احمد بن عمر مرهبی

مقدمه

راوی امام رضا (ع). احمد بن عمر مرهبی بر اساس روایتی که از او در کتب حدیثی شیعه آمده، از راویان امام رضا (ع) به شمار آمده است^[۱]. داده‌ها در مورد وی تنها به یک روایت منتهی می‌شود که اولین بار شیخ طوسی در تهذیب الأحکام خود در باب طواف آن را ذکر کرده است^[۲]. با این حال، نامی از وی در کتاب رجالی شیخ به چشم نمی‌خورد. شاید به تبع همین رویداد است که سایر متون رجالی کهن نیز از احمد بن عمر مرهبی مطلبی ذکر نکرده‌اند. از این رو، برخی وی را مجهول دانسته‌اند^[۳].

موضوع روایت مذکور، پرسش احمد بن عمر از امام رضا (ع) درباره شک در عدد طواف است. او می‌پرسد: اگر کسی در طواف شک کند که شش بار طواف کرده یا هفت بار چه حکمی دارد؟ حضرت نیز در پاسخ می‌فرماید: چنانچه طواف واجب باشد، هر آنچه در آن شک شده باید اعاده شود و طواف اگر مستحب باشد، باید بنا را بر اقل بگذارد و طواف را ادامه دهد^[۴]. این روایت در سایر متون حدیثی نیز تکرار شده است^[۵]. راویان احمد بن عمر در این حدیث، موسی بن قاسم و اسماعیل‌اند^[۶]. اطلاع دیگری از وی در منابع نیامده است.^[۷]^[۸]

منابع

امیری، ارینب سادات، مقاله «احمد بن عمر مرهبی»، دانشنامه امام رضا ج۱

پانویس

↑ معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۱۹۳؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۳۸۷.
↑ تهذیب الأحکام، ج۵، ص۱۱۰.
↑ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۳۶.
↑ تهذیب الأحکام، ج۵، ص۱۱۰؛ الحدائق الناضرة، ج۱۶، ص۲۳۸.
↑ منتهی المطلب، ج۱۰، ص۳۷۲؛ وسائل الشیعة، ج۱۳، ص۳۶۰.
↑ کتاب الوافی، ج۱۳، ص۸۶۳.
↑ .منابع: تهذیب الأحکام، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، یوسف بن احمد بحرانی (۱۱۸۶ق)، محمد تقی ایروانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۰۵ق؛ کتاب الوافی، محمد محسن بن مرتضی معروف به فیض کاشانی (۱۰۹۱ق)، تحقیق: ضیاء الدین حسینی، اصفهان، مکتبة الإمام أمیر المؤمنین، اول، ۱۴۰۶ق؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، علی بن محمد نمازی شاهرودی (۱۴۰۵ق)، تهران، شفق - حیدری، اول، ۱۴۱۲ق؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابو القاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ المفید من معجم رجال الحدیث، محمد جواهری (معاصر)، قم، نشر محلاتی، دوم، ۱۴۲۴ق؛ منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق و نشر: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد، اول، ۱۴۲۴ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت له لإحیاء التراث، قم، دوم، ۱۴۱۴ق.
↑ میرمحمدی، کمال‌الدین، مقاله «احمد بن عمر مرهبی»، دانشنامه امام رضا ص ۷۰۸.

[1] معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۱۹۳؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۳۸۷.

[2] تهذیب الأحکام، ج۵، ص۱۱۰.

[3] المفید من معجم رجال الحدیث، ص۳۶.

[4] تهذیب الأحکام، ج۵، ص۱۱۰؛ الحدائق الناضرة، ج۱۶، ص۲۳۸.

[5] منتهی المطلب، ج۱۰، ص۳۷۲؛ وسائل الشیعة، ج۱۳، ص۳۶۰.

[6] کتاب الوافی، ج۱۳، ص۸۶۳.

[7] .منابع: تهذیب الأحکام، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سید حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، یوسف بن احمد بحرانی (۱۱۸۶ق)، محمد تقی ایروانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۰۵ق؛ کتاب الوافی، محمد محسن بن مرتضی معروف به فیض کاشانی (۱۰۹۱ق)، تحقیق: ضیاء الدین حسینی، اصفهان، مکتبة الإمام أمیر المؤمنین، اول، ۱۴۰۶ق؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، علی بن محمد نمازی شاهرودی (۱۴۰۵ق)، تهران، شفق - حیدری، اول، ۱۴۱۲ق؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابو القاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ المفید من معجم رجال الحدیث، محمد جواهری (معاصر)، قم، نشر محلاتی، دوم، ۱۴۲۴ق؛ منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق و نشر: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد، اول، ۱۴۲۴ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت له لإحیاء التراث، قم، دوم، ۱۴۱۴ق.

[8] میرمحمدی، کمال‌الدین، مقاله «احمد بن عمر مرهبی»، دانشنامه امام رضا ص ۷۰۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]