ام‌رومان
ام‌رومان از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ام‌رومان در قرآن - پرسش مرتبط نداردمقدمه
وی دختر عامر بن عویمر بن عبدشمس[۱] یا عامر بن عمیرة بن عبدشمس[۲] از قبیله بنوفراس،[۳] از فرزندان کنانة بن خزیمه،[۴]و مادر عایشه است.
در نام پدر و نسب او تا مالک بن کنانه اختلاف بسیار است.[۵] ام‌رومان در جوانی به همسری حارث بن سَخْبَره ازدی درآمد و برای او پسری به نام طفیل به دنیا آورد. سپس با شوهر و فرزند خود از اطراف نجران به مکه آمده و ضمن همپیمان شدن با ابوبکر، تحت حمایت وی و قبیله‌اش در مکه ساکن شدند. وی پیش از بعثت پیامبر (ص) با مرگ حارث به همسری ابوبکر درآمد و از او عبدالرحمن و عایشه را به دنیا آورد.[۶] به روایتی ام‌رومان در سال‌های نخست بعثت به پیامبر اکرم (ص) ایمان آورد و با آن حضرت بیعت کرد.[۷] وی برای مسلمان کردن فرزند خود عبدالرحمن کوشید و پیش از هجرت بارها با او محاجّه کرد که نتیجه‌ای دربرنداشت تا اینکه سرانجام عبدالرحمن در صلح حدیبیه[۸] یا بعد از صلح حدیبیه و پیش از فتح مکه[۹] اسلام آورد.
ام‌رومان در سال نخست هجری با دیگر اعضای خانواده ابوبکر به مدینه هجرت کرد.[۱۰] به گفته برخی، وی زنی شایسته و دیندار و در شمار راویان حدیث و صحابه پیامبر (ص) بود.[۱۱] بنابر برخی روایات وی به سال پنجم یا ششم هجری درگذشت و پیامبر (ص) بر او نماز گزارد و به قبرش وارد شد و از او به نیکی یاد کرد؛[۱۲] ولی روایات دیگر مرگ او را پس از آن می‌داند.[۱۳]قراین و شواهدی چون پذیرایی وی از پسرش عبدالرحمن در مدینه پس از مسلمان شدن وی در سال هفتم هجری،[۱۴] سخن پیامبر (ص) به عایشه در باب مشورت وی با پدر و مادرش در سال نهم هجری و پس از نزول آیه‌ای که زنان پیامبر (ص) را بین انتخاب آن حضرت و طلاق مخیّر می‌کرد،[۱۵] و ارث بردن او از ابوبکر [۱۶] و حدیث گفتن او به مسروق در زمان خلافت عمر [۱۷] نشان می‌دهد که ام‌رومان حتی پس از رحلت پیامبر (ص) و درگذشت ابوبکر نیز زنده بوده است.[۱۸].
منابع
پانویس
- ↑ الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۱۶؛ انساب‌الاشراف، ج ۱۰، ص۱۰۱؛ الطبقات، ابن خیاط، ص ۶۲۴.
- ↑ الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۱۶؛ تاریخ طبری، ج ۲، ص۳۵۱.
- ↑ السیرة النبویه، ج ۳، ص ۲۹۹؛ المعارف، ص ۱۷۳.
- ↑ الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۱۶؛ السیره‌النبویه، ج ۳، ص ۲۹۸.
- ↑ المعارف، ص ۱۷۳؛ الطبقات، ابن خیاط، ص ۶۲۴؛ تاریخ طبری، ج ۲، ص ۳۵۱.
- ↑ الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۱۶؛ انساب‌الاشراف، ج ۱۰، ص ۱۰۱؛ صفه‌الصفوه، ج ۱، ص ۳۲.
- ↑ الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۱۶.
- ↑ انساب‌الاشراف، ج ۱۰، ص ۱۰۱.
- ↑ الاصابه، ج ۸، ص ۳۹۳.
- ↑ الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۱۶؛ تاریخ طبری، ج ۲، ص ۱۰.
- ↑ تاریخ الصحابه، ص ۲۷۵؛ تجرید اسماءالصحابه، ج ۲، ص ۳۲۰.
- ↑ انساب‌الاشراف، ج ۱۰، ص ۱۰۱؛ الطبقات، ابن سعد، ج۸، ص۲۱۶؛ تجرید اسماءالصحابه، ج۲، ص ۳۲۰.
- ↑ صفه‌الصفوه، ج۱، ص۳۲؛ الاصابه، ج ۸، ص ۳۹۲.
- ↑ الاصابه، ج ۸، ص ۳۹۳.
- ↑ الاصابه، ج ۸، ص ۳۹۳.
- ↑ المغازی، ج ۲، ص ۶۹۸.
- ↑ الاصابه، ج ۸، ص ۳۹۲؛ مسند احمد، ج ۷، ص ۵۱۰ ـ ۵۱۱.
- ↑ الله‌اکبری، محمد، ام رومان، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۴، ص 361-362.