اسماعیل بن اسحاق جهضمی ازدی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن اسماعیل ازدی بصری بغدادی. در سال ۱۹۹ه‍ به دنیا آمد.[۱] اصل او از بصره بود، ولی بغداد را وطن خویش قرار داد.[۲] ابواسحاق از کودکی به آموختن علم روی آورد و فقه را نزد احمد بن معدل، و حدیث را نزد علی بن مدینی،[۳] و علم قرائت را نزد احمد بن سهل فرا گرفت.[۴]

ازدی در فقه به مقامی رسید که مالکی‌های اهل عراق فقه را از او آموختند. وی از پدرش و از اباولید طیالسی، علی بن مدینی و محمد بن عبدالله انصاری روایت کرده و افرادی چون عبدالله بن احمد بن حنبل،[۵] ابوبکر شافعی، اسماعیل صفار و ابوالقاسم بغوی از او روایت کرده‌اند. أزدی از فقهای بزرگ مذهب مالکی بود که در گسترش این مذهب کوشید.[۶] ابواسحاق قضاوت شهرهای بغداد، مدائن و نهروانات را به مدت ۳۲ سال بر عهده داشت و سرانجام در سال ۲۸۲ه‍ وفات یافت.

آثار او عبارت‌اند از: الشفاعه؛ الفرائض؛ شواهد؛ الموطأ؛ مسند حدیث مالک بن انس ؛مسند حدیث ثابت بنانی؛ مسند حدیث ایوب سختیانی؛ مسند حدیث ابوهریره؛ مسند حدیث ام زرع؛ مسند یحیی بن سعید انصاری؛ موطوء یحیی بن سعید انصاری؛ احکام القرآن؛ معانی القرآن و اعرابه؛ القراءات؛ مسأله المنّی یصیب الثوب؛ الشفعه و ما روی فیها من الآثار؛ المبسوط؛ الاموال و المغازی؛ الاصول السنن؛ الردّ علی ابی حنیفه؛ الرد علی شافعی؛ الاحتجاج بالقرآن؛ الصلاة علی النبی (ص)[۷]؛ الصلاة جزء اسماعیل؛ الفقه؛ اعراب القرآن[۸] اهوال القیامه و الرد علی محمد بن الحسن[۹][۱۰]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. تاریخ بغداد ۶/۲۸۴.
  2. ترتیب المدارک ۱/۴۶۴.
  3. سیر اعلام النبلاء ۱۳/۳۳۹.
  4. غایة النهایه ۱/۱۶۲.
  5. الدیباج المذهب ۱۵۱.
  6. تاریخ الاسلام ۲۱/۱۲۲.
  7. الدیباج المذهب ۱۵۱.
  8. کشف الظنون ۱/۵۸۵ و ۲/۱۴۳۳ هدیة العارفین ۱/۲۰۷.
  9. الفهرست (الندیم) ۲۵۲.
  10. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۱۷۸.