اماناة بن قیس

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

نام و نسب وی أماناه بن قیس بن شیبان بن عاتک بن معاویه و از تیره بنو معاویه قبیله کنده بود. در مورد او گفته‌اند با وفدی نزد رسول خدا a آمد. ابن حجر[۱] به نقل از طبری[۲] و ابن شاهین و ابن فتحون، او را از صحابه شمرده است و از او در قسم اول (صحابه) نام می‌برد.

او عمری دراز داشت و از معمرین بود[۳] و به اختلاف، سن او را ۱۶۰[۴] و ۳۲۰ سال برشمرده‌اند[۵]. داشتن عمر بلندی همچون سن و سال او، آرزوی بسیاری از مردم، از جمله عوضه (عویضه) بن بدا[۶] از بنوبراء [۷] شاعر نخعی بود. او چنین سروده است:

أَلاَ لَيْتَني عُمِّرْتُ يا أٌمَّ خَالِدٍكَعُمْرِ أَمَانَاةِ بن قَيْسِ بن شَيْبَانِ
لَقَدْ عَاشَ حَتَّى قِيلَ لَيْسَ بِمَيِّتٍوأَفْنى فِئَاماً مِنْ كُهُولٍ وشُبَّانِ
خطاب به «ام خالد» یا «ام مالک» می‌گوید: ای کاش عمرم همچون عمر اماناه پسر قیس بن شیبان دراز بود. او آن قدر زیست که می‌گفتند نمی‌میرد، در حالی که گروه‌هایی از پیران و جوانان را از دست داد[۸].

او فرزندی به نام یزید داشت که در آن وفد نزد رسول الله a شرکت داشت و بعدها در جریان رده مرتد گردید و در نبرد «یوم النجیر» در دوران ابوبکر کشته شد[۹]. نجیر نام روستا و دژی از دژهای بلند حضرموت بود که اهالی آنجا با اشعث بن قیس مرتد شدند و در سال دوازده پس از محاصره، شکست خوردند[۱۰]. تنها ذهبی[۱۱] میان پدر و فرزند خلط کرده و أماناه را مرتد شمرده است و گوید: او در هر صورت از شمار صحابه خارج شده است.[۱۲]

منابع

پانویس

  1. ابن حجر، ج۱، ص۲۶۱.
  2. طبری، ج۱۱، ص۵۴۵.
  3. طبری، ج۱۱، ص۵۴۵.
  4. کراجکی، ص۲۵۳.
  5. ابن حجر، ج۱، ص۲۶۱.
  6. طبری، ج۱۱، ص۵۴۵.
  7. احتمال تصحیف در بدا و براء وجود دارد
  8. طبری، ج۱۱، ص۵۴۵؛ کراجکی، ص۲۵۳.
  9. بلاذری، ج۱، ص۱۲۴؛ طبری، ج۱۱، ص۵۴۵؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۱۴.
  10. ابن سعد، ج۳، ص۵۹۸؛ یاقوت حموی، ج۲، ص۲۷۱ و ج۵، ص۲۷۲ و ۲۷۴.
  11. ذهبی، ج۱، ص۲۷.
  12. حیدری آقایی، محمود، مقاله «اماناة بن قیس»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۲۳-۱۲۴.