بحث:آیا مادر حضرت مریم علم غیب داشت؟ (پرسش)
پاسخ اجمالی
آیا مادر حضرت مریم علم غیب داشت؟
- غیب هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد[۱]. مطابق آیات، غیب مخصوص خداوند است،[۲] اما به هرکس بخواهد عنایت می‌‌کند[۳]. در این که مادر حضرت مریم (س) علم غیب داشت یا نه دو نظر وجود دارد:
- نظریۀ اول می‌‌گوید: در حکایتی که خدای تعالی از کلام مادر حضرت مریم (س) کرده، فهمیده می‌شود، اعتقاد او اعتقادی خرافی و یا ناشی از پاره‌ای نشانه‌های حدسی، که با تجربه و امثال آن به ذهن زنان می‌رسد نبوده، چون همۀ اینها ظن است، نه علم و اعتقاد، ظن کجا و اعتقاد حق کجا، از سوی دیگر کلام خداوند عزوجل مشتمل بر باطل نیست و اگر هم در جایی باطلی را نام برده دنبالش ابطالش را هم آورده. همچنان که در آیه زیر علم به پسر یا دختر بودن حمل را به خود منحصر نموده و فرموده: ﴿اللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ أُنثَى وَمَا تَغِيضُ الأَرْحَامُ وَمَا تَزْدَادُ﴾[۴] و نیز درباره همین انحصار فرموده: ﴿عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ ﴾[۵] علم به غیب دیگران را منتهی به وحی خود دانسته. و نیز فرموده: ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ﴾[۶] از مجموع مطالب فهمیده می‌شود: آگاهی مادر حضرت مریم (س) از پسر بودن حملش حدسی نبود، چون خداوند آن را به طور جزم از وی حکایت کرده و این حکایت خود دلیل بر این است، اعتقاد وی به وجهی، منتهی به وحی بوده و به همین جهت وقتی فهمید فرزندش دختر است، از فرزند پسر مأیوس نشد و برای بار دوم با جزم و قطع عرضه داشت: ﴿وَإِنِّي أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ﴾[۷]؛ و در آن اثبات کرد که حضرت مریم (س) دارای ذریه است، با اینکه ظاهراً راهی به چنین علمی نداشته است[۸].
- نظریۀ دوم می‌‌گوید: آیه‌ای وجود ندارد که علم غیب مادر حضرت مریم (س) را به صراحت اثبات کند و ظاهراً علم غیب نداشته است[۹].
بند تفصیلی ندارد
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص۷۲.
- ↑ سورۀ انعام، آیۀ ۵۹.
- ↑ سورۀ جن، آیۀ ۲۷.
- ↑ «و خداوند می‌داند که هر مادینه چه در شکم دارد و بچّه‌دان‌ها چه می‌کاهند و چه می‌افزایند و هر چیز نزد او اندازه‌ای دارد» سوره رعد، آیه ۸.
- ↑ «بی‌گمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو می‌فرستد و از آنچه در زهدان‌هاست آگاه است.» سوره لقمان، آیه ۳۴.
- ↑ «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی می‌گمارد.» سوره جن، آیه ۲۶ و ۲۷
- ↑ «و او و نسل او را از شیطان رانده به پناه تو می‌آورم» سوره آل عمران، آیه ۳۶.
- ↑ ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۳، ص۲۶۸.
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.