بحث:صیحه آسمانی که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)

چیستی صیحه

• از نشانه‌های حتمی ظهور ندای آسمانی است که صیحه نام دارد. صیحه به معنای صدای بلند است و منظور از آن، منظور از صیحه، صدایی است که در آستانۀ ظهور امام زمان(علیه السلام) طنین انداز شده و همۀ مردم آن را می‌شوند. برای این صدای آسمانی غیر از تعبیر صیحه، از تعابیر دیگر همچون "نداء"، "صوت" و "فزع" اعلان"، "فزعه" و "هدّه" نیز استفاده شده است. ممکن است اینها تعبیرهایی گوناگون از یک حادثه و یا دست‌کم، اَشکال گوناگون یک حادثه باشند. مراد از همه آنها، بلند شدن صدایی در آسمان است. ولی به اعتبار اینکه صدای عظیم، بیدارباشی است که همه را متوجه خود می‌کند و نیز موجب وحشت عمومی و ایجاد دلهره و اضطراب می‌گردد، به آن صیحه، فزعة، صوت و نداء که هریک بیانگر ویژگی از آن حادثه‌اند، اطلاق شده است. این احتمال هم وجود دارد که آنها سه حادثه جدای از هم باشند که در یک زمان رخ نمی‌دهند، بلکه ابتدا صدایی عظیم همه را متوجه خود می‌کند (صیحه)، به دنبال آن صدایی هولناک، مردم را به وحشت می‌اندازد (فزعه) و آنگاه صدایی از آسمان شنیده می‌شود که مردم را به سوی مهدی(علیه السلام) فرا می‌خواند (نداء).
• بنابراین احتمال دارد هر یک از اینها، نشانۀ جداگانه ای باشد و شاید هم تعابیر گوناگونی برای یک واقعه است که هر یک از اینها به یک بُعد از آن حادثه اشاره می‌کند؛ یکی به بلند بودن آن صدا و دیگری به وحشتناک بودن آن و... .

ویژگی‌های های صیحه

• وقوع صیحه به گونه‌ای خواهد بود که همۀ مردم را متوجه ظهور خواهد کرد. ندای آسمانی، صدایی است که از آسمان، توسط جبرئیل امین بلند می‌شود و در آن به معرفی حضرت مهدی(علیه السلام) و بیان نام و نسب و حقانیت او و پیروانش می‌پردازد و پس از آن، امام عصر(علیه السلام) ظهور می‌کند.
• عظمت این صیحه و صدا به قدری است که امام باقر(علیه السلام) می‌فرمایند: «هیچ انسان خفته‌ای در خواب نمی‌ماند یعنی همه از خواب بیدار می‌شوند یا یک حالت وحشت و هر انسانی که ایستاده باشد از ترس می‌نشیند و هر انسانی که نشسته باشد بلند می‌شود.»
• دربارۀ محتوای ندای آسمانی، در حدیثی از امام رضا(علیه السلام) آمده است: «منادی آسمانی در فراخوان مردم به سوی او، چنان ندایی می‌دهد که همه زمینیان، آن را می‌شنوند. می‌گوید: "هان! حجت خدا نزد خانه خدا ظهور کرده است. پس، از او پیروی کنید، که حق با او و در اوست، ... .» و یا محتوای این پیام آسمانی دعوت به حق و حمایت و بیعت با مهدی است با تعبیرهای مانند: "إن الحق لعلي ‏ و شيعته‏ و إن الحق‏ في آل محمد".
• همچنین در حدیث دیگری آمده است: «هنگامی که حضرت مهدی(علیه السلام) ظهور کند، نوشته‌ای بر بالای سر حضرت اعلام می‌کند: «این مهدی است. از او پیروی کنید.» و نیز در حدیثی آمده است: «ابری بر بالای سر حضرت است که از میان آن منادی ندا می‌دهد: این، همان مهدی، خلیفه خداست.»
• با توجه به کینه توزی و دشمنی شیطان نسبت به فرزندان آدم و سعی در گمراه نمودن آنان، از طرف او نیز ندایی به گوش رسیده و باعث سردرگمی مردم می‌شود؛ زراره می‌گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: «عجبت اصلحك الله و اني لا عجب من القائم كيف يقاتل مع ما يرون من العجائب من خسف البيداء بالجيش و من النداء الذي تكون من السماء؟ فقال: إن الشيطان لا يدعهم حتي ينادي كما نادي برسول الله يوم العقبة» همانا شیطان آنا را رها نمی‌کند؟ تا جایی که ندا کند، همچنان در روز عقبه که (مربوط به رسول خدا ) ندا کرد. البته این صدا با ندای دعوت به سوی حضرت متفاوت بوده و اگر انسان به آن دو ندا توجه کرده و با هم مقایسه کند پی به صحّت و درستی ندای حق می‌برد. بنابراین ندای حق از طرف آسمان به گوش می‌رسد و ندای باطل زمینی است، یعنی تفاوت آسمانی و زمینی بودن در نداها وجود دارد و این برای مردم قابل تشخیص است. امام باقر(علیه السلام) فرمود: «لابد من هذين الصوتين قبل خروج القائم صوت من السماء و هو صوت جبرئيل باسم هذا الأمر و اسم أبيه و الصوت الثاني من الأرض و هو صوت إبليس اللعين»؛ ناگزیر قبل از خروج قائم (امام زمان علیه السلام) این دو صدا بر خواهد خاست، صدایی از آسمان و آن آوای جبرائیل است (به نام امام زمان و اسم پدرش علیهم السلام) و صدای دوم از زمین است که آن صدای ابلیس لعین است.»
• مفضل بن عمر نیز از امام صادق(علیه السلام) روایت کرده آن حضرت فرمودند: «چون حضرت مهدی(علیه السلام) داخل مکه شود در جانب خانه کعبه ظاهر گردد، چون آفتاب طلوع کند از پیش قرص آفتاب منادی از آسمان ندا کند، به گونه‌ای که همه اهل زمین و آسمان بشنوند که، ای گروه خلایق آگاه باشید که این مهدی آل محمد است. او را با نام و کنیه جدش رسول خدا(صلی الله علیه و آله) یاد نماید و نسب مبارک او را به پدرش امام عسکری(علیه السلام) و آبای گرامش تا علی بن ابی‌طالب(علیه السلام) می‌رساند، چنان نام و نسب حضرت را بیان کند که همه مردم از شرق و تا غرب عالم بشوند و بگوید: با او بیعت کنید تا هدایت شوید و مخالفت حکم او ننمایید که گمراه خواهید شد پس ملائکه و نقبای انس و جن لبیک ‌گویان از شهرها و قریه‌های خود خارج می‌شوند و می‌گویند: شنیدبم و اطاعت کردیم و همه از شرق و غرب عالم به سوی مکه روی می‌آورند تا به محضر مهدی برسند. چون نزدیک غروب آفتاب شود، از طرف غرب شیطان فریاد نماید: ای گروه مردمان، پروردگار شما در وادی یابس وارد شده و او عثمان بن عنبسه از فرزندان یزدید بن معاویة بن ابی سفیان است، با او بیعت نمایید تا هدایت یابید و با او مخالفت نکنید که گمراه می‌شوید، پس ملائکه و نقبای جن و انس او را تکذیب کنند، ولی منافقان و اهل تشکیک و گمراهان، با آن ندا گمراه خواهند شد.»
• همچنین ندای آسمانی در سال قبل از ظهور است هنگامی‌که شرایط ظهور منجی فراهم شود و خداوند، زمان را برای امر ظهور مناسب بداند به مردم، این آگاهی را می‌دهد که خداوند، اجازه ظهور را صادر کرده است. زمان این ندا در احادیث، گوناگون، 23 ماه رمضان، ماه رجب، ماه محرم و روز عاشورا گفته شده است. ویژگی این ندا آن است که هر کس در زمین است، آن را به زبان خود می‌شنود.

روایات دربارۀ صیحه

• در مورد صیحه سه دسته روایت وجود دارد:

1. روایاتی که به صورت اجمال وجود و حتمی بودن ندا را مطرح می کنند:
   1. ابوحمزه ثمالی می گوید به امام باقر(علیه السلام) عرض کردم: "آیا خروج سفیانی حتمی است؟" فرمود: «آری، و ندا هم حتمی است.» در روایتی دیگر امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «ندا امری حتمی است.»
   2. عمر بن حنظله نقل می‌‌کند: از امام صادق (ع) شنیدم که فرمود: «پنج علامت قبل از قیام قائم (ع) اتفاق می‌‌افتد: صیحه آسمانی و خروج سفیانی و فرو رفتن در زمین، قتل نفس زکیه و خروج یمانی... سپس می‌گوید من آیه ﴿إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ﴾ را قرائت کردم و پرسیدم آیا مقصود از آن صیحه است؟ امام فرمود: اگر چنین شود گردن‌های دشمنان خدا خاضع شود».
2. روایاتی که از دو گونه ندا سخن می‌گوید: ندای حق و ندای باطل که یکی پس از دیگری روی خواهد داد:
   1. امام باقر(علیه السلام) فرمودند: «ندا دهندهای از آسمان ندا می‌دهد که فلان بن فلان امام است و اسمش را هم می‌آورد. ابلیس ملعون نیز از زمین ندا می‌کند، همان طور که در شب پیمان عقبه، به رسول خدا(صلی الله علیه و آله) ندا کرد.»
   2. امام باقر(علیه السلام) در روایتی طولانی فرمودند: «ندادهندهای از آسمان نام قائم را می‌برد آن طور که همۀ اهل شرق و غرب جهان آنرا می‌شنوند. از هراس و وحشت آن صدا، خفتگان بیدار و همه ایستادگان نشسته و همه نشستگان بپا می‌خیزند. خداوند رحمت خویش را شامل حال بندهای کند که به آن صدا توجه نموده، پاسخش را بدهد؛ چون آن صدا، صدای جبرئیل روح الامین است. آن صدا در شب جمعه بیست و سوم ماه رمضان به گوش خواهد رسید پس شک به دل راه مدهید و به آن گوش فرا دهید و اطاعت کنید. در آخر روز ابلیس لعین ندا می‌دهد: آگاه باشید فلانی مظلومانه کشته شد تا مردم را به فتنه و شک در اندازد و چه بسیارند شک کنندگان سرگردانی که در دوزخ فرو می‌غلتند. پس اگر آن صدا را در ماه رمضان شنیدید در آن تردید نکنید؛ صدای جبرئیل است. نشانه اش هم آن است که به نام قائم و پدرش(علیهما السلام) ندا می‌دهد. این صدا را حتی دوشیزگان پرده‌نشین خواهند شنید و پدران و برادرانشان را به بیرون رفتن از خانه (به دنبال آن صدا) وامی دارند ... از صدای نخست پیروی نمایید و از صدای دوم حذر، مبادا که در فتنه افتید.»
   3. زراره می گوید از امام صادق(علیه السلام) سؤال کردم: "آیا این نداء خصوصی است یا عمومی؟" حضرت فرمودند: «عمومی است و هر قومی آن ندا را با زبان خویش می‌شنوند. عرض کردم پس چه کسی با حضرت مخالفت خواهد کرد، در حالی که "نام" او ندا می‌شود؟ فرمود: ابلیس آنها را وا نخواهد گذارد تا اینکه در آخر شب ندا می‌کند و مردم را به شک می‌اندازد.»
3. روایاتی که از ندای به نام قائم(علیه السلام) بدون پرداختن به ندای باطل، خبر می‌دهند؛ امام باقر(علیه السلام) فرمودند: «از نشانه‌های ظهور، خروج سفیانی و ... ندادهندهای است که به نام او (قائم(علیه السلام) و پدرش ندا می‌دهد.» ابوبصیر می گوید به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: فدایت شوم، ظهور قائم در چه زمانی است؟ فرمود: «ای ابا محمد، ما اهل بیت وقتی را [برای ظهور] تعیین نمی‌کنیم ... قائم ظهور نمی‌کند مگر آنکه در شب جمعه بیست و سوم ماه رمضان منادیی در آسمان به اسم او ندا در دهد. پرسیدم: چه چیزی را ندا می‌دهد؟ فرمود: نام قائم و پدرش را این گونه می‌برد: "آگاه باشید فلان بن فلان قائم آل محمد است. به سخنش گوش فرا دهید و اطاعتش نمایید". در آن حال هیچ چیز از آفریده‌های خدا که در آنها روح دمیده شده نخواهد بود مگر آنکه آن صدا را می‌شنود. آن چنان که شخص خفته، بیدار می‌شود و به حیاط خانه‌اش می‌رود و نیز دوشیزگان از سرا پرده ها بیرون می‌روند. آن صدا، صدای جبرئیل است.»

نتیجه‌گیری

• از مجموع روایات و مطالب به دست می‌آید:

1. ندای آسمانی، از نشانه‌‏های حتمی ظهور شمرده شده است.
2. این صدا، از آسمان شنیده می‌‏شود؛ به گونه‏‌ای که همۀ مردم کره زمین آنرا می‌‏شنوند و به خود می‌‏آیند. با تعبیرهای: "إِنَّ الْحَق‏ لِعَلِيٍّ وَ شِيعَتِهِ"و إِنَّ الْحَقِّ فِي آلِ مُحَمَّدٍ".
3. محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت از حضرت مهدی (ع) و بیعت با آن حضرت است.
4. همزمان با شنیده شدن این صدا از آسمان یا کمی پس از آن، روی زمین نیز صدایی شنیده می‏‌شود. ندا دهنده آن، شیطان است که مردم را به گمراهی فرا می‌‏خواند و می‌‏کوشد با ایجاد تردید در مردم، آنان را از حمایت مهدی (ع) و اجابت دعوت آسمانی، بازدارد.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: