اسود بن هلال محاربی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. اسود بن هلال محاربی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اسود بن هلال محاربی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابن حجر[۱] در قسم سوم کتاب الاصابه (مخضرمین) از او یاد کرده و به نقل از باوردی و ابن فتحون، او را جزء صحابه می‌شمارد. چنان که نسائی[۲] تعبیر «أدركَ النبيَّ» را پس از نام او آورده است. ولی ابن سعد[۳] او را از طبقه اول تابعین کوفه دانستنه که در زمان عمر از محل خود به مدینه آمد و زمان حجاج، پیش از حادثه دیر جماجم از دنیا رفت. ابن سعد[۴] همچنین نام اسود را در شمار اصحاب عبدالله بن مسعود می‌آورد. خلیفة بن خیاط[۵] او را ذیل طبقه اول تابعین و در شمار اهل کوفه آورده و می‌گوید: در واقعه دیر جماجم، سال ۸۲ از دنیا رفت.
ابن ابی شیبه[۶] روایت کرده است که اسود بن هلال گفت: با علی S نماز عید می‌خواندیم، چون امام نماز را تمام کرد، علی S برخاست و چهار رکعت نماز خواند. اسود از صحابه‌ای مانند معاذ بن جبل، ابن مسعود، عمر، ثعلبة بن هدم و ابوهریره روایت کرده و از سوی رجالیان اهل سنت توثیق شده است[۷].
افزون بر تصریح ابن سعد و اشاره خلیفة بن خیاط به تابعی بودن اسود، روایات متعدد وی از صحابه و نقل نکردن مستقیم روایت از رسول خدا a، بر صحابی نبودن وی گواهی می‌دهد. حاکم نیشابوری[۸] می‌نویسد: از جمله کسانی که به گفته مسلم بن حجاج جاهلیت را درک کرده، ولی رسول خدا a را ندیده، اما صحابه را همراهی کرده‌اند، اسود بن هلال محاربی است که ساکن کوفه بود. زمان مرگ وی، سال ۸۴ نیز گزارش شده است[۹][۱۰]
