بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بررسی علم غیب ائمه(ع)
در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی
زبانفارسی
نویسندگانعصمت نیری و حسین قاسمی و محمد تقی دیاری بیدگلی
موضوععلم، علم غیب
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه پژوهش‌های فلسفی کلامی
وابسته بهدانشگاه قم
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشرتابستان ۱۳۹۵
شماره۶۸
تعداد صفحات۱۸
شماره صفحاتاز صفحه ۱۲۹ تا ۱۴۶ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

بررسی علم غیب ائمه(ع) در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی علم غیب امامان(ع) با نگاهی به مکتب علامه طباطبایی و شاگردان وی می‌پردازد. این مقالهٔ ۱۸ صفحه‌ای به قلم عصمت نیری و حسین قاسمی و محمد تقی دیاری بیدگلی نگاشته شده و در فصلنامه پژوهش‌های فلسفی کلامی (شماره ۶۸، تابستان ۱۳۹۵) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسندگان در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسند: «یکی از مباحث مهم درباره علم غیب این است که علم ائمه(ع) به جهان غیب مطلق و نامحدود است یا محدود؟ نکته مهم این است که در آیات و روایات، تعبیرات به ظاهر متفاوتی دیده می‌شود.
  • نویسندگان می‌افزایند: در این بحث، علم غیب را طبق دلالت آیات و روایات و از منظر کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی بیان می‌کنیم. غیب دارای مراتب و مراحلی است؛ مثل غیب از حواس مانند گذشته و آینده، علم کتاب، علم لدنی، علم به لوح محو و اثبات، لوح محفوظ، علوم خاص به خدا مثل زمان قیامت، و علم ذات به ذات. ادله علم غیب نیز بر دو قسم است: ادله عقلی و فلسفی که مبتنی بر قدرت و کمال نفس در اتصال به مبدأ عالی است؛ ادله نقلی که برخی علم به غیب را به طور کلی از غیر خدا نفی کرده‌اند و برخی علم را با شرایطی برای انبیاء و اولیاء ثابت می‌کنند. در جمع بین این دو دسته راه‌کارهایی عرضه شده است، از جمله: تقسیم علم به استقلالی و تبعی، لوح محفوظ و محو و اثبات، تفکیک بین معانی غیب و مانند آن»[۱].

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • مقدمه؛
  • پیشینه تحقیق؛
  • مفهوم‌شناسی غیب؛
  • غیب در متون دینی؛
  • دلایل نفی علم غیب ائمه(ع):
    • نفی علم غیب در برخی آیات:
    • الف) حمل خاص بر عام؛
    • ب) استقلال نداشتن غیر خدا؛
    • ج) اصالت و تبعیت؛
    • د) محدودیت علم امام(ع)؛
    • ه‍) علم قبل از اظهار و بعد از آن؛
    • و) لوح محفوظ و لوح محو و اثبات؛
    • ز) علم فعلی و علم شأنی؛
    • ح) تفاوت جنبه بشری و ملکوتی؛
    • انکار علم غیب از طرف ائمه؛
    • به وجود آمدن برخی از شبهات:
    • الف) شبهه شرک؛
    • ب) شبهه عمل نکردن به علم غیب و اقدام به مهلکات؛
  • دلایل اثبات علم غیب امامان معصوم (ع):
  • نتیجه؛
  • منابع.

دربارهٔ پدیدآورندگان

عصمت نیری (پدیدآورنده)
بخش آغازین خالی است
حسین قاسمی (پدیدآورنده)
بخش آغازین خالی است
محمد تقی دیاری بیدگلی (پدیدآورنده)
محمد تقی دیاری بیدگلی
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد تقی دیاری بیدگلی (متولد ۱۳۳۸ ش، کاشان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: عبدالله جوادی آملی، ناصر مکارم شیرازی، محمد فاضل‌ لنکرانی و حسین مظاهری به اتمام رساند. عضو شورای پژوهشی دانشگاه قم، مسئول آموزش مرکز تربیت مدرس و نماینده انجمن علوم قرآن و حدیث ایران در استان قم از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «آموزه‌هایی از متون قرآن و حدیث»، «نزول آیه ولایت در شأن امیرالمؤمنین علی (ع)»، «فاطمه زهرا در اندیشه امام خمینی»، «بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی» و «نقل و نقد اسرائیلیات در تفسیر ابوالفتوح رازی» برخی از این آثار است.[۲]

آثار وابسته

جستارهای وابسته

پانویس

دریافت متن مقاله