اسماعیل بن حماد بن ابیحنیفه
(تغییرمسیر از اسماعیل بن حماد بن ابی حنیفة النعمان بن ثابت بن المرزبان)
آشنایی اجمالی
ابوحیان اسماعیل بن حماد بن ابی حنیفه حنفی کوفی بغدادی نوه ابوحنیفه بود که علم فقه را نزد پدرش حماد بن ابیحنیفه و حسن بن زیاد، و علم حدیث را از پدرش و مالک بن مِغوَل و عمر بن ذرّ فرا گرفت. او مردی عالم و زاهد و از فقهای بزرگ فرقه حنفی به شمار میآمد.[۱] عدهای گفتهاند که وی جهمی (طرفدار جهم بن صفوان) و غیر ثقه بوده است.[۲] او در امر قضاوت بصیرت و تسلط پیدا کرد و از طرف امین به سمت قضاوت در جانب شرقی بغداد منصوب شد و در سال ۱۹۴ه در رصافه و کوفه منصب قضاوت را به دست گرفت و در سال ۲۱۰ه به مدت یک سال در بصره به قضاوت نشست.[۳] ابوحیان سرانجام در ذی قعده سال ۲۱۲ در اثر بیماری فلج در سن جوانی از دنیا رفت.[۴] آثار او عبارتاند از: الجامع در فقه حنفی؛ الردّ علی القدریّه؛ رسالة الی البستّی و الارجاء[۵].[۶]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱