ابن عساکر، ج۶۷، ص۸۱.
  15. ابن عساکر، ج۸۳، ص۶۷.
  16. ابن حجر، تهذیب، ج۸، ص۴۰.
  17. خانجانی، قاسم، مقاله «ابوعذبه حضرمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۳۸.