بازنمایی علم غیب در نظام فلسفی حکمت مشاء (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بازنمایی علم غیب در نظام فلسفی حکمت مشاء
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندگانمحمد حسن نادم
موضوععلم، علم غیب
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه آیین حکمت
وابسته بهدانشگاه باقرالعلوم (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشرتابستان ۱۳۹۴
شماره۲۴
تعداد صفحات۲۴
شماره صفحاتاز صفحه ۱۵۳ تا ۱۷۶ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

بازنمایی علم غیب در نظام فلسفی حکمت مشاء عنوان مقاله‌ای است به زبان فارسی که به بررسی علم غیب از منظری که کمتر به آن توجه شده است، می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۴ صفحه‌ای به قلم محمد حسن نادم نگاشته شده و در فصلنامه آیین حکمت (شماره ۲۴، زمستان ۱۳۹۴) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «علم غیب یکی از مسائل مهم کلامی است که از منظر فلسفی کمتر به آن پرداخته شده است. تبیین آن با رویکرد فلسفۀ مشاء، به عنوان زیرساخت دیگر مکاتب فلسفی، افق جدیدی فراروی پژوهشگران می‌گشاید».
  • وی در ادامه می‌نویسد: «این جستار بر آن است که نخست، اصول و مبانی فلسفی مشاء را بیان دارد تا روشن شود از چه منظری به موضوع نظر انداخته شده است و در وهلۀ دوم، با استناد به مؤلفه‌های نظام حکمت مشاء در آثار ابن سینا که تحلیل علم غیب در فلسفۀ سینایی بر آن مبتنی است از جمله: مسئلۀ نفس، عقل فعال، نفوس فلکی و قوای مدرکه و همچنین با تکیه بر استدلال برهانی و عرفانی او، امکان ‌ تحصیل علم (معرفت) از عالمی ورای این عالم مادی که از آن به علم غیب، علم موهبتی یا لدنی یاد می‌شود را به اثبات رساند. آنگاه، به اختصار به بررسی آن پرداخته می‌شود و نارسایی آن بیان می‌گردد»[۲].== فهرست مقاله ==
  • چکیده؛
  • بیان مسئله؛
  • یک سؤال مرتبط با بحث و پاسخ آن؛
  • مبانی فکری تبیین و تحلیل علم غیب در فلسفه سینایی:
    • جایگاه نفس در نظام فلسفی ابن‌ سینا؛
    • گونه‌شناسی قوای مدرکه در فلسفه سینایی؛
    • مراتب قوه عالمه در فلسفه سینایی؛
    • عقل فعال در فلسفه سینایی؛
    • قوه حدس در نظام فلسفه سینایی؛
    • نفوس فلکی در فلسفه سینایی؛
    • نقش نفوس فلکی در فلسفه سینایی؛
  • استدلال برهانی ابن سینا بر اثبات علم غیب؛
  • زیرساخت‌های استدلال فلسفی عرفانی ابن سینا؛
  • بررسی استدلال ابن سینا در اثبات علم غیب؛
  • نتیجه‌گیری؛
  • کتاب‌نامه.

دربارهٔ پدیدآورنده

محمد حسن نادم
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسن نادم (متولد ۱۳۴۱ ش، شهرضا)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: ناصر مکارم شیرازی، محمد فاضل‌ لنکرانی، محمد تقی مصباح یزدی، عبدالله جوادی آملی، سید محمود هاشمی شاهرودى و یحیی انصاری شیرازی پیگیری کرد. مسؤل دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشکده پزشکی شهرستان فسا و رییس دفتر فرهنگ دانشگاه آزاد اسلامی، مدیریت آموزش مؤسسه امام خمینی، رییس سابق دانشکده شیعه‌شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه، تا‌کنون چندین جلد کتاب و مقاله را به رشته تحریر درآورده است. «خاستگاه فرهنگی نهج البلاغه»، «علم غیب از نگاه عقل و وحی»، «معارف کلامی شیعه (کلیات امامت)»، «علم امام (مجموعه مقالات)»، «علم امام»، «نقد و بررسی شبهات کتاب اصول مذهب الشیعه درباره بداء»، «در آستانه نهج البلاغه»، «رویکرد فلسفی و عرفانی به علم امام»، «بازنمایی علم غیب از نگاه مكتب فلسفی اشراق»، «بازنمایی علم غیب در نظام فلسفی مکتب متعالیه» و «علم غیب پیامبر و امام از نگاه متکلمین و فلاسفه» برخی از این آثار است.[۳]

جستارهای وابسته

پانویس

دریافت متن مقاله