برهان تلازم امامت و عصمت چگونه بر عصمت امام دلالت می‌کند؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
برهان تلازم امامت و عصمت چگونه بر عصمت امام دلالت می‌کند؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ عصمت
مدخل بالاتراثبات عصمت امام
مدخل اصلیدلیل عقلی عصمت امام
مدخل وابستهعصمت امام
تعداد پاسخ۱ پاسخ

برهان تلازم امامت و عصمت چگونه بر عصمت امام دلالت می‌کند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث عصمت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی عصمت مراجعه شود.

پاسخ نخست

فاریاب

حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسین فاریاب در کتاب «عصمت امام» در این‌باره گفته‌ است:

«برهان تلازم امامت با عصمت یکی از براهین عقلی که مرحوم شیخ مفید به آن جهت اثبات عصمت امام تمسک نموده، برهان تلازم امامت با عصمت است. مرحوم شیخ مفید در این برهان در صدد اثبات این مطلب است که اساساً خود امام بودن، مقتضی عصمت است؛ بدین معنا که امام بودن، بدون عصمت قابل تصور نیست: و الامامة تدل على عصمة صاحبها...[۱].

شاید بتوان در تقریر این برهان که خود شیخ آن را به معنای امامت ارجاع می‌دهد، چنین گفت که از منظر او «امامان اسوه‌های دین‌اند و معنای ائتمام، همان اقتداست و ثابت شده است که حقیقت اقتدا، پیروی از مقتدی در رفتار و گفتار اوست، از آن جهت که او حجت است»[۲].

بنا بر این عبارت، امام اسوه ما در دین است و باید از رفتار و گفتارش در دین پیروی شود. از این رو، امام، لزوماً باید در آنچه می‌گوید و انجام می‌دهد، معصوم باشد. به دیگر بیان، کسی شأنیت اسوه بودن را دارد که خود مرتکب عصیان و خطا نشود»[۳]

منبع‌شناسی جامع عصمت

پانویس

  1. محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، وقعة الجمل، ص۳۴.
  2. فمن ذلك أن الأئمة قدوة في الدين و أن معنى الائتمام هو الاقتداء و قد ثبت أن حقيقة الاقتداء هو الاتباع للمقتدى به فيما فعل و قال من حيث كان حجة فيه دون الاتباع لقيام الأدلة على صواب ما فعل و قال...؛ (محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، وقعة الجمل، ص۷۴).
  3. فاریاب، محمد حسین، عصمت امام، ص ۲۹۲.