ابومریم فلسطینی ازدی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

برخی، نام او را عمرو بن مره جهنی گفته‌اند[۱]؛ در حالی که ابومریم، ازدی و عمرو بن مره، از تیره جهینه از قبیله قضاعه[۲] است و این دو قابل جمع نیستند. افزون بر اینکه ابن حجر[۳] و برخی دیگر[۴] نیز تصریح کرده‌اند عمرو بن مره، غیر ابو مریم ازدی است و کنیه عمرو بن مره، ابو مریم جهانی است، نه ازدی. به ابومریم ازدی، اسدی نیز گفته شده است[۵]. ممکن است حرف "زاء" ازدی، به دلیل قریب المخرج بودن با حرف "سین"، به "سین" تصحیف شده باشد؛ گرچه ابن سلام[۶] گفته است: به ازد، اسد نیز گفته شده است. ابو مریم را به دلیل سکونت در فلسطین، فلسطینی هم می‌گویند[۷].

اما خبر صحابی بودن او چنین است که ابو مریم در وفدی خدمت رسول خدا a رسید، اسلام آورد و بعد ساکن فلسطین شد[۸]. او در زمان خلافت معاویه نزد وی رفت[۹]. معاویه از او خواست حدیثی برایش نقل کند[۱۰]، ابو مریم گفت: از رسول خدا a شنیدم که فرمود: "هرکس بر چیزی از امور مسلمانان ولایت پیدا کند و خود را در برآوردن نیاز و درماندگی آنان کنار بکشد، روز قیامت خداوند متعال از برآوردن نیاز و گرفتاری و درماندگی او رو پنهان می‌کند"[۱۱]. معاویه با توجه به این حدیث، کسی را گماشت تا به خواسته‌های مردم توجه کند، سپس به حاجب و دربان خود دستور داد هرکس حاجتی داشت و خواست معاویه را ببیند، به او اجازه دهند[۱۲]. طبرانی[۱۳] روایت بالا را به مردی از بنی ازد که کنیه ابومریم دارد، نسبت داده است. بنابراین، وی همین ابومریم ازدی است. ابن حجر[۱۴] می‌گوید: ابن ابی عاصم، مردی از بنی ازد را در روایت طبرانی، به اشتباه، ابومریم سکونی دانسته است؛ در حالی که روایت مزبور، در نسخه موجود "الآحاد و المثانی"[۱۵] موجود است و ابن ابی عاصم نیز راوی آن را ابو مریم ازدی دانسته است. ابومریم بیش از یک روایت از رسول خدا a نقل نکرده است.[۱۶]

منابع

پانویس

  1. ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۰۸.
  2. ابن حزم، ص۲۴۵.
  3. الاصابه، ج۷، ص۳۰۸.
  4. ابن عساکر، ج۷، ص۳۰۸.
  5. بخاری، ج۶، ص۳۰۸؛ ابن عساکر، ج۴۶، ص۳۴۱؛ ابن حجر، فتح، ج۱۳، ص۱۱۸.
  6. ابن سلام، ص۲۶۷.
  7. طبرانی، معجم، ج۲۲، ص۳۳۱؛ ابن عساکر، ج۴۶، ص۳۴۱.
  8. ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۰۸.
  9. ابن عساکر، ج۶۷، ص۲۰۷.
  10. طبری، ص۸۴.
  11. «مَنْ وُلِّيَ مِنْ أُمُورِ اَلْمُؤْمِنِينَ شَيْئاً وَ اِحْتَجَبَ مِنْ دُونِ حَاجَتِهِمْ اِحْتَجَبَ اَللَّهُ تَعَالَى دُونَ حَاجَتِهِ وَ فَاقَتِهِ»؛ حاکم نیشابوری، ج۴، ص۹۳؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۰۸.
  12. ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۰۸.
  13. مسند، ج۲، ص۳۱۱.
  14. الاصابه، ج۷، ص۳۰۸.
  15. طبرانی، ج۴، ص۲۹۶.
  16. محمدی، رمضان، مقاله «ابومریم فلسطینی ازدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۵۱۴.