بررسی خواب و رؤیا از دیدگاه قرآن و روایات (پایان‌نامه)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بررسى خواب و رؤیا از دیدگاه
قرآن و روایات
زبانفارسی
پژوهشگرحمیرا محمودى (ایران)
استاد راهنمامحمد رضا آشتیانى (ایران)
موضوعرؤیا و رؤیای صادق
مذهبشیعه
سال دفاع۱۳۸۰
وبگاه معرفمرکز اطلاعات و مدارک اسلامی
شماره رکورد۴۷۳۶۵۴

بررسى خواب و رؤیا از دیدگاه قرآن و روایات پایان‌نامه‌ای است که به موضوع رؤیا که یکی از منابع علم امام است می‌پردازد. این پایان‌نامه توسط خانم حمیرا محمودى نگاشته و در دانشگاه آزاد اسلامى دفاع شده است. استاد راهنمای این پایان‌نامه آقای محمد رضا آشتیانى است.[۱]

چکیده پایان‌نامه

  • پژوهشگر این پایان‌نامه در ابتدای چکیده خود می‌گوید: «رؤیا از نظر اسلام دارای اهمیت ویژه‌ای است و به هیچ وجه اسلام با نظر سطحی و دید منفی به آن نمی‌نگرد و از آن حیث که وقتی به روایات اسلامی و تاریخ انبیا و گذشته مراجعه می‌کنیم، می‌یابیم رؤیا نقش خاصی در تنظیم روابط و اتخاذ سیاست‌ها و ایجاد زمینه و آمادگی برای انجام مأموریت‌ها را دارد و انبیا و اولیای الهی گاهی‌ اوقات برخی از تصمیماتی را که به ظاهر بسیار خطرناک بوده است بر اساس رؤیا اتخاذ کرده و در صحنه‌های مبهم و تاریک آن قدم نهاده‌اند. با آنکه قرآن‌کریم در عین تنوع موضوعات، کتاب کلیات است و به مسائل ریز و فرعی نمی‌پردازد، اما در آیات مختلف به خواب و رؤیا و داستان‌های مفصلی در این باب با همه خصوصیاتش پرداخته است».
  • پژوهشگر این پایان‌نامه در این پژوهش، به بیان آیات مربوط به رؤیا و خواب در قرآن پرداخته که از آن جمله؛ سوره «صافات» آیات۱۰۲ - ۱۱۰ مربوط رویای حضرت ابراهیم(ع) در۴۳ و هم‌چنین مسأله خواب در آیه ۱۵۴ سوره «آل‌عمران» آیه ۶۰ سوره «انعام»، آیه ۱۸ سوره «کهف» آیه ۴۷ سوره «فرقان» آیه ۲۳ سوره «روم» آیه ۴۲ سوره «زمر».
  • در این رساله آمده است: «علم لدنی یا علم ربانی که از طریق الهام و رؤیا به شایستگان عطا می‌شود، علاوه بر پیامبران به دیگر انسان‌های صاحب تقوا، صفای دل و صفای دل و شفافیت روح نیز داده خواهد شد. الهام نوعی آگاهی است که پروردگار مهربان به انسان اضافه می‌کند در دل وی می‌افکند تا در پرتو آن برخی اسرار بر او آشکار شده و برخی حقایق روشن شود، همانند قضاوت و داوری داوود(ع) و سلیمان(ع) که در سوره «انبیا» به آن اشاره شده است و یا تعلیم زره‌سازی به حضرت داوود (ع) و یا آموزش تعبیر خواب از طریق الهام به حضرت یوسف(ع)».
  • نقش رؤیا در زندگی بسیار زیاد است به‌طوری که گاهی اوقات دیدن یک رویا و خواب ما را یا تشویق به انجام کاری می‌کند و یا بر حذر از انجام یک کار و لذا در کلام امام علی(ع) است که می‌فرماید: «خواب دیدن‌ها چه بسا تصمیم‌های روز را نقش بر آب کرده است.»
  • پژوهشگر در ادامه می‌افزاید: قرآن‌کریم دارای تفسیر و تأویل است و در کتاب نفس انسان که دنیایی بزرگ در حجمی کوچک است چون صورت‌هایی در نفس نگریسته شود و بصیرتی روشنگر همانند شهود معصومانه پدیدار شود، تعبیر مطرح خواهد شد. از این رو خواب منطقی دارد و منطق آن را کسی می‌فهمد که شعور باطن انسان را کشف کند و رابطه احساسات مخفی در شعور باطن او را چنین تجلیاتی که در خواب پیدا می‌شود به‌دست آورد.
  • آنچه سبب شده دانشمندان امروز از بیان تفسیر روشنی برای مسأًله خواب عاجز بمانند همان تفکر مادی آنهاست، آنها می‌خواهند بدون قبول اصالت و استقلال روح این مسأله را تفسیر کنند در حالی‌که خواب قبل از آنکه یک پدیده جسمانی باشد یک پدیده روحانی است که بدون شناخت صحیح روح تفسیر آن غیرممکن است.
  • پژوهشگر در پایان خاطرنشان می‌کند: «رؤیا یک سند رسمی نیست، بلکه یک پیام شفاهی و رابطه سری و اسرارآمیز است و دارای حساسیت زیاد، لذا باید در مورد ریشه‌ها، عوامل مختلف مرتبط با آن، محتوی و زبان اسرارآمیز آن ظرافت و کنجکاوی شایسته‌ای اعمال شود». [۲]

فهرست پایان‌نامه

اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورندگان

حمیرا محمودى (پژوهشگر)
بخش آغازین خالی است
محمد رضا آشتیانی (استاد راهنما)
صفحهٔ 'محمد رضا آشتیانی' پیدا نشد
(استاد مشاور)
در مورد پدیدآورنده اطلاعاتی در دست نیست.

استخراج مقاله از پایان‌نامه

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

چاپ پایان‌نامه به صورت کتاب

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

پیوند به بیرون