تفسیر موضوعی نهج البلاغه - فیضی (کتاب)

تفسیر موضوعی نهج البلاغه برگرفته از آثار علامه جعفری، کتابی است که با زبان فارسی به توصیف ابعاد علمی و معنوی شخصیت امام علی (ع) از زبان خود ایشان و نیز مروری کوتاه بر زندگانی آن امام و پس از آن توصیفی از کتاب نهج‌البلاغه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر کریم فیضی است و نشر معارف انتشار آن را به عهده داشته است.

تفسیر موضوعی نهج البلاغه
برگرفته از آثار علامه جعفری
زبانفارسی
نویسندهکریم فیضی
موضوعامامت و ولایت
مذهبشیعه
ناشرانتشارات دفتر نشر معارف
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۹۳ ش
تعداد صفحه۱۹۲
شابک۹۷۸-۹۶۴-۵۳۱-۶۳۶-۳‬
شماره ملی۳۴۲۴۹۲۶‬

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «شرح و تفسیر برخی از موضوعات مهم مطرح شده در نهج‌البلاغه برگرفته از آثار محمد تقی جعفری است. در ابتدای این اثر به توصیف ابعاد علمی و معنوی شخصیت امام علی (ع) از زبان خود ایشان و نیز مروری کوتاه بر زندگانی آن امام پرداخته شده و پس از آن توصیفی از کتاب نهج‌البلاغه و اسناد آن و نیز مبانی استدلال در این کتاب به عنوان دومین کتاب معرفتی بشر ارائه شده است. آنگاه به موضوعاتی در نهج‌البلاغه همچون: الهیات و خداشناسی، انسان‌شناسی و مبانی اخلاقی و معرفتی آن، هستی‌شناسی، دین‌شناسی، اسلام‌شناسی، پیامبرشناسی، امام‌شناسی، قرآن‌شناسی، بایسته‌های اخلاقی مانند اصول و مبانی تهذیب نفس، اصول سیاست اسلامی به ویژه مسأله حکومت، فتنه‌شناسی، مبانی اجتماعی دین اسلام، شناخت عرفانی، دنیاشناسی و آثار حب دنیا، شکل‌گیری و فروپاشی تمدن‌ها، آموزه‌های اقتصادی اسلام، راه و رسم زندگی برتر و مسایلی در باب حکمت و حیات معقول از دیدگاه نهج‌البلاغه اشاره شده و دیدگاه‌های محمد تقی جعفری در این موضوعات منعکس شده است».

فهرست کتاب

  • آغاز؛
  • آشنایی با سید رضی؛
  • آثار سید رضی؛
  • آشنایی با استاد جعفری.

فصل اول: شخصیت امیرمؤمنان علی (ع)

  • اشاره و چکیده؛
  1. ضرورت بازشناسی علی (ع) در هر زمان؛
  2. علی از زبان علی (ع)؛
  3. سرنوشت علی بن ابی‌طالب (ع)؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل دوم: جایگاه نهج البلاغه

  • اشاره و چکیده؛
  1. نهج البلاغه، کتاب دوم بشری؛
  2. بحثی در اسناد نهج البلاغه؛
  3. مبانی استدلال در نهج البلاغه؛
  • پرسش‌ها.

فصل سوم: در باب الهیات

  • اشاره و چکیده؛
  • نکته اول: اعتقاد، عامل شناخت؛
  • نکته دوم: تاریخ خداشناسی؛
  1. خدا، بالاتر از حد ستایش؛
  2. شناخت بدون دیدن؛
  3. صفات خداوند؛
  4. وحدانیت خداوند؛
  5. سمیع و بصیر بودن خدا؛
  • مبحث تکمیلی: انسان و خدا؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل چهارم: در باب انسان‌شناسی

  • اشاره و چکید؛
  • مقدمه: موجودی به‌نام انسان؛
  1. انسان مسافر اسرارآمیز؛
  2. انسان، شروع از بالا؛
  3. لوازم شناخت انسان؛
  4. اتحاد انسان‌ها؛
  5. فرشتگان و انسان‌ها؛
  • مبحث تکمیلی: رسالت انسانی از دید تاریخ؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها؛
  • پرسش‌ها.

فصل پنجم: در باب هستی‌شناسی

  • اشاره و چکیده؛
  1. هستی، تجلی‌گاه خداوند؛
  2. هستی یا معبد؟
  • مبحث تکمیلی: روشن‌بینی و روشنفکری؛
  • پرسش‌ها.

فصل ششم: در باب دین‌شناسی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: تعریف دین؛
  • حکمت احکام؛
  • جدایی دین از علم و فلسفه؛
  • مفهوم تفقه؛
  • پرسش‌ها.

فصل هفتم: در باب اسلام‌شناسی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: ریشه اصلی دین اسلام:
  1. اسلام، دین فطرت؛
  2. اسلام به روایت امیرالمؤمنین (ع)؛
  3. اسلام، صراط مستقیم؛
  • بحث تکمیلی: علل گرایش به اسلام در تاریخ؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل هشتم: در باب پیامبرشناسی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: تفاوت پیامبران و نوابغ:
  1. پیامبران، برهان‌های خداوند؛
  2. لزوم برگزیدگی پیامبران؛

فصل نهم: در باب امام‌شناسی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: ضرورت امامت بعد از نبوت:
  1. امامت، طلیعه سیاست حکیمانه؛
  2. وظایف امام (ع)؛
  3. خاندان عصمت؛
  4. قطعیت ظهور حضرت مهدی (ع)؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل دهم: در باب قرآن‌شناسی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: بشر و قرآن:
  1. قرآن، تجلی‌گاه خداوند؛
  2. قرآن مبنای تشریع؛
  3. حکمت مَثل‌های قرآن؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل یازدهم: بایستگی‌های اخلاقی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: اخلاق، عامل شناخت:
  1. محاسن پندپذیری؛
  2. اندرز، مایه خودسازی؛
  3. تأثیر سوء لذت‌طلبی بر روح؛
  4. ضرورت محاسبه نفس؛
  5. گناه و آثار آن؛
  6. منافع عبرت‌اندوزی؛
  • بحث تکمیلی: دین، خاستگاه اخلاق؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل دوازدهم: اصول سیاست اسلامی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: نهج البلاغه و سیاست؛
  • دلایل لزوم سامان‌دهی و اصلاح سیاسی؛
  • یک. ماهیت بیعت؛
  • دو. ضرورت وجود حاکم؛
  • سه. مسئله حکومت و حقوق والی و مردم:
  1. خیرخواهی درباره مردم جامعه؛
  2. تنظیم کامل مسائل اقتصادی جامعه؛
  3. تعلیم مردم جامعه برای رهانیدن آنان از جهل؛
  4. تربیت برای رسیدن به کمال؛
  • بحث تکمیلی: حاکمیت خدا و سازگاری آن با حکومت مردم بر مردم؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل سیزدهم: فتنه‌شناسی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه؛
  1. فتنه‌های بعد از پیامبر؛
  2. مکانیسم‌های فتنه؛
  3. راه دشوار کشف فتنه؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل چهاردهم: مبانی اجتماعی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی؛
  • موضوع جامعه‌شناسی؛
  • جامعه‌شناسی چگونه به صورت علم درمی‌آید؟
  1. جامعه اسلامی، جامعه‌ای با روابط مستحکم؛
  2. اصول تمدن‌ها؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل پانزدهم: آموزه‌های اقتصادی

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: اهمیت انکارناپذیر اقتصاد:
  1. چرایی و چگونگی جهاد اقتصادی؛
  2. کار و ارتباط آن با انسان؛
  3. سخنی در باب بهره‌وری؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل شانزدهم: برداشت‌هایی در جهت زندگی بهتر

  • اشاره و چکیده:
  1. مرگ در زندگی و زندگی در مرگ؛
  2. آثار بی‌اعتنایی به حوادث کوبنده زندگی؛
  3. ذات گذرای زندگی؛
  4. اقسام ششگانه زندگی؛
  5. هدف اعلای زندگی؛
  • مباحثی برای مطالعه بیشتر؛
  • پرسش‌ها.

فصل هفدهم: حکمت و معنا آفرینی آن

  • اشاره و چکیده؛
  • مقدمه: انواع شناخت‌های عالی:
  1. معرفت؛
  2. شناخت عرفانی؛
  3. حکمت؛
  • حکمت، راهی به‌سوی کمال؛
  • خودشناسی اولین گام در راه عرفان مثبت؛
  • حیات معقول؛
  • معنای حیات معقول؛
  • اصول حیات معقول؛
  • تعریف حیات معقول؛
  • علم در حیات معقول؛
  • جهان‌بینی در حیات معقول؛
  • هنر در حیات معقول؛
  • مباحثی در حیات معقول؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابع و مآخذ.

دربارهٔ پدیدآورنده

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس