اعمال ناشایست

غیبت

در کتاب تحف العقول از امام حسین (ع) نقل است، به مردی که نزد ایشان غیبت مرد دیگری را کرد: ای مرد! از غیبت، دست بکش؛ چراکه خورشِ سگان دوزخ است^[۱]^[۲]

فرومایگی

در کتاب نثرالدر نقل شده است: حسین (ع) از [پدرش] علی (ع) درباره معنای فرومایگی پرسید. فرمود: «گستاخ بودن در برابر دوست و عقب نشستن در برابر دشمن!»^[۳]^[۴]

عجله

در کتاب نثرالدر از امام حسین (ع) نقل شده است: عجله، نابخردی است^[۵]^[۶]

در کتاب کشف الغمة به سندش، از امام حسین (ع) نقل شده است: مردی نزد امیر مؤمنان (ع) آمد و از گروهی بدگویی نمود. امام (ع) به من فرمان داد که قنبر را برایش فرا بخوانم. [چون آمد،] علی (ع) به او فرمود: «این سخن‌چین را بیرون کن و به او بگو: چیزی به ما شنواندی که خدای متعال، ناپسند می‌دارد. باز گرد، بی‌آنکه در حفظ و امان خدای متعال باشی»^[۷]^[۸]

ستم کردن به ناتوان

ابو حمزه ثمالی از امام باقر (ع) اینچنین نقل کرده است که: چون وفات [پدرم] امام زین العابدین (ع) فرا رسید، مرا به سینه‌اش چسبانْد و فرمود: «پسر عزیزم! تو را به همان چیزی وصیّت می‌کنم که پدرم به هنگام وفاتش به من وصیّت کرد».... سپس فرمود: «پسر عزیزم! مبادا بر کسی که هیچ یاوری جز خداوند ندارد، ستم کنی»^[۹]^[۱۰]

دلبستگی به ستمکار

در کتاب الخصال به سندش، از امام حسین (ع) نقل شده است: پیامبر خدا (ص) به امیر مؤمنان، علی بن ابی طالب (ع) سفارش کرد. از جمله سفارش‌های او به ایشان، این بود: «... به ظالم، دل بستگی نداشته باش، هر چند صمیمی و نزدیک باشد»^[۱۱]^[۱۲]

نافرمانی از پدر و مادر

در کتاب الفردوس از امام حسین (ع)، از پیامبر خدا (ص) نقل شده است: اگر خدای عز و جل چیزی کمتر از «اُف» گفتن را در نافرمانی [از پدر و مادر] می‌دانست، آن را حرام می‌کرد. پس نافرمان از پدر و مادر، هر چه می‌خواهد، بکند که هرگز به بهشت در نمی‌آید و کسی که به پدر و مادرش نیکوکار است، هر چه می‌خواهد، بکند، که به دوزخ نمی‌رود^[۱۳]^[۱۴]

رد کردن درخواست‌کننده

در کتاب کشف الغمة از امام حسین (ع) نقل شده است: نیازمند، خود را گرامی نداشت و از تو درخواست کرد. پس تو خود را گرامی دار و پاسخ رد به او مده^[۱۵]^[۱۶]

منابع

محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین

پانویس

↑ «يَا هَذَا كُفَّ عَنِ الْغِيبَةِ فَإِنَّهَا إِدَامُ‏ كِلَابِ‏ النَّارِ» (تحف العقول، ص۲۴۵؛ بحار الأنوار، ج۷۸، ص۱۱۷، ح۲).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۷.
↑ «سَأَلَهُ [عَلِيّاً (ع)] الحُسَيْنُ (ع) عَنِ النَّذَالَةِ، فَقَالَ: الْجُرْأَةُ عَلَى الصَّدِيقِ وَ النُّكُولُ‏ عَنِ‏ الْعَدُوِّ» (نثر الدرّ، ج۱، ص۲۷۴).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۷.
↑ «الْعَجَلَةُ سَفَهٌ‏» (نثر الدرّ، ج۱، ص۳۳۴؛ نزهة الناظر، ص۸۱، ح۵).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۷.
↑ «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (ع) يَسْعَى بِقَوْمٍ فَأَمَرَنِي أَنْ دَعَوْتُ لَهُ قَنْبَراً فَقَالَ لَهُ عَلِيٌّ (ع): اخْرُجْ إِلَى هَذَا السَّاعِي فَقُلْ لَهُ قَدْ أَسْمَعْتَنَا مَا كَرِهَ‏ اللَّهُ تَعَالَى فَانْصَرِفْ فِي غَيْرِ حِفْظِ اللَّهِ تَعَالَى» (کشف الغمّة، ج۳، ص۸).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۸.
↑ «لَمَّا حَضَرَ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ (ع) الْوَفَاةُ ضَمَّنِي إِلَى صَدْرِهِ ثُمَّ قَالَ يَا بُنَيَّ‏ أُوصِيكَ‏ بِمَا أَوْصَانِي‏ بِهِ أَبِي (ع) حِينَ حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ... قَالَ يَا بُنَيَّ إِيَّاكَ وَ ظُلْمَ مَنْ لَا يَجِدُ عَلَيْكَ نَاصِراً إِلَّا اللَّهَ» (الکافی، ج۲، ص۳۳۱، ح۵).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۹.
↑ «إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (ص) أَوْصَى إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (ع) وَ كَانَ فِيمَا أَوْصَى بِهِ أَنْ قَالَ لَهُ‏... وَ أَنْ‏ لَا تَرْكَنَ‏ إِلَى‏ ظَالِمٍ‏ وَ إِنْ كَانَ حَمِيماً قَرِيباً» (الخصال، ص۵۴۳، ح۱۹؛ بحار الأنوار، ج۲، ص۱۵۵، ح۷).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۹.
↑ مشابه این روایت، در بحار الأنوار به نقل از روضة الواعظین، از پیامبر (ص) نقل شده است و به فرض صحت، بی‌تردید، ظاهر آن مقصود نیست؛ بلکه اشاره به شدّت گناه «ناراضی کردن پدر و مادر» است و این که نیکی به آنها، نقش مهمّی در هدایت یافتنِ انسان و رهایی او از آتش دوزخ دارد. «لَوْ عَلِمَ اللَّهُ عزَّ وَ جَلَّ شَيْئاً مِنَ العُقُوقِ أَدْنَى مِنْ اُفٍّ لَحَرَّمَهُ، فَلْيَعمَلِ العَاقُّ مَا شاءَ فَلَنْ يَدْخُلَ الجَنَّةَ، وَلْيَعْمَلِ الْبَارُّ مَا شَاءَ أَنْ يَعْمَلَ فَلَنْ يَدْخُلَ النَّارَ» (الفردوس، ج۳، ص۳۵۳، ح۵۰۶۳؛ تنزیه الشریعة، ج۲، ص۲۳۳).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۸۰.
↑ «صَاحِبُ‏ الْحَاجَةِ لَمْ‏ يُكْرِمْ‏ وَجْهَهُ‏ عَنْ سُؤَالِكَ فَأَكْرِمْ وَجْهَكَ عَنْ رَدِّهِ» (کشف الغمّة، ج۲، ص۲۴۴؛ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۶، ح۹).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۸۰.

[1] «يَا هَذَا كُفَّ عَنِ الْغِيبَةِ فَإِنَّهَا إِدَامُ‏ كِلَابِ‏ النَّارِ» (تحف العقول، ص۲۴۵؛ بحار الأنوار، ج۷۸، ص۱۱۷، ح۲).

[2] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۷.

[3] «سَأَلَهُ [عَلِيّاً (ع)] الحُسَيْنُ (ع) عَنِ النَّذَالَةِ، فَقَالَ: الْجُرْأَةُ عَلَى الصَّدِيقِ وَ النُّكُولُ‏ عَنِ‏ الْعَدُوِّ» (نثر الدرّ، ج۱، ص۲۷۴).

[4] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۷.

[5] «الْعَجَلَةُ سَفَهٌ‏» (نثر الدرّ، ج۱، ص۳۳۴؛ نزهة الناظر، ص۸۱، ح۵).

[6] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۷.

[7] «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (ع) يَسْعَى بِقَوْمٍ فَأَمَرَنِي أَنْ دَعَوْتُ لَهُ قَنْبَراً فَقَالَ لَهُ عَلِيٌّ (ع): اخْرُجْ إِلَى هَذَا السَّاعِي فَقُلْ لَهُ قَدْ أَسْمَعْتَنَا مَا كَرِهَ‏ اللَّهُ تَعَالَى فَانْصَرِفْ فِي غَيْرِ حِفْظِ اللَّهِ تَعَالَى» (کشف الغمّة، ج۳، ص۸).

[8] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۸.

[9] «لَمَّا حَضَرَ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ (ع) الْوَفَاةُ ضَمَّنِي إِلَى صَدْرِهِ ثُمَّ قَالَ يَا بُنَيَّ‏ أُوصِيكَ‏ بِمَا أَوْصَانِي‏ بِهِ أَبِي (ع) حِينَ حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ... قَالَ يَا بُنَيَّ إِيَّاكَ وَ ظُلْمَ مَنْ لَا يَجِدُ عَلَيْكَ نَاصِراً إِلَّا اللَّهَ» (الکافی، ج۲، ص۳۳۱، ح۵).

[10] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۹.

[11] «إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (ص) أَوْصَى إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (ع) وَ كَانَ فِيمَا أَوْصَى بِهِ أَنْ قَالَ لَهُ‏... وَ أَنْ‏ لَا تَرْكَنَ‏ إِلَى‏ ظَالِمٍ‏ وَ إِنْ كَانَ حَمِيماً قَرِيباً» (الخصال، ص۵۴۳، ح۱۹؛ بحار الأنوار، ج۲، ص۱۵۵، ح۷).

[12] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۷۹.

[13] مشابه این روایت، در بحار الأنوار به نقل از روضة الواعظین، از پیامبر (ص) نقل شده است و به فرض صحت، بی‌تردید، ظاهر آن مقصود نیست؛ بلکه اشاره به شدّت گناه «ناراضی کردن پدر و مادر» است و این که نیکی به آنها، نقش مهمّی در هدایت یافتنِ انسان و رهایی او از آتش دوزخ دارد. «لَوْ عَلِمَ اللَّهُ عزَّ وَ جَلَّ شَيْئاً مِنَ العُقُوقِ أَدْنَى مِنْ اُفٍّ لَحَرَّمَهُ، فَلْيَعمَلِ العَاقُّ مَا شاءَ فَلَنْ يَدْخُلَ الجَنَّةَ، وَلْيَعْمَلِ الْبَارُّ مَا شَاءَ أَنْ يَعْمَلَ فَلَنْ يَدْخُلَ النَّارَ» (الفردوس، ج۳، ص۳۵۳، ح۵۰۶۳؛ تنزیه الشریعة، ج۲، ص۲۳۳).

[14] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۸۰.

[15] «صَاحِبُ‏ الْحَاجَةِ لَمْ‏ يُكْرِمْ‏ وَجْهَهُ‏ عَنْ سُؤَالِكَ فَأَكْرِمْ وَجْهَكَ عَنْ رَدِّهِ» (کشف الغمّة، ج۲، ص۲۴۴؛ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۶، ح۹).

[16] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص۹۸۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]