ام البراء

این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. ام البراء از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ام البراء در تاریخ اسلامی - ام البراء در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد

ام البراء
تصویر نمادین جنگ صفین
نام کامل	ام البراء
جنسیت	زن
پدر	صفوان بن هلال
از اصحاب	امام علی
حضور در جنگ	جنگ صفین

مقدمه

امّ البراء دختر صفوان بن هلال از زنان شاعره و از محبّان امیرمؤمنان (ع) بود. وی در جنگ صفین با اشعار حماسی‌اش، لشکریان آن حضرت را بر ضد سپاه معاویه تحریص می‌نمود.

ام البراء در مجلس معاویه

روزی وی از معاویه اجازه گرفت و در حالی که سه زره - که خود بافته بود - بر تن داشت و عمامه‌ای به رسم آن زمان بر سر گذاشت و بر معاویه وارد شد و سلام کرد و نشست.

معاویه گفت: ای دختر صفوان! چطوری؟ ام البراء گفت: ای امیرالمؤمنین! خوبم. باز پرسید: حالت چطور است؟ پاسخ داد: بعد از قدرت، ضعف است و بعد از نشاط، کسالت و خستگی است.

معاویه به او گفت: بین امروز و روزی که در صفین در حمایت از حضرت علی (ع) شعر می‌خواندی، چقدر فاصله است؟ وی پاسخ داد: آن روز چنین بود، اما شخصی مانند تو گذشت دارد؛ زیرا خداوند می‌فرماید: ﴿عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ﴾ بنابراین از این روز بگذر. معاویه گفت: هیهات! تو همان کسی هستی که اگر آن روز بازگردد، تو هم بازخواهی گشت. معاویه پرسید: در مرگ علی چه سروده‌ای؟ او گفت: فراموش کرده‌ام. اما بعضی از اطرافیان معاویه از حاضران در مجلس که اشعار او را به یاد داشتند، گفتند که این اشعار را سروده و یک بیت آن چنین است: در فقدان امام ما خورشید گرفت آنکه از بهترین انسان‌ها و امام عادل و دادگر است..

معاویه پس از شنیدن شعر او گفت: خدا تو را بکشد، ای دختر صفوان! تو چیزی برای گفتن باقی نگذاشتی، حال حاجتت چیست که نزد من آمده‌ای؟ این زن بافضیلت و امام شناس گفت: بعد از این سخنان، هیهات که حاجتم را بگویم، به خدا سوگند که از تو خواهشی نخواهم کرد! این را گفت، از جا برخاست و از نزد معاویه رفت.

جستارهای وابسته

• صفوان بن هلال (پدر)

منابع

• ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲