اسماعیل خراسانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

اسماعیل از جمله راویان امام رضا (ع) شمرده شده که هیچ اطلاعی راجع به زیست‌نامه وی در منابع موجود نیست[۱]. وی روایتی از امام رضا (ع) در باب حمیه نقل می‌کند. در این روایت، آن حضرت پرهیز را ترک خوردن چیزی به طور کلی نمی‌داند، بلکه آن را در کم به کار بردن شیء ذکر می‌کند[۲]. روایت اسماعیل را شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا (ع) و معانی الاخبار آورده است، اما با این اشتباه که در معانی الاخبار نام راوی را «اسماعیل عن الخراسانی، یعنی الرضا (ع)» نقل می‌کند[۳]، در حالی که نام کامل وی اسماعیل الخراسانی است. راوی اسماعیل عبد الله بن احمد بوده و شیخ صدوق به نقل از پدرش و پدرش از محمد بن یحیی عطار[۴]، که بنا به گفته شیخ طوسی، کلینی از او روایت می‌کند[۵]، با سندی کامل این روایت را از اسماعیل شنیده و نقل کرده است.

البته روایتی مشابه روایت اسماعیل با راویانی متفاوت از امام صادق (ع) نیز روایت شده است[۶]. از طرفی راویان امام کاظم (ع) نیز روایتی مانند همین مضمون از ایشان نقل کرده‌اند که در الکافی و غیره آن را ذکر کرده‌اند[۷]. ولی روایت اسماعیل را کتب اربعه و منابع حدیثی نقل نکرده‌اند و هر آنچه نقل شده به تبعیت از عیون اخبار الرضا (ع) است[۸][۹]

منابع

پانویس

  1. عوالم العلوم، ج۲۲، ص۵۶۶.
  2. عیون أخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۲۷۶؛ بحار الأنوار، ج۵۹، ص۱۴۰؛ مستدرک الوسائل، ج۱۶، ص۴۵۰؛ مسند الإمام الرضا (ع)، ج۲، ص۴۹۰.
  3. معانی الأخبار، ص۲۳۸.
  4. معانی الأخبار، ص۲۳۸.
  5. رجال الطوسی، ص۴۳۹؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۹، ص۳۳.
  6. مکارم الأخلاق، ص۳۶۲؛ بحار الأنوار، ج۷۸، ص۲۱۲؛ التحفة السئیة، ص۳۴۴.
  7. الکافی، ج۸، ص۲۹۱؛ وسائل الشیعة، ج۲۵، ص۲۲۹؛ بحار الأنوار، ج۵۹، ص۱۴۲؛ مرآة العقول، ج۲۶، ص۳۱۸.
  8. بحار الأنوار، ج۵۹، ص۱۴۰؛ موسوعة أحادیث أهل البیت (ع)، ج۳، ص۲۳۴.
  9. شریفی، مرضیه، مقاله «اسماعیل خراسانی»، دانشنامه امام رضا ج۲ ص ۲۵۶.