عبد خیر بن ناجد ازدی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از ابو صادق ازدی کوفی)
عبد خیر بن ناجد ازدی
تصویر قدیمی از مسجد کوفه
نام کاملعبد خیر بن ناجد ازدی
جنسیتمرد
کنیهابو صادق ازدی
از قبیلهازد
برادر
از اصحابامام علی

مقدمه

عبد خیر بن ناجد مکنی به ابو صادق ازدی و از اصحاب و راویان علی(ع) می‌‌باشد.[۱] از شرح حال این فرد مجهول الهویه [۲] در منابع شیعی بیش از این اطلاعی در دست نیست. اما در منابع رجالی اهل سنت، در ذیل عنوان ابو صادق الازدی مطالبی یافت می‌‌شود که شباهت‌های بسیاری با شخصیت نام برده شده در رجال شیخ طوسی دارد. از جمله این منابع، کتاب تهذیب الکمال و به تبع آن، تهذیب التهذیب ابن حجر است.

در این کتاب‌ها و در مدخل ابوصادق الازدی، او فردی کوفی و از افراد قبیله ازد شنوءه معرفی شده، نامش به نقلی مسلم بن یزید و به نقل دیگر عبدالله بن ناجد عنوان شده است. آنها در ادامه، ابو صادق ازدی را از راویان روایات ربیعة بن ناجد و مخنف بن قیس و دیگران معرفی کرده، آورده‌اند که وی احادیث مرسلی را از برخی بزرگان از جمله علی(ع) نقل کرده است. [۳]

ابو صادق مذکور از رجال نسائی و ابن ماجه به شمار رفته، [۴] ابوحاتم او را به مستقیم الحدیث بودن توصیف [۵] و یعقوب بن شبه [۶] و ابن حبان [۷] وی را به عنوان فردی قابل اعتماد و ثقه ستوده‌اند. ضمن این که ابن حجر هم، در کتاب دیگرش وی را صدوق من الرابعه [۸] و ابن سعد او را مسلمانی با تقوی و قلیل الحدیث که مردم درباره او سخنانی می‌‌گویند، [۹] یاد کرده‌اند.

ابن خطیب نیز با ذکر این مطلب که نام اصلی ابو صادق ازدی اسلم بن یزید و به نقلی عبدالله بن ناجذ است وی را از کوفیانی دانسته که به هنگام بازگشت امیرالمؤمنین(ع) از صفین در مدائن با ایشان دیدار و حدیثی را از آن حضرت درباره چگونگی ازدواج خود با حضرت زهرا(س) اخذ و سپس نقل کرده است. [۱۰] برخی منابع نیز از نسبت برادری بین او و ربیعة بن ناجد خبر داده‌اند.[۱۱]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. شیخ طوسی، رجال، ص۷۲. نیز ر. ک. خویی، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۳۱۱؛ تستری، قاموس الرجال، ج۱۱، ص۳۶۷.
  2. جواهری، المفید من معجم رجال الحدیث، ص۳۰۶.
  3. المزی، تهذیب الکمال، ج۳۳، ص۴۱۲؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۱۲، ص۱۱۶.
  4. تقرشی، نقد الرجال، ج۲، ص۴۱۷.
  5. ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۸، ص۲۰۰.
  6. المزی، تهذیب الکمال، ج۳۳، ص۴۱۲؛ ذهبی، میزان الاعتدال، ج۴، ص۵۳۷.
  7. ابن حبان، الثقات، ج۵، ص۴۱.
  8. ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۲، ص۴۱۷.
  9. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۹۹.
  10. ابن خطیب، تاریخ بغداد ج۱۴، ص۳۶۷. نیز ر. ک. تستری، قاموس الرجال، ج۱۱، ص۳۶۸.
  11. المزی، تهذیب الکمال، ج۳۳، ص۴۱۳؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۱۲، ص۱۱۶.